W ostatnich latach turystyka wiejska zyskuje coraz większe znaczenie jako alternatywa dla masowego turysty. Najlepszym tego przykładem jest region Lubelszczyzny.
Dzięki swojemu bogactwu kulturowemu, przyrodniczemu i tradycji wiejskiego życia, stała się jednym z kluczowych regionów w Polsce promujących tę formę wypoczynku. Ten malowniczy region pełen kontrastów z rozległymi polami, malowniczymi wzgórzami, dolinami rzecznymi i licznymi jeziorami na długo pozostanie w mojej pamięci.
Uroki Lubelszczyzny – Dlaczego warto?
Położone z dala od wielkomiejskiego zgiełku wsie przyciągają turystów chcących odpocząć od pośpiechu codziennego życia. W tym regionie można znaleźć zarówno małe, rodzinne gospodarstwa, jak i większe agroturystyki, które oferują szeroki wachlarz atrakcji – od jazdy konnej, przez tradycyjne wypieki chleba, po spływy kajakowe.
Wiele osób odwiedzających ten region podkreśla, iż największym jego atutem jest autentyczność i bliskość przyrody. Z dala od tłumów i masowych kurortów, na Lubelszczyźnie można naprawdę poczuć klimat polskiej wsi. Jak mówi jeden z turystów, którego spotkałam w okolicach Kazimierza Dolnego,
„Lubelszczyzna to miejsce, gdzie wciąż czuć zapach świeżo koszonej trawy, a ludzie są gościnni, jakby czas stanął w miejscu.”
Kategoryzacja kwater turystycznych
Aby jednak te malownicze kwatery mogły cieszyć się popularnością wśród turystów, najważniejsze znaczenie ma ich kategoryzacja oraz odpowiednia promocja. System kategoryzacji wiejskiej bazy noclegowej jest podstawą podnoszenia jakości i budowania marki produktu turystyki wiejskiej oraz gwarancją zgodności świadczonych usług z obowiązującymi przepisami prawa. W Polsce, w tym również na Lubelszczyźnie, kategoryzacja kwater turystycznych opiera się na kilku kryteriach.
Głównym organem odpowiedzialnym za ocenę i nadzór nad kwaterami agroturystycznymi jest Polska Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”.
Organizacja ta wprowadziła system kategoryzacji, który umożliwia przyznawanie kwaterom odpowiedniej liczby „słoneczek” (od jednego do trzech). System klasyfikacji wiejskiej bazy noclegowej obejmuje dwa rodzaje zakwaterowania: pokoje gościnne z dostępem do łazienki i wspólnych pomieszczeń oraz samodzielne jednostki mieszkalne wynajmowane w całości.
Gospodarstwa oceniane są pod kątem standardu pokoi, ich wyposażenia, oferowanych usług dodatkowych, jak również wyżywienia i przygotowania przestrzeni rekreacyjnych.
Wyróżnia się dwa typy obiektów:
- „Wypoczynek na wsi” – spełniające podstawowe kryteria obowiązujące dla kwater agroturystycznych
- „Wypoczynek u Rolnika” – siedliska wiejskie zagospodarowane tradycyjnie, w których prowadzona jest produkcja rolna, a zwierzęta stanowią atrakcję turystyczną gospodarstwa. W obiektach tych serwowane są posiłki wytwarzane na bazie produktów wiejskich oraz potrawy regionalne. Goście mogą tu poznać tradycję, kulturę i folklor danego regionu poprzez elementy dekoracyjne wyposażenia wnętrz oraz miejscowe zwyczaje i umiejętności kultywowane przez gospodarzy.
Na Lubelszczyźnie można spotkać różnorodne kwatery – od tradycyjnych domów wiejskich, po luksusowe wille z basenem. W zależności od oferowanych standardów, gospodarstwa te są klasyfikowane na różne kategorie, co ułatwia turystom wybór miejsca zgodnego z ich oczekiwaniami.
Przydatne informacje na temat kategoryzacji, zakładania i prowadzenia działalności agroturystycznej można znaleźć na stronach: (www.agroturystyka.pl, www.odpoczywajnawsi.pl, www.pftw.pl).
Gospodarstwa Agroturystyczne Lubelszczyzny
Właściciele kwater starają się dostosować do rosnących wymagań rynku. Jak mówi Pani Kasia, właścicielka Gospodarstwa Agroturystycznego „Pod Jabłonią” w Celejowie, posiadającego ocenę 3 słoneczek (najwyższą!) w systemie kategoryzacji Wiejskiej Bazy Noclegowej:
„kategoryzacja to dla nas ważne narzędzie. Dzięki niej turysta wie, czego może się spodziewać. Mimo, iż jesteśmy małym gospodarstwem, zależy nam na wysokiej jakości usług – od czystych pokoi, przez domowe jedzenie, aż po różnorodne atrakcje dla rodzin.”
Warto podkreślić, iż obiekt otoczony jest darami natury, które stanowią magnes dla gości, a przemili gospodarze Kasia i Paweł dbają na najwyższym poziomie o dobro, wypoczynek i szczerą gościnność.
W rozmowie z właścicielką Ludwiką Wojciechowską Gospodarstwa „Domku w Miłocinie” oferującego jazdę konną, dowiedziałam się, że:
„turystyka wiejska to w tej chwili jeden z kluczowych trendów. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej, coraz więcej osób wybiera wakacje na wsi, zamiast zatłoczonych kurortów. Dlatego kładziemy duży nacisk na promowanie Lubelszczyzny jako regionu, w którym można znaleźć spokój, ciszę i prawdziwe doświadczenie polskiej wsi