Bruksela przygotowuje decyzję, która może całkowicie zmienić skład tysięcy produktów codziennego użytku. Unia Europejska planuje zakaz stosowania substancji PFAS – tzw. „wiecznych chemikaliów”. Są one niezwykle trwałe, nie rozkładają się w środowisku i gromadzą się w organizmach ludzi, co budzi coraz większe obawy naukowców i polityków.
Fot. Warszawa w Pigułce
Czym są „wieczne chemikalia”
PFAS to grupa ponad 9 tysięcy syntetycznych związków chemicznych. Ich wyjątkowa odporność sprawia, iż nie znikają z otoczenia, ale kumulują się w wodzie, glebie i w organizmach ludzi. Badania wykazują, iż mają negatywny wpływ na zdrowie – mogą uszkadzać wątrobę, osłabiać układ odpornościowy, zwiększać ryzyko raka i zaburzeń hormonalnych, a choćby przenikać do organizmu dziecka w okresie płodowym.
W jakich produktach są PFAS
Lista jest bardzo długa. Te substancje znajdują się w wodoodpornych kurtkach, butach, namiotach, powłokach teflonowych na patelniach, papierowych opakowaniach do żywności, izolacjach kabli, farbach czy klejach. Krótko mówiąc – niemal każdy z nas ma je w swoim domu, nie zdając sobie z tego sprawy.
Co się zmieni
Planowany zakaz oznacza, iż wiele dobrze znanych produktów zniknie ze sklepów lub zostanie zastąpionych przez bezpieczniejsze alternatywy. Firmy będą musiały znaleźć nowe rozwiązania, które zapewnią podobne adekwatności – np. odporność na wodę czy tłuszcz – ale bez zagrożeń dla zdrowia i środowiska.
Dlaczego Unia działa teraz
Badania w krajach takich jak Niemcy, Dania, Szwecja czy Holandia wykazały niepokojąco wysokie stężenia PFAS w wodzie pitnej, glebie i organizmach mieszkańców. To właśnie te wyniki zmusiły Unię do działania. Zakaz będzie wprowadzany etapami, by dać przemysłowi czas na dostosowanie się, ale kierunek zmian jest już jasny – chemikalia te mają zostać wyeliminowane z naszego otoczenia.
Co to oznacza dla konsumentów
Dla wielu osób początkowo będzie to zmiana odczuwalna – ulubione produkty mogą zniknąć z półek, a ich zamienniki będą działać nieco inaczej. Jednak w dłuższej perspektywie skorzystają wszyscy: nasze zdrowie, środowisko i przyszłe pokolenia.
Co to oznacza dla czytelnika
Niektóre znane produkty codziennego użytku mogą niedługo zniknąć ze sklepów. jeżeli używasz patelni teflonowych, wodoodpornych ubrań czy opakowań papierowych do żywności – przygotuj się na zmiany. To jednak krok w stronę bezpieczniejszego życia i czystszego środowiska.
