Mam siedemdziesiąt siedem lat i doszłam do momentu, kiedy proszę swoją synową, Kasię, tylko o talerz zupy. Jeszcze niedawno wierzyłam, iż jej obowiązkiem jest dbanie o dom, gotowanie, robótki manualne i opieka nad rodziną, tak jak ja to robiłam w swoim czasie. Ale życie się zmieniło, a ja, Zofia Nowak, zrozumiałam, iż moje oczekiwania należą już do przeszłości. Zabrali mnie do siebie syn Marek i Kasia, i teraz mieszkam w ich domu, czując się jak gość albo ciężar. Serce mnie boli, ale uczę się akceptować rzeczywistość, choć w środku wciąż tli się uraza.
Kiedyś byłam panią dużego domu. Wstawałam o świcie, gotowałam rosół, piekłam pierogi, szyłam firanki, wychowywałam Marka. Mój mąż, niech spoczywa w pokoju, pracował w fabryce, a ja dbałam, by wracał do przytulnego domu. Myślałam, iż tak musi być: kobieta to strażniczka domowego ogniska, a synowa, gdy przyjdzie czas, przejmie te tradycje. Gdy Marek przyprowadził Kasię, miałam nadzieję, iż stanie się dla mnie jak córka, iż będziemy razem krzątać się po domu, dzielić się przepisami, jak za dawnych czasów. Ale wszystko potoczyło się inaczej.
Kasia to nowoczesna kobieta. Pracuje w biurze, ciągle z telefonem, ubiera się modnie, rzadko gotuje. Gdy pobrali się z Markiem, mieszkałam jeszcze w swoim mieszkanku, ale dwa lata temu zdrowie zaczęło szwankować — nogi odmawiały posłuszeństwa, w głowie się kręciło. Marek nalegał, żebym zamieszkała z nimi: „Mamo, damy radę, będzie ci z nami lepiej”. Zgodziłam się, sprzedałam mieszkanie, by nie być im ciężarem, a pieniądze dałam na remont ich domu. Myślałam, iż pomogę, jak potrafię. Ale okazało się, iż Kasia nie chce mojej pomocy — ani moich oczekiwań.
Od pierwszego dnia zauważyłam, iż nie lubi, gdy wchodzę do kuchni. Pewnego razu zaproponowałam ugotowanie rosołu, który Marek uwielbia, a ona tylko się uśmiechnęła: „Zofio, nie martw się, zamówię jedzenie, będzie szybciej”. Zamówi? Dla mnie gotowanie to troskliwość, a nie przycisk w aplikacji. Próbowałam sprzątać, ale Kasia delikatnie powstrzymywała: „Nie trzeba, mamy robota odkurzacza”. Robot? A gdzie serce, gdzie ciepło? Milczałam, ale w środku rosło poczucie, iż tu nie pasuję. Marek tylko wzruszał ramionami: „Mamo, Kasia daje radę, odpocznij”. Odpoczynek? W moim wieku to nie leżenie na kanapie, ale bycie potrzebną.
Najboleśniejsze jest jej podejście. Zawsze uważałam, iż synowa powinna szanować teściową, pomagać, słuchać rad. Ale Kasia robi po swojemu. Przyrządza jakieś sałatki z awokado, a nie schabowe, jak uczyłam. Dom mają czysty, ale bez duszy — brak tam tych drobiazgów, które go ożywiają: haftowanych serwetek, zapachu świeżego chleba. Kiedyś wspomniałam: „Kasiu, może upieczemy szarlotkę, Marek tak lubi”. A ona odparła: „Zofio, teraz jemy mniej mąki, dieta”. Dieta? A czym karmi się dusza?
Zaczęłam się obrażać. Myślałam, iż mnie nie szanuje, nie ceni mojego doświadczenia. Mówiłam Markowi: „Synu, twoja żona wcale nie dba o dom, wszystko na zamówienie, wszystko przez telefon. To jeszcze rodzina?”. Ale on tylko machnął ręką: „Mamo, u nas wszystko w porządku, nie dramatyzuj”. W porządku? Może dla nich, ale ja czuję się jak mebel, który przesunięto w kąt. Sąsiadka, gdy się jej poskarżyłam, powiedziała: „Zosiu, czasy się zmieniły, synowe już nie te same”. Ale ja nie chcę winę zrzucać na czasy. Chcę, żeby mnie widziano, a nie tylko karmiono i kładziono spać.
Kilka dni temu zrozumiałam, iż już nie daję rady. Kasia przygotowywała kolację — coś z kurczakiem i dziwnym sosem. Siedziałam w swoim pokoju, słuchałam, jak śmieją się z Markiem, i nagle poczułam się obca. Wstałam, weszłam do kuchni i powiedziałam: „Kasiu, ugotuj mi, proszę, talerz zupy. Zwykłej, jak lubię, z ziemniakami”. Zdziwiła się, ale skinęła głową: „Dobrze, Zofio, jutro zrobię”. I wczoraj przyniosła mi tę zupę — prostą, ciepłą, prawie jak moją. Jadłam i ledwie powstrzymywałam łzy. Nie przez smak, ale przez świadomość, iż to wszystko, o co teraz proszę. Nie haftów, nie sprzątania, nie moich zasad — tylko talerz zupy.
Zrozumiałam, iż moje oczekiwania były z innego świata. Kasia nigdy nie będzie taka jak ja, i może to nie jest złe. Ona pracuje, jest zmęczona, a ja w swoim wieku nie mam prawa oceniać, jak powinna wyglądać ich rodzina. Ale boli, iż nie jestem już potrzebna tak jak kiedyś. Marek mnie kocha, to wiem, ale żyje swoim życiem. A ja siedzę w ich domu i myślę: gdzie jest ta kobieta, która trzymała wszystko w garści? Została tylko staruszka prosząca o zupę.
Postanowiłam nie poddawać się. Nauczę się żyć inaczej: oglądać seriale, spacerować po podwórku, dzwonić do starych przyjaciółek. Może poproszę Kasię, by pokazała mi, jak zamawiać jedzenie przez telefon — nagle mi się spodoba? Ale nie chcę być ciężarem. jeżeli nie widzą we mnie matki i babci, znajdę dla kogo żyć. A na razie proszę tylko o talerz zupy — i może odrobinę ciepła, którego mi tak brakuje.
