Okres w perimenopauzie: co jest normą, a co powinno niepokoić?

Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów perimenopauzy – czyli okresu przejściowego poprzedzającego menopauzę, który zwykle zaczyna się około 40.–45. roku życia i trwa średnio cztery lata – są zmiany w cyklu miesiączkowym. Dla wielu osób krwawienia stają się mniej przewidywalne i bardziej nieregularne, choć nie każda kobieta doświadcza tego w ten sam sposób.

Warto pamiętać, iż w ciągu życia na nasze miesiączki wpływa bardzo wiele czynników: antykoncepcja, choroby, zmiany wagi, ciąża, stres czy choćby zwykłe zmiany trybu życia, takie jak wyjazd na wakacje. Dlatego popularne przekonanie, iż „normalny” cykl trwa 28 dni, a krwawienie 3–5 dni, jest mitem. Badania University College London¹ pokazały, iż tylko 13% cykli ma dokładnie 28 dni, a aż 65% mieści się w zakresie 25–30 dni. „Norma” to więc to, co jest typowe dla Ciebie – czy masz cięższy okres co 24 dni, czy raczej delikatne krwawienie co 31 dni.

W perimenopauzie najważniejsze są zmiany w Twoim dotychczasowym, względnie stałym rytmie – to one mogą sygnalizować, iż wchodzisz w tę nową fazę życia. I choć perimenopauza jest naturalnym etapem, poprzedzającym menopauzę i koniec miesiączek, nagłe zmiany w krwawieniach mogą budzić niepokój. Dlatego dobrze wiedzieć, czego możesz się spodziewać.

SKĄD SIĘ BIORĄ NIEREGULARNE OKRESY W PERIMENOPAUZIE?

Wahania hormonalne to główna przyczyna. Podczas perimenopauzy owulacja występuje coraz rzadziej, a poziomy estrogenu i progesteronu stają się nieprzewidywalne. To sprawia, iż krwawienia mogą być dłuższe, krótsze, obfitsze, skąpe, rzadsze, częstsze – albo… wszystko naraz. Często są też bardziej męczące, bo bywają zarówno częstsze, jak i bardziej obfite.

JAKIE ZMIANY MOŻESZ ZAUWAŻYĆ U SIEBIE?

1. Objętość krwi

Może się zwiększyć lub zmniejszyć. Badania SWAN (Study of Women’s Health Across the Nation)², obejmujące kobiety między 42. a 52. rokiem życia, pokazały, że:

• 80% uczestniczek oceniało swoje krwawienia jako obfite,
• 90% miało dłuższe okresy niż przed perimenopauzą,
• coraz więcej kobiet doświadczało plamień między miesiączkami.

2. Konsystencja krwi

Może stać się bardziej wodnista albo przeciwnie – gęsta i ze skrzepami. Skrzepy to naturalny sposób organizmu na ograniczenie utraty zbyt dużej ilości krwi. Zdarza się też, iż krew gromadzi się w macicy – wtedy po wstaniu możesz poczuć, iż nagle wydostaje się jej więcej.

3. Kolor krwi

• Brunatna – starsza krew, która miała czas się utlenić; najczęściej na początku lub końcu okresu.
• Jasnoróżowa – przy skąpym krwawieniu lub pod koniec okresu, zwykle związana z niższym poziomem estrogenu.
• Jaskrawoczerwona – świeża krew, typowa na początku i przy mocniejszym krwawieniu.
• Ciemnoczerwona – krew, która dłużej pozostawała w macicy.

JAK RADZIĆ SOBIE Z OKRESEM W CZASIE PERIMENOPAUZY?

• Śledź swój cykl – korzystaj z aplikacji do monitorowania objawów menopauzy. Zapisuj długość cyklu, intensywność krwawienia, obecność skrzepów, kolor i konsystencję. To pozwoli ci lepiej rozumieć, co się dzieje, i da lekarce ważne informacje, gdy będzie trzeba skonsultować objawy.
• Porozmawiaj z bliskimi kobietami w rodzinie – mama, siostry, ciotki mogą podzielić się swoimi doświadczeniami. To bywa niezwykle wspierające i pomaga zrozumieć, iż to, co przechodzisz, jest normalne.
• Przygotuj się na niespodzianki – noś przy sobie podpaskę, tampon, wkładkę lub majtki menstruacyjne. Przy obfitych krwawieniach nocą możesz podłożyć ciemny ręcznik, żeby uniknąć stresu związanego z przeciekaniem.
• Nie rezygnuj z antykoncepcji – choćby jeżeli twoje okresy są coraz rzadsze, dopóki nie minie 12 miesięcy od ostatniej miesiączki, wciąż możesz zajść w ciążę. Zwykle zaleca się stosowanie antykoncepcji do 55. roku życia.
• Hormonalne wsparcie – antykoncepcja hormonalna albo HTZ mogą pomóc przy bardzo obfitych miesiączkach³. Trzeba jednak pamiętać, iż choćby przy tych metodach mogą występować plamienia czy nieregularne krwawienia.

KIEDY WARTO PÓJŚĆ DO LEKARZA?

Jeśli jednak zmiany stają się naprawdę uciążliwe – na przykład musisz zmieniać podpaski czy tampony co godzinę, pojawiają się duże skrzepy, regularnie zalewasz pościel albo ubrania, krwawienia realizowane są bez przerwy ponad dwa tygodnie, pojawiają się po stosunku lub między miesiączkami – warto skonsultować to z lekarzem_rką. Istnieją skuteczne metody leczenia nadmiernych krwawień, więc nie trzeba się z nimi męczyć w samotności.

Perimenopauza bywa wymagająca nie tylko fizycznie, ale też psychicznie. Dlatego tak ważne jest dbanie o odpoczynek i redukcję stresu, a także o dietę, która wspiera organizm w tym czasie. Warto sięgać po produkty bogate w żelazo, takie jak chude mięso, zielone warzywa liściaste, suszone owoce czy rośliny strączkowe, i łączyć je z tymi pełnymi witaminy C, która ułatwia wchłanianie żelaza. Obfite i częste krwawienia mogą bowiem prowadzić do niedoborów, a choćby anemii.

Podsumowując: nieregularne krwawienia w perimenopauzie są częścią naturalnych zmian hormonalnych, które przechodzi wiele osób, choć czasami wymagają uwagi lekarskiej. Najważniejsze to obserwować swoje ciało, wsłuchiwać się w jego sygnały i pamiętać, iż nie jesteś w tym sama.

Przypisy:

1. https://www.nature.com/articles/s41746-019-0152- ︎
2. https://www.nhs.uk/common-health-questions/sexual-health/what-causes-bleeding-between-periods/ ︎
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4728737/ ︎