Operacja Popeye – zasiewanie chmur [ Wietman]
Przed podpisaniem Konwencji o Modyfikacji Środowiska w Genewie w 1977 roku, Stany Zjednoczone wykorzystywały wojnę pogodową podczas wojny w Wietnamie. Operacja Popeye polegała na zasianiu chmur nad szlakiem Ho Chi Minha. Liczono, iż zwiększone opady deszczu zmniejszą tempo infiltracji szlaku.
Operacja Popeye (Projekt kontrolowanej pogody Popeye / Motorpool) była wojskowym projektem zasiewania chmur realizowanym przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych podczas wojny w Wietnamie w latach 1967-1972. Ściśle tajny program miał na celu wydłużenie pory monsunowej na określonych obszarach Szlaku Ho Chi Minha, aby zakłócić dostawy wojskowe z Wietnamu Północnego poprzez zmiękczenie nawierzchni dróg i spowodowanie osunięć ziemi.
Były sekretarz obrony USA, Robert McNamara, zdawał sobie sprawę, iż mogą pojawić się zastrzeżenia ze strony międzynarodowej społeczności naukowej, ale stwierdził w notatce do prezydenta, iż takie zastrzeżenia nie były w przeszłości podstawą do zapobiegania działaniom wojskowym uznawanym za leżące w interesie bezpieczeństwa narodowego USA.
Program chemicznej modyfikacji pogody był prowadzony z Tajlandii nad Kambodżą, Laosem i Wietnamem i rzekomo sponsorowany przez Sekretarza Stanu Henry’ego Kissingera i CIA bez autoryzacji ówczesnego Sekretarza Obrony Melvina Lairda, który kategorycznie zaprzeczył Kongresowi, iż program modyfikacji pogody do użytku jako broń taktyczna w ogóle istniał.
Podbudowa operacji
Raport zatytułowany Rainmaking in SEASIA opisuje wykorzystanie jodku ołowiu i jodku srebra rozpylonych przez samoloty w ramach programu opracowanego w Kalifornii w Naval Air Weapons Station China Lake i przetestowanego na Okinawie, Guam, Filipinach, w Teksasie i na Florydzie w badaniu huraganu program o nazwie Projekt Stormfury
Projekt Popeye był eksperymentem polegającym na zwiększeniu opadów deszczu poprzez zasiewanie chmur, prowadzącym do Operacji Popeye. Techniczne aspekty eksperymentu zostały zweryfikowane przez dr Donalda F. Horniga, specjalnego asystenta prezydenta Stanów Zjednoczonych ds. nauki i technologii. W październiku 1966 r. Projekt Popeye został przetestowany w pasie Laosu na wschód od Płaskowyżu Bolovens w dolinie rzeki Se Kong. Rząd Laosu nie został poinformowany o projekcie, jego metodach ani celach. Test został przeprowadzony przez personel z Naval Ordnance Test Station zlokalizowanej w China Lake w Kalifornii. Wyniki tego konkretnego eksperymentu nie są znane, ale przeprowadzono inne, mniej tajne testy zasiewania chmur.
Cele
Celem operacji Popeye było zwiększenie opadów deszczu na starannie wybranych obszarach, aby uniemożliwić wietnamskiemu wrogowi, a mianowicie wojskowym ciężarówkom zaopatrzeniowym, korzystanie z dróg:
— Zmiękczanie nawierzchni dróg,
— Powodowanie osunięć ziemi wzdłuż dróg,
— Podmywanie przepraw przez rzeki,
— Utrzymywanie nasyconych warunków glebowych poza normalnym okresem czasu.
Celem operacji było wydłużenie dni opadów deszczu o około 30 do 45 dni w każdym sezonie monsunowym.
