Dlaczego warto przeprowadzić zajęcia o pączkach?
Tłusty Czwartek to jedno z najbardziej lubianych świąt w Polsce, które dzieci kojarzą z pysznymi, puszystymi pączkami. To świetna okazja do wprowadzenia najmłodszych w świat tradycji, a także rozwijania ich umiejętności poprzez zabawę i edukację.
Dzięki temu scenariuszowi zajęć o pączkach, dzieci poznają historię tego smakołyku, wezmą udział w zabawach ruchowych i sensorycznych, a także stworzą własne „pączki” z masy plastycznej. W ten sposób nauka stanie się dla nich interesująca i angażująca.
Cele zajęć
Cele główne:
- Kształtowanie umiejętności słuchania i rozumienia tekstu.
- Rozwijanie percepcji wzrokowej i logicznego myślenia.
- Pobudzanie kreatywności i sprawności manualnej.
- Poznanie tradycji związanej z Tłustym Czwartkiem.
- Doświadczanie różnych bodźców sensorycznych poprzez dotyk, zapach i zabawy plastyczne.
Cele szczegółowe – dziecko:
- Uważnie wysłucha historii o pączkach i odpowie na pytania.
- Rozpozna składniki i akcesoria potrzebne do przygotowania pączków.
- Będzie aktywnie uczestniczyć w zabawach ruchowych i plastycznych.
- Samodzielnie stworzy „pączki” z masy plastycznej według własnego pomysłu.
Metody i formy pracy
Metody pracy:
- Rozmowa kierowana – wprowadzenie do tematu i wymiana spostrzeżeń.
- Praca z tekstem – słuchanie opowieści i analiza treści poprzez pytania.
- Zadania praktyczne – modelowanie w masie sensorycznej.
- Zabawy ruchowe – aktywność związana z tematyką zajęć.
Formy pracy:
- Praca grupowa i indywidualna.
Materiały dydaktyczne
- Tekst o historii pączków w uproszczonej formie.
- Pytania do tekstu ukryte w plastikowych jajkach po Kinder Niespodziankach.
- Karty pracy z ilustracjami akcesoriów kuchennych.
- Składniki do przygotowania masy plastycznej:
- 2 szklanki mąki pszennej
- 1 szklanka soli
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 1 szklanka ciepłej wody
- 2 łyżki oleju
- Opcjonalnie: barwniki spożywcze, olejki zapachowe, różne dodatki do dekoracji (np. ziarna, brokat).
Przebieg zajęć
1. Wprowadzenie – rozmowa o pączkach
Nauczyciel rozpoczyna zajęcia od rozmowy kierowanej:
- Czy wiecie, co to jest pączek?
- Jakie mają kształty i nadzienia?
- Kiedy jemy pączki?
- Czy myślicie, iż pączki zawsze wyglądały tak jak dzisiaj?
Następnie nauczyciel pokazuje dzieciom zdjęcia różnych rodzajów pączków: polskie pączki, amerykańskie donuty, niemieckie berlinki. Dzieci próbują znaleźć różnice między nimi.
2. Opowieść „Historia Pączka”
Dzieci siadają wygodnie i słuchają krótkiej opowieści:
Historia Pączka
Dawno, dawno temu, kiedy nie było jeszcze cukierni i piekarni, ludzie też jedli pączki, ale… były one zupełnie inne niż dzisiaj!
W starożytnym Rzymie ludzie smażyli małe kulki z ciasta i podawali je na słono – z miodem albo ziołami. W średniowieczu w Polsce i Europie pączki były twarde i wcale nie słodkie! W środku zamiast dżemu znajdowała się słonina lub mięso.
Ale potem ktoś wpadł na pomysł, żeby dodać do ciasta cukier i owoce. A gdy zaczęto używać drożdży, pączki zrobiły się lekkie i puszyste! Od tamtej pory w Polsce zajadamy się nimi w Tłusty Czwartek, żeby zapewnić sobie szczęście i powodzenie.
Na całym świecie pączki wyglądają trochę inaczej – w Ameryce mają dziurkę i nazywają się donuty, a w Niemczech są podobne do polskich, ale często nadziewane marmoladą.
3. Zabawa „Tajemnicze pytania”
Po wysłuchaniu opowieści nauczyciel przygotowuje zabawę, w której dzieci sprawdzają swoją wiedzę na temat pączków.
Przebieg zabawy:
- Nauczyciel przygotowuje plastikowe jajka po Kinder Niespodziankach (lub małe pudełeczka).
- W środku każdego znajduje się pytanie dotyczące opowieści o pączkach.
- Dzieci po kolei losują jajko, otwierają je i odpowiadają na pytanie.
Przykładowe pytania:
- Jak wyglądały pierwsze pączki?
- Czy pączki zawsze były słodkie?
- Jakie nadzienia mogą mieć pączki?
- Co sprawia, iż pączki są puszyste?
- W jakich krajach pączki wyglądają inaczej niż w Polsce?
- Dlaczego jemy pączki w Tłusty Czwartek?
- Jak wygląda amerykański donut?
- Co można posypać na pączki?
- Jakie są Twoje ulubione pączki?
Po zakończeniu zabawy nauczyciel podsumowuje odpowiedzi dzieci i zachęca do rozmowy o tym, jakie pączki lubią najbardziej.
4. Zabawa ruchowa „Słodki detektyw”
Dzieci rozpoznają składniki pasujące do pączków poprzez klaszczące lub ruchowe reakcje.
Przykładowe słowa:
Mąka – sól – czekolada – ser – dżem – masło – ogórek – konfitura – szynka – lukier – jabłko – mleko – papryka – truskawki – cukier puder – pieczarki – śmietana – maliny – ketchup – orzechy – kawa – wanilia – cytryna.
5. Karta pracy „Co jest potrzebne do zrobienia pączków?”
Dzieci zaznaczają odpowiednie przybory kuchenne na ilustracjach.
6. Tworzenie pączków z masy sensorycznej
Każde dziecko dostaje porcję masy plastycznej i wykonuje własne „pączki”.
Jak przygotować masę?
- Wsypujemy mąkę, sól i proszek do miski.
- Dodajemy ciepłą wodę i olej.
- Ugniatamy masę, aż będzie gładka i plastyczna.
- Możemy dodać barwniki spożywcze lub olejki zapachowe.
Dzieci formują pączki i ozdabiają je „cukrem pudrem” (sól), „polewą czekoladową” (farba brązowa) albo „kolorową posypką” (ziarenka).
7. Podsumowanie i wystawa prac
Dzieci prezentują swoje pączkowe dzieła i opowiadają, jakie nadzienia sobie wyobrażają w środku.
Na koniec nauczyciel podkreśla, iż pączki to nie tylko pyszny smakołyk, ale także inspiracja do zabawy i twórczości!