Sypią się mandaty po 500 zł. Tego nie wolno robić z paragonami

Wielu Polaków nieświadomie naraża się na karę finansową sięgającą 500 złotych, wrzucając paragony do pojemnika na papier. Choć z pozoru wyglądają jak zwykły papier, zawierają szkodliwe substancje, które mogą zanieczyścić cały proces recyklingu.

Fot. Warszawa w Pigułce

Paragony są drukowane na specjalnym papierze termicznym zawierającym bisfenol A (BPA). Ten szkodliwy związek chemiczny może przenikać do recyklingowanego papieru, co jest szczególnie niebezpieczne, jeżeli materiał ma być później wykorzystany do produkcji opakowań na żywność. Wyrzucenie paragonu do niebieskiego pojemnika może skutkować zanieczyszczeniem całej partii odpadów, uniemożliwiając ich prawidłowe przetworzenie.

Do niebieskiego pojemnika powinny trafiać wyłącznie czyste i suche odpady papierowe. Wszelkie zabrudzone elementy papierowe, takie jak tłuste pudełka po pizzy, ręczniki papierowe czy chusteczki higieniczne, również nie nadają się do recyklingu i powinny być wyrzucane do odpadów zmieszanych.

Nowe obowiązki segregacji

Od stycznia 2025 roku wprowadzono również obowiązkową segregację tekstyliów. Zgodnie z nowymi wymogami unijnymi, ubrania i inne tekstylia nie mogą trafiać do odpadów zmieszanych. Należy je dostarczyć do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). To może stanowić pewną niedogodność, gdyż punkty te są często oddalone od miejsc zamieszkania i działają w ograniczonych godzinach.

Intensywne kontrole segregacji

W całym kraju prowadzone są szczegółowe kontrole przestrzegania zasad segregacji. Stolica przoduje w tych działaniach – w 2023 roku przeprowadzono ponad 6100 inspekcji, które zakończyły się 131 mandatami i 9 wnioskami do sądu. W 197 przypadkach mieszkańcy otrzymali pouczenia.

Pracownicy Oddziału Ochrony Środowiska oraz strażnicy miejscy mają prawo kontrolować zawartość pojemników i worków na odpady. Mogą zajrzeć do śmietników i sprawdzić, czy odpady są prawidłowo segregowane.

Surowe kary za nieprzestrzeganie zasad

Konsekwencje niewłaściwej segregacji mogą być dotkliwe. Za wyrzucenie paragonów do niewłaściwego pojemnika grozi mandat w wysokości do 500 złotych. W niektórych miejscowościach nieprzestrzeganie zasad segregacji może skutkować trzykrotnym wzrostem opłaty za odbiór śmieci, a maksymalna kara może sięgnąć choćby 5000 złotych.

Jak rozpoznać papier termiczny

Można łatwo sprawdzić, czy mamy do czynienia z paragonem termicznym – wystarczy przejechać paznokciem po jego powierzchni. jeżeli pojawi się ciemny ślad, oznacza to, iż paragon powinien trafić do odpadów zmieszanych. Papier termiczny jest zwykle cieńszy od standardowego i ma charakterystyczną gładką powierzchnię.

Znaczenie dla środowiska

Prawidłowa segregacja odpadów ma najważniejsze znaczenie dla ochrony środowiska. Recykling pozwala na zmniejszenie ilości surowców potrzebnych do produkcji nowych materiałów oraz redukcję odpadów trafiających na składowiska. Zanieczyszczenie partii odpadów papierowych paragonami może sprawić, iż zamiast do recyklingu, trafią one na składowisko.

PSZOK-i i tekstylia

Problem z dostępnością PSZOK-ów szczególnie dotyka mieszkańców dużych miast. Punkty te często znajdują się na obrzeżach i są czynne w godzinach kolidujących z pracą zawodową. Eksperci wskazują na potrzebę zwiększenia liczby punktów odbioru tekstyliów i dostosowania ich godzin pracy do potrzeb mieszkańców.

Widać już jednak pierwsze pozytywne efekty nowych przepisów. Coraz więcej samorządów organizuje mobilne punkty zbiórki tekstyliów, a niektóre miasta wprowadzają specjalne pojemniki na odzież w centralnych lokalizacjach. To ułatwia mieszkańcom przestrzeganie nowych zasad segregacji.