Realizacja
54 Dywizjon Rozpoznania Pogodowego przeprowadził operację używając sloganu “make mud, not war [Pokój, nie wojna].” Począwszy od 20 marca 1967 r. i kontynuując przez każdą porę deszczową (od marca do listopada) w Azji Południowo-Wschodniej do 1972 r., przeprowadzono operacyjne misje zasiewania chmur. Trzy samoloty C-130 Hercules i dwa samoloty F-4C Phantom stacjonujące w bazie Udon Thani Royal Thai Air Force Base w Tajlandii wykonywały dwa loty dziennie. Samoloty oficjalnie wykonywały misje rozpoznania pogody, a załogi samolotów w ramach swoich normalnych obowiązków również zbierały dane pogodowe. Załogi, wszystkie z 54 Eskadry Rozpoznania Pogodowego, były regularnie rotowane do operacji z Guam. Wewnątrz dywizjonu operacje tworzenia deszczu nosiły kryptonim “Motorpool”.
Początkowym obszarem działań była wschodnia część laotańskiej równiny. W dniu 11 lipca 1967 r. obszar operacyjny został zwiększony na północ do okolic 20 równoleżnika i obejmował części zachodniego Wietnamu Północnego. We wrześniu 1967 r. do obszaru operacyjnego dodano dolinę A Shau w Wietnamie Południowym. Operacje nad Wietnamem Północnym zostały zaprzestane 1 kwietnia 1968 r., wraz z wprowadzeniem w życie ograniczeń dotyczących bombardowań konwencjonalnych. Południowy region Wietnamu Północnego został dodany do obszaru operacyjnego 25 września 1968 roku, a następnie usunięty 1 listopada tego samego roku, jednocześnie z zaprzestaniem konwencjonalnych bombardowań Wietnamu Północnego. W 1972 roku większość północno-wschodniej Kambodży została dodana do obszaru operacyjnego.
Wszystkie operacje związane z tworzeniem opadów deszczowych zakończyły się 5 lipca 1972 roku.
Publiczne ujawnienie
Reporter Jack Anderson opublikował w marcu 1971 r. artykuł dotyczący operacji Popeye (choć w jego artykule nosiła ona nazwę Intermediary-Compatriot). Nazwa Operacja Popeye (Pop Eye) weszła do przestrzeni publicznej poprzez krótką wzmiankę w Pentagon Papers i artykuł w New York Times z 3 lipca 1972 r. Operacje w Laosie zakończyły się dwa dni po publikacji artykułu w Timesie.
Historie prasowe doprowadziły do żądań członków Kongresu USA, na czele z senatorem Claiborne Pell, o więcej informacji. Rezolucje Izby Reprezentantów i Senatu USA na rzecz zakazu wojny środowiskowej zostały przyjęte jako Rezolucja Senatu 71 z 11 lipca 1973 r., H.R. 116 z 1974 r., H.R. 329 z 1974 r. i H.R. 28 z 1975 r.
Źródło: Operation Popeye
„Kolejnym dowodem na to, iż ilość opadów można wzmacniać, są poszlaki.18 marca 1971 r. znany felietonista Jack Anderson w swoim felietonie w „Washington Post”.twierdził, iż szlak Ho Chi Minha, biegnący zarówno przez Laos, jak i Kambodżę, był zasiewany [chmurami] przez Siły Powietrzne od 1967 r. (data zaleceń JCS wymieniona w dokumentach Pentagonu).Częściowo Anderson napisał:
Projekt ściśle tajny, znany pod kryptonimem „Intermediary-Compatriot”,* został rozpoczęty w 1967 r., aby utrudnić logistykę wroga. Ci, którzy biorą udział w misjach wywoływania deszczu, uważają, iż zwiększyły one opady nad jezdniami dżungli w porze deszczowej… Te rzekomo spowodowały zalania wzdłuż torów kolejowych, czyniąc je nieprzejezdnymi. Szlaki Ho Chi Minha miały wspomagane kąpiele monsunowe od maja do września…
Do tej pory tylko osoby z najwyższym poświadczeniem bezpieczeństwa wiedziały, iż siły powietrzne USA będą wpływały na przyrodę.” – Źródło: oraz Science, 16 Jun 1972, Vol 176, Issue 4040, p. 1217; New Prizes to Honor Technology oraz str. 109, Zakaz modyfikacji pogody w celach wojskowych: przesłuchania przed Podkomisją ds. Oceanów i Środowiska Międzynarodowego Komisji Spraw Zagranicznych, 26 i 27 lipca 1972
