Z najnowszych danych Ariadny wynika, iż ponad połowa Polaków pozbywa się zużytego oleju w sposób obciążający środowisko, a nasza wiedza o prawidłowych zasadach wciąż jest na bardzo niskim poziomie. Najbardziej zaskakuje jednak wynik najmłodszych, świetnie funkcjonujących w cyfrowym świecie, ale dużo słabiej radzących sobie z ekologiczną codziennością. W badaniu przygotowanym dla projektu "Olejomaty" widać wyraźnie, iż same dobre intencje nie wystarczą, gdy brakuje jasnych wskazówek i utrwalonych schematów działania. Dlaczego powinniśmy zadbać o prawidłowy recykling oleju? Bo można wykorzystać go ponownie.
REKLAMA
Zobacz wideo "Były motyle i szaleństwo, ale też wstyd i poczucie winy". Katarzyna Nosowska w "Z bliska"
Co zrobić ze zużytym olejem jadalnym? Nie wylewaj go do kanalizacji
Zużyty olej kuchenny potrafi narobić niezłego bałaganu, jeżeli trafia tam, gdzie nie powinien. Wylewanie resztek do toalety lub zlewu wydaje się szybkie, jednak skutki takiego działania potrafią ciągnąć się tygodniami. W kontakcie z chłodną wodą tłuszcz gęstnieje, zlepia resztki jedzenia i tworzy twarde osady w rurach. W efekcie jego usunięcie wymaga ingerencji hydraulików i kosztownego czyszczenia instalacji. Z czasem takie zatory potrafią obciążyć też lokalne oczyszczalnie, bo oleje unoszą się, odkładają w filtrach i utrudniają pracę całych układów wodno-kanalizacyjnych.
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, iż problem nie dotyczy wyłącznie tłuszczu po smażeniu frytek. Tak samo zachowuje się olej z zalewy po tuńczyku, sosy z pomidorów w oliwie czy resztki po panierowanych kotletach. Gdy takie mieszanki trafią do rur, mogą narazić nas na niemałe koszta w razie zapchanej instalacji. Dlatego najbezpieczniej jest trzymać je z dala od kanalizacji i zbierać do szczelnego pojemnika. Wystarczy zwykły słoik albo butelka po napoju, do której po ostudzeniu przelejesz tłuszcz, zamkniesz zakrętkę i odstawisz do momentu wywozu.
Wyrzucenie małych ilości do śmietnika na odpady zmieszane jest akceptowalne, jednak większe porcje najlepiej odwieźć do lokalnego Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Tam trafiają do dalszego przetworzenia. Oleje tego typu można oczyścić i wykorzystać ponownie w zaskakujący sposób. Stają się surowcem do produkcji mydeł, świec zapachowych, środków czystości lub smarów technicznych. Coraz częściej są też wykorzystywane w procesie powstawania biopaliw, które zasilają autobusy lub maszyny przemysłowe. Z pozoru niepotrzebny tłuszcz ma więc całkiem szerokie możliwości drugiego życia.
Jak korzystać z olejomatu? Wystarczy aplikacja
Wygodnym rozwiązaniem na utylizację zużytego tłuszczu są olejomaty, które coraz częściej pojawiają się w polskich miastach. To proste maszyny łączące funkcję automatu z małym punktem recyklingu. Pozwalają pobrać pustą butelkę, oddać pełną i na bieżąco śledzić liczbę zdobytych punktów w aplikacji. Już pierwsze działania pokazały, jak duży mają potencjał. Przykładowo, w gminie Redzikowo, w ciągu roku zebrano około 3 ton zużytego tłuszczu, co jasno dowodzi, iż mieszkańcy potrzebowali rozwiązania działającego blisko ich codzienności.
Olejomaty stawia się zwykle przy PSZOK-ach, urzędach, parkingach lub centrach handlowych, tak aby można było podejść do nich o dowolnej porze. Nie ma określonych godzin otwarcia, dzięki czemu oddawanie tłuszczu staje się elastyczne i nie wymaga planowania. Lokalizacje urządzeń są czytelnie oznaczone, a ich pełną listę można sprawdzić w aplikacji projektu. w tej chwili w kraju działa już kilkadziesiąt takich maszyn w 45 miastach, a kolejne samorządy zgłaszają chęć udziału w programie.
Dodatkową motywacją jest system nagród. Użytkownicy zbierają punkty, które da się wymienić na ekologiczne upominki, między innymi sadzonki roślin w akcji "Olej zdasz, drzewko masz". Taka mieszanka wygody i namacalnych efektów sprawia, iż coraz więcej osób decyduje się oddawać tłuszcz, zamiast wylewać go do kanalizacji.
Obsługa olejomatu nie wymaga doświadczenia. Wystarczy pobrać aplikację, odebrać butelkę z urządzenia, napełnić ją tłuszczem z kuchni i zwrócić pełną. Automat przydziela punkty i pozwala od razu pobrać następne naczynie. Gminy zauważają, iż odkąd urządzenia pojawiły się w przestrzeni publicznej, świadomość mieszkańców dotycząca recyklingu tłuszczu rośnie szybciej niż w tradycyjnych formach zbiórki. A to wyraźny sygnał, iż coś zaczyna się zmieniać na lepsze. Co najczęściej robisz z olejem po smażeniu? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.


![Dzień Kultur Europejskich w Starym Ogólniaku. Młodzież zaprezentowała różne kraje [zdjęcia]](https://tkn24.pl/wp-content/uploads/2025/11/Dzien-Kultur-Europejskich-w-Starym-Ogolniaku.-Mlodziez-zaprezentowala-rozne-kraje-11.jpg)










