Rok 2025 przynosi mieszkańcom Mazowsza zaostrzenie kontroli. Wszystko ze względu na nowe przepisy. Za nieprzestrzeganie zasad można spodziewać się wysokich kar finansowych. Nałożenie sankcji może być początkiem problemów.
Fot. Shutterstock
Warszawskie kontrole przynoszą efekty
Kontrolerzy z Warszawy już w 2023 roku pokazali, iż traktują temat segregacji odpadów bardzo poważnie. Według danych udostępnionych przez dziennik.pl, w Warszawie przeprowadzono ponad 6 tysięcy kontroli dotyczących segregacji śmieci. Dokładna liczba kontroli wyniosła 6104.
Działania kontrolne przyniosły konkretne rezultaty. Za niewłaściwą segregację śmieci wystawiono 131 mandatów. W dziewięciu przypadkach sprawy trafiły do sądu. Służby zastosowały także 197 pouczeń dla osób, które niewystarczająco dokładnie sortowały swoje odpady.
Kontrole prowadzili zarówno pracownicy Oddziału Ochrony Środowiska, jak i funkcjonariusze straży miejskiej. Osoby kontrolujące mają prawo do sprawdzania zawartości pojemników i worków ze śmieciami, aby zweryfikować, czy odpady są adekwatnie posegregowane.
Mniejsze miejscowości również zaostrzają przepisy
W 2025 roku trend zaostrzania kontroli rozszerza się na mniejsze miejscowości województwa mazowieckiego. Przykładem jest Glinojeck, gdzie wprowadzono już nowe, surowsze zasady.
Od stycznia mieszkańcy Glinojecka płacą 28 złotych miesięcznie od osoby za odbiór odpadów. Jednak ci, którzy nie przestrzegają zasad segregacji, muszą liczyć się z trzykrotnie wyższą opłatą – aż 84 złote od osoby miesięcznie.
Władze Glinojecka borykają się również z problemem mieszkańców, którzy w ogóle nie płacą za wywóz śmieci. Zaległości finansowe z tego tytułu osiągnęły już kwotę 180 tysięcy złotych. Miasto systematycznie kieruje sprawy dłużników do komorników, aby odzyskać należne kwoty.
Ogólnopolskie zmiany w przepisach
Od 1 stycznia 2025 roku w całej Polsce obowiązują nowe zasady dotyczące segregacji odpadów. Jedną z najważniejszych zmian jest zakaz wyrzucania ubrań i tekstyliów do odpadów zmieszanych. Te przedmioty powinny być oddawane do specjalnych pojemników na tekstylia lub przekazywane organizacjom charytatywnym.
Wprowadzenie nowych przepisów zbiegło się w czasie z podwyżkami opłat za wywóz śmieci w wielu polskich miejscowościach. Władze samorządowe tłumaczą wzrost cen rosnącymi kosztami gospodarki odpadowej oraz koniecznością inwestowania w nowoczesne systemy przetwarzania śmieci.
Co grozi za niewłaściwą segregację?
Konsekwencje nieprzestrzegania zasad segregacji odpadów mogą być dotkliwe dla portfeli mieszkańców. Podstawową formą kary jest mandat, który może wynieść od kilkudziesięciu do choćby 500 złotych.
W przypadkach poważniejszych naruszeń lub recydywy, sprawy kierowane są do sądu. Dodatkowo, gminy mają prawo nałożyć na mieszkańców, którzy nie segregują śmieci, podwyższoną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Jak pokazuje przykład Glinojecka, różnica między stawką podstawową a podwyższoną może być bardzo znacząca – choćby trzykrotnie wyższa. Dla czteroosobowej rodziny oznaczałoby to wzrost miesięcznych opłat z 112 złotych do 336 złotych.
Jak prawidłowo segregować odpady?
Właściwa segregacja odpadów opiera się na systemie pięciu pojemników oznaczonych różnymi kolorami:
- Niebieski – papier
- Zielony – szkło
- Żółty – metale i tworzywa sztuczne
- Brązowy – odpady biodegradowalne
- Czarny lub szary – odpady zmieszane
Od 2025 roku szczególną uwagę należy zwrócić na tekstylia, które nie mogą już trafiać do odpadów zmieszanych. Ubrania, które są w dobrym stanie, warto przekazać potrzebującym poprzez organizacje charytatywne lub specjalne pojemniki na odzież używaną.
Dlaczego kontrole są zaostrzane?
Zaostrzenie kontroli segregacji odpadów ma kilka przyczyn. Przede wszystkim chodzi o poprawę jakości selektywnej zbiórki, co przekłada się na większy odzysk surowców wtórnych i mniejszą ilość śmieci trafiających na składowiska.
Ma to również wymiar finansowy – gminy, które nie osiągają wymaganych poziomów recyklingu, płacą wysokie kary. Te koszty w konsekwencji przerzucane są na mieszkańców w postaci wyższych opłat za śmieci.
Dodatkowo, Polska zobowiązana jest do realizacji unijnych celów dotyczących gospodarki odpadami, które zakładają systematyczny wzrost poziomu recyklingu w najbliższych latach.
Edukacja mieszkańców
Oprócz kontroli i kar, samorządy stawiają również na edukację mieszkańców. W wielu miejscowościach organizowane są kampanie informacyjne dotyczące prawidłowej segregacji odpadów.
Działania edukacyjne kierowane są zwłaszcza do dzieci i młodzieży, które poprzez szkolne programy uczą się prawidłowych nawyków związanych z gospodarowaniem odpadami. Władze liczą, iż młodsze pokolenie będzie nie tylko samo segregować śmieci, ale również wpływać na zachowania dorosłych.
Perspektywy na przyszłość
Eksperci przewidują, iż trend zaostrzania kontroli segregacji odpadów będzie kontynuowany w kolejnych latach. Zgodnie z unijnymi dyrektywami, Polska musi znacząco zwiększyć poziom recyklingu.
Prawdopodobnie pojawią się również kolejne zmiany w systemie gospodarowania odpadami, takie jak wprowadzenie systemu kaucyjnego dla butelek plastikowych i szklanych, który ma ruszyć w całej Polsce od 2026 roku.
Jedna rzecz jest pewna – mieszkańcy Mazowsza, podobnie jak całej Polski, muszą przyzwyczaić się do dokładniejszego segregowania śmieci, jeżeli chcą uniknąć wysokich opłat i mandatów.
