Jakość nasienia powiązana z długowiecznością

Jakość nasienia może odzwierciedlać stan zdrowia mężczyzny. Badania, w których przeanalizowano dane blisko 80 tys. mężczyzn pokazały uderzający związek między ilością plemników w nasieniu i ich ruchliwością, a oczekiwaną długością życia. Naukowcy ustalili, iż mężczyźni z najlepszą jakością nasienia żyją od dwóch do trzech lat dłużej.

Duńscy naukowcy sugerują, iż słaba jakość nasienia może być wczesnym sygnałem ostrzegawczym szerszych problemów zdrowotnych. Sugestie te wynikają z przeprowadzonych badań, w których przez pięć dekad obserwowano blisko 80 tys. mężczyzn. Według analiz, ci mężczyźni, którzy wyprodukowali ponad 120 milionów mogących się aktywnie poruszać plemników na ejakulat, żyli dwa do trzech lat dłużej niż ci, którzy wyprodukowali mniej niż 5 milionów.

Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma „Human Reproduction” (DOI: 10.1093/humrep/deaf023).

Jakość nasienia

– Wydaje się, iż im lepsza jakość nasienia, tym dłuższe życie – powiedziała dr Lærke Priskorn ze Szpitala Uniwersyteckiego w Kopenhadze, która wraz z dr Nielsem Jørgensenem kierowała badaniami. Autorzy podkreślają, iż to największe jak dotąd badanie sprawdzające związek między jakością nasienia a śmiertelnością.

Naukowcy w swoich pracach przeanalizowali dane od 78 284 mężczyzn zbierane w latach 1965–2015 przez publiczne laboratorium w Kopenhadze. Mężczyźni oddawali swoje nasienie do badań głównie z powodów obaw dotyczących płodności. Jakość nasienia była bardzo zróżnicowana, od bardzo wysokiej do przypadków, w których niemal nie było plemników. Pomiary obejmowały objętość nasienia, stężenie plemników, ich ruchliwość i kształt.

Dane dotyczące nasienia badacze dopasowali do poszczególnych osób i sprawdzili w rejestrach, ile z nich zmarło i z jakiej przyczyny. W ciągu okresu obserwacji odnotowano 8600 zgonów, co stanowi 11 proc. grupy. W całej kohorcie 59 657 mężczyzn oddało próbki nasienia w latach 1987–2015 – dla tej grupy dostępnych było więcej informacji, w tym poziom wykształcenia jako wskaźnik statusu społeczno-ekonomicznego i diagnozy schorzeń w ciągu dziesięciu lat poprzedzających oddanie próbki.

– Obliczyliśmy oczekiwaną długość życia mężczyzn na podstawie jakości ich nasienia i odkryliśmy, iż mężczyźni o najlepszej jakości mogli spodziewać się, iż będą żyć średnio dwa do trzech lat dłużej niż mężczyźni o najniższej jakości nasienia. W wartościach bezwzględnych mężczyźni z całkowitą liczbą ruchliwych plemników przekraczającą 120 milionów żyli o 2,7 roku dłużej niż mężczyźni z całkowitą liczbą ruchliwych plemników od 0 do 5 milionów. Im niższa jakość nasienia, tym niższa oczekiwana długość życia. Powiązania tego nie udało się wyjaśnić żadnymi chorobami w ciągu dziesięciu lat przed oddaniem nasienia ani poziomem wykształcenia mężczyzn – powiedziała Priskorn.

Stan zdrowia a jakość nasienia

Naukowcy sugerują, iż słaba jakość nasienia może być wskaźnikiem innych, ukrytych czynników, które wpływają zarówno na płodność, jak i ogólny stan zdrowia, a badanie nasienia może pomóc w wykrywaniu problemów zdrowotnych. – Musimy lepiej zrozumieć związek między jakością nasienia a ogólnym stanem zdrowia mężczyzn. Nasze badanie sugeruje, iż możemy zidentyfikować podgrupy mężczyzn z zaburzoną jakością nasienia, którzy są pozornie zdrowi, gdy ocenia się jakość ich nasienia, ale u których występuje zwiększone ryzyko rozwoju niektórych chorób w późniejszym okresie życia – przyznał dr Jørgensen.

Wspomniane czynniki, jak wskazują uczeni, to defekty genetyczne chromosomów płciowych, upośledzony układ odpornościowy, współistniejące problemy, takie jak choroby serca, czynniki związane ze stylem życia czy zanieczyszczenia. Badacze podejrzewają też proces zwany stresem oksydacyjnym, w którym wysoce reaktywne cząsteczki zwane wolnymi rodnikami szkodzą jakości nasienia i tkankom ciała oraz przyspieszają starzenie.

– Oceny płodności, które są zwykle przeprowadzane, gdy mężczyźni są stosunkowo młodzi, mogłyby służyć jako okazja do wykrywania i łagodzenia ryzyka innych problemów zdrowotnych w dłuższej perspektywie. W bieżącym badaniu nie analizowaliśmy, czy słaba jakość nasienia była związana z wcześniejszymi zgonami z określonych przyczyn, takich jak rak lub choroby serca, i jest to coś, co będziemy badać w przyszłości. Wykorzystując inne grupy mężczyzn, spróbujemy również zidentyfikować istotne biomarkery, które mogą identyfikować podgrupy mężczyzn o zwiększonym ryzyku. Jest to najważniejsze dla zainicjowania odpowiednich strategii zapobiegawczych – podkreślił dr Jørgensen.

Źródło: European Society of Human Reproduction and Embryology, The Guardian, fot. Ajay Kumar Chaurasiya/ Wikimedia Commons/ CC BY-SA 4.0