Pasterka, Msza Pasterska – uroczysta msza odprawiana w nocy (najczęściej o północy lub w godzinach wieczornych) z 24 na 25 grudnia, jako druga z liturgicznej uroczystości Bożego Narodzenia.
Pasterka upamiętnia oczekiwanie i modlitwę pasterzy zmierzających do Betlejem. W Polsce jest jedną z najważniejszych świątecznych tradycji. Wedle zwyczajów ziemiańskich z XIX wieku po Pasterce kończył się post mięsny. Po mszy siadano za stołem, gdzie podawano swojskie wędliny i mięsa.
Po kolacji wigilijnej wiele osób udaje się na pasterkę, która upamiętnia oczekiwanie i modlitwę pasterzy zmierzających do Betlejem. W Polsce jest ona jedną z najważniejszych świątecznych tradycji. Pasterka stanowi też naturalne przejście z Wigilii w Święta. Często po powrocie z kościoła kosztowanie są już świąteczne potrawy i zaczyna się radosne biesiadowanie przy stole.
Po odespaniu pasterki lub po powrocie z porannej mszy, 25 grudnia zaczyna się adekwatne świętowanie, czyli radosne rozmowy przy suto zastawionym stole. W tym dniu nie może zabraknąć kolęd, śpiewanych wspólnie lub odsłuchiwanych z płyt.
