Według najnowszych danych Indeksu Cen Żywności FAO, który śledzi zmiany cen pięciu kluczowych grup produktów spożywczych na świecie, ceny mięsa wzrosły w tym roku o niemal 10%. Kategoria obejmująca wołowinę, wieprzowinę, drób i jagnięcinę osiągnęła w sierpniu średni poziom prawie 128 punktów — najwyższy od momentu powstania wskaźnika trzy dekady temu. Najbardziej podrożała wołowina i jagnięcina, natomiast ceny wieprzowiny i drobiu pozostały stosunkowo stabilne.
Starsza ekonomistka FAO, Monika Tothova, wyjaśnia, iż rekordowe ceny mięsa to wynik ograniczonej podaży eksportowej w największych krajach produkujących oraz utrzymującego się wysokiego popytu na import. Na wzrost cen wpływają również epidemie chorób zwierząt i niepewność co do przyszłej polityki handlowej. W obawie przed zakłóceniami w dostawach, niektórzy importerzy zaczęli gromadzić zapasy mięsa. Dodatkowo, zmiany klimatyczne, susze i ekstremalne zjawiska pogodowe zaburzają cały łańcuch produkcji.
Droższa wołowina
Ceny wołowiny rosną nie tylko z powodu braków w takich krajach jak Brazylia czy Stany Zjednoczone, ale także z uwagi na rosnące koszty paszy, energii, pracy i transportu. Wysokie stopy procentowe dodatkowo zwiększają wydatki producentów. W USA cena steków wzrosła w ciągu roku o 12%. Tothova podkreśla, iż w wielu krajach rynek jest zdominowany przez kilku dużych producentów, którzy mogą wpływać na poziom cen poprzez ograniczoną konkurencję. Dodatkową niepewność wprowadzają zmiany taryf, przepisy sanitarne i renegocjacje umów handlowych.
Ekspert rynku mięsnego Andrés Oyhenard z firmy Tardáguila Agromercados zwraca uwagę, iż pogłowie bydła w USA osiągnęło najniższy poziom od 70 lat. „Hodowcy ograniczyli ubój, by odbudować populację bydła — to tzw. proces retencji zwierząt” – tłumaczy. Dodaje, iż cykle hodowlane wymagają czasu, więc powrót do poprzednich poziomów podaży może nastąpić dopiero około 2027 roku.
Brazylia, największy eksporter wołowiny na świecie, również zmniejsza eksport, by zwiększyć hodowlę na potrzeby przyszłego wzrostu podaży. „Wysokie ceny motywują do dalszej produkcji” — zauważa Oyhenard. Ceny brazylijskiej wołowiny wzrosły dzięki dużemu globalnemu popytowi, który zrównoważył ograniczony dostęp do rynku amerykańskiego po wprowadzeniu przez Donalda Trumpa 50-procentowych ceł.
Producentka Jilly Greed komentuje: „To czysta ekonomia — wszystko zależy od równowagi między popytem a podażą”. Według raportu World Beef Report, ceny wołu przeznaczonego na ubój wzrosły o 54% w Unii Europejskiej, 33% w USA, 26% w Brazylii i 17% w Meksyku w porównaniu z ubiegłym rokiem. Nie oznacza to jednak, iż konsumenci płacą proporcjonalnie więcej, ponieważ na końcową cenę wpływają także podatki, koszty transportu, poziom importu i struktura łańcucha dostaw.
Spadek cen cukru i nabiału
Mimo rekordowych cen mięsa, ogólny Indeks Cen Żywności FAO spadł we wrześniu. Osiągnął średnio 128,8 punktu, co oznacza prawie 20-procentowy spadek od szczytu z marca 2022 roku, kiedy to wskaźnik gwałtownie wzrósł po inwazji Rosji na Ukrainę. Spadek ten jest efektem niższych cen cukru i produktów mlecznych, które zrównoważyły drożejące mięso.
Ceny cukru na rynkach światowych obniżyły się o 21% rok do roku, osiągając najniższy poziom od marca 2021. To efekt rekordowej produkcji w Brazylii oraz optymistycznych prognoz zbiorów w Indiach i Tajlandii, gdzie obfite deszcze monsunowe sprzyjały plonom. Równocześnie, ceny produktów mlecznych spadają trzeci miesiąc z rzędu — tańsze są masło i mleko w proszku, a ceny sera utrzymują się na podobnym poziomie.
W przypadku zbóż (pszenicy, kukurydzy i ryżu) odnotowano roczny spadek o 7%, natomiast ceny olejów roślinnych wzrosły o 18% w porównaniu z ubiegłym rokiem.
