Menopauza to naturalny etap życia, który wciąż bywa tematem tabu. Choć dotyczy połowy populacji, rozmowy o seksualności w tym okresie często są pomijane. Tymczasem to moment, który może otworzyć nowe sposoby przeżywania intymności. Dane wskazują, iż około 49% osób, które przechodzą menopauzę, nie posiadają wystarczających informacji o procesie, przez który właśnie będą miały przejść. Zaburzenia seksualne, takie jak spadek libido, problemy z osiąganiem orgazmu czy ból w trakcie stosunku, dotykają 68-86% osób w tym okresie. W jaki sposób można przygotować się na etap, który będzie trwał przez jedną trzecią życia?
Co się dzieje z hormonami w czasie menopauzy?
Czy spadek libido i ból podczas współżycia w czasie menopauzy są normalne?
Czy menopauza to koniec aktywności seksualnej?
Jak poprawić swoje życie seksualne w menopauzie?
HORMONY W CZASIE MENOPAUZY – CO SIĘ DZIEJE?
W okresie menopauzy dochodzi do spadku trzech ważnych hormonów – estrogenów, progesteronu i testosteronu. Estrogeny, a szczególnie estradiol, odpowiedzialny jest za elastyczność i nawilżenie błon śluzowych pochwy. W wyniku zmniejszonej ilości produkowanego śluzu w fazie podniecenia, w trakcie stosunku może być odczuwany ból wywołany suchością, dlatego bardzo ważne jest pamiętanie o używaniu lubrykantów. Spadek progesteronu może powodować większą drażliwość i napięcie. Mniejsza potrzeba współżycia może być również skutkiem spadku poziomu testosteronu, którego zadaniem jest utrzymywanie stałego poziomu libido. Zmiany te dotykają do 86% osób w tym okresie.
BÓL I SPADEK LIBIDO W MENOPAUZIE
Nie ma jednej wytyczonej ścieżki, którą podążają wszystkie osoby w trakcie menopauzy. Dla niektórych współżycie przez całe życie związane jest z bólem, a menopauza staje się dla nich dobrym momentem, aby więcej nie angażować się w aktywności seksualne. Podłoża bólu może być wiele – niewystarczająca lubrykacja, uczulenie na lateks, zbyt duże napięcie mięśni, budowa anatomiczna czy lęk. o ile stosowanie odpowiedniego lubrykantu i dostosowywanie pozycji seksualnych nie pomaga, warto udać się na wizytę do ginekologa_żki.
Inni, w następstwie spadku libido, ograniczają częstość współżyć. Obie te sytuacje nie muszą być równoznaczne ze spadkiem satysfakcji z relacji, w której osoba aktualnie przebywa. Zamiast seksu para może odkrywać inne formy bliskości – więcej dotyku, wspólne spędzanie czasu czy rozmowy o potrzebach. Warto na ten temat razem porozmawiać i wspólnie pomyśleć o czynnościach, aktywnościach, które pozwoliłyby każdej z osób czuć się zauważoną i otoczoną troską w tym procesie.
CZY MENOPAUZA TO KONIEC AKTYWNOŚCI SEKSUALNEJ?
Jednak menopauza nie musi oznaczać końca aktywności seksualnej. Dla wielu jest to wyzwalający okres w życiu – dzięki większej znajomości i akceptacji własnego ciała oraz poznania swoich preferencji osoby są pewniejsze siebie i czerpią większą przyjemność ze stosunków. Brak ryzyka zajścia w ciążę również zdejmuje sporą ilość stresu i napięcia towarzyszącą zbliżeniom. Warto natomiast pamiętać, iż istnieje ryzyko zajścia w ciążę do 2 lat po wystąpieniu ostatniej miesiączki. W okresie okołomenopauzalnym owulacje są rzadsze i nieregularne, z tego względu ciężko może być określić, która miesiączka jest tą ostatnią. Czynnik ten należy wziąć pod uwagę i stosować antykoncepcję, w formie prezerwatyw, szczególnie w przypadku braku stałego partnera_ki seksualnej, ze względu na ryzyko zarażenia infekcjami przenoszonymi drogą płciową.
Innym rozwiązaniem jest hormonalna terapia zastępcza (HTZ), która dodatkowo wpływa łagodząco na niektóre objawy menopauzalne, takie jak uderzenia gorąca czy zmiany nastroju. Kwestię przyjmowania HTZ warto poruszyć z ginekologiem_żką, którzy dobiorą leczenie do indywidualnych potrzeb. Bardzo ważne jest, aby pamiętać, iż ból w trakcie stosunku to nie jest coś normalnego, zarówno przed menopauzą, w jej trakcie jak i po niej.
JAK POPRAWIĆ ŻYCIE SEKSUALNE W MENOPAUZIE?
Menopauza to również czas zmiany wyglądu naszego ciała. Przybieranie na wadze, spadek objętości piersi czy zmiana napięcia skóry będzie wpływała na odbiór ciała i samoocenę, co bezpośrednio może wpłynąć na życie seksualne. Dodatkowo zmiany te mogą rodzić lęk w kwestii postrzegania nas przez drugą połówkę. O obawach tych warto razem porozmawiać. Może okazać się, iż nasze kompleksy, obawy nie są czymś, co drugiej osobie przeszkadza.
Tak jak już to zostało wspomniane wcześniej, niezwykle ważna w tym momencie jest komunikacja z osobami partnerskimi. Wydłużenie czasu gry wstępnej, brak pośpiechu, dostosowywanie pozycji, używanie lubrykantów, a choćby dodatkowo gadżetów erotycznych może wpłynąć pozytywnie na odczuwane doznania w trakcie stosunku. Wiele par angażuje się także w stosunek bez penetracji, skupiając się jedynie na pieszczotach lub seksie oralnym, dzięki czemu dyskomfort związany z bólem jest znacznie ograniczony.
Więcej o komunikacji w relacji w trakcie menopauzy możesz przeczytać tutaj.
Warto pamiętać, iż menopauza nie kończy życia seksualnego – może być jego nowym początkiem, jeżeli towarzyszą jej otwartość, wiedza i komunikacja.
Bibliografia:
https://www.nhsinform.scot/healthy-living/womens-health/later-years-around-50-years-and-over/menopause-and-post-menopause-health/sexual-wellbeing-intimacy-and-menopause
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6487288
https://womenshealth.gov/menopause/menopause-and-sexuality
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40763243/
