Wzrost cen w sklepach zwalnia. Raport pokazuje, co podrożeje w kolejnych miesiącach

Zdjęcie: inflacja ceny 2025 polska

Polska. Wzrost cen. Inflacja 2025.

Z najnowszych danych z raportu Indeks Cen w Sklepach Detalicznych wynika, iż w październiku codzienne zakupy były droższe średnio o 4,1 procent rok do roku. To kontynuacja trendu spowolnienia wzrostu cen — we wrześniu dynamika wyniosła 4,9 procent, a w sierpniu 5,1 procent.

Analiza objęła ponad sto tysięcy cen z blisko czterdziestu ośmiu tysięcy sklepów w całym kraju.

Mimo widocznego wyhamowania, poziom podwyżek przez cały czas przewyższa bieżącą inflację. Eksperci oceniają, iż obecna sytuacja może być chwilowa i niedługo znów nadejdzie okres szybszego wzrostu cen.

Żywność drożeje wolniej niż cały koszyk

Ceny produktów spożywczych w październiku były wyższe o 3,6 procent rok do roku. We wrześniu wzrost ten wyniósł 4,1 procent, a w sierpniu 4,3 procent. Dynamika wyraźnie więc słabnie. Co istotne, żywność rośnie w cenie wolniej niż pozostałe kategorie, wśród których znajdują się m.in. chemia gospodarcza, napoje czy alkohol.

Według ekonomistów jest to wynik lepszej sytuacji podażowej na rynku, korzystnych warunków pogodowych oraz stabilnej pozycji złotego. Duże znaczenie ma także niższa presja na wzrost wynagrodzeń, co ogranicza presję kosztową po stronie producentów.

Czynniki sprzyjające hamowaniu cen

Na wyhamowanie tempa wzrostu cen wpływa kilka jednoczesnych czynników. Wśród nich znajdują się:

• niższe ceny ropy i paliw na rynkach światowych,

• mocny kurs złotego wobec głównych walut,

• wyższe zbiory owoców i warzyw oraz korzystne warunki pogodowe,

• stabilne, umiarkowane tempo wzrostu płac,

• niższe ceny energii w ostatnich miesiącach.

Te elementy tworzą zestaw czynników o działaniu antyinflacyjnym, które zmniejszają presję na podwyżki w sklepach.

Sezon świąteczny może odwrócić trend

Eksperci ostrzegają jednak, iż obecne spowolnienie może być jedynie chwilowe. Grudzień i styczeń to okres zwiększonego popytu, który zwykle generuje wyższe ceny. Do tego dochodzi wzrost kosztów stałych producentów i detalistów.

Na przyspieszenie podwyżek mogą wpłynąć:

• drożejąca energia elektryczna i paliwa,

• planowany wzrost akcyzy na alkohol,

• wyższy podatek cukrowy,

• rosnące składki ZUS i obciążenia dla przedsiębiorców.

Takie otoczenie kosztowe będzie oddziaływać na ceny w pierwszych miesiącach 2026 roku, podtrzymując presję inflacyjną.

Produkty nieżywnościowe drożeją mocniej niż jedzenie

Analiza raportu pokazuje, iż wyższy poziom inflacji w sklepach w dużej mierze wynika z podwyżek w kategoriach nieżywnościowych. Chodzi m.in. o artykuły chemii gospodarczej, napoje alkoholowe i używki. To właśnie te produkty utrzymują bardziej dynamiczne wzrosty niż żywność.

Światowe ceny żywności, monitorowane dzięki indeksu FAO, w pierwszej połowie roku znacząco zwolniły, co zmniejszyło presję na polskie sklepy. Do tego polscy producenci dysponowali lepszą podażą owoców i warzyw, mimo wcześniejszych obaw o niższe opady.

Dlaczego sklepy podnoszą ceny wolniej niż inflacja spada

Handel detaliczny często reaguje z opóźnieniem na zmiany warunków gospodarczych. choćby jeżeli inflacja hamuje, sklepy utrzymują wyższe ceny, by rekompensować wcześniejsze wzrosty kosztów energii, transportu i wynagrodzeń. Część podmiotów wciąż przenosi na klientów skutki wcześniejszych podwyżek surowców i usług logistycznych.

Do utrzymywania wyższych cen przyczyniają się również takie praktyki jak zmniejszanie gramatury opakowań przy zachowaniu tej samej ceny, co zwiększa faktyczny koszt zakupu.

Perspektywy na kolejne miesiące

Ekonomiści przewidują, iż jeżeli nie wystąpią nowe szoki kosztowe lub podażowe, trend spowolnienia dynamiki cen powinien się utrzymać. Pojedyncze kategorie mogą jednak przez cały czas drożeć szybciej.

W listopadzie i grudniu oczekiwane jest dalsze wyhamowanie wzrostów, choć nie oznacza to spadku cen. Tempo podwyżek może jednak zbliżać się do poziomu uznawanego za zdrowy dla gospodarki, czyli celu inflacyjnego NBP na poziomie 2,5 procent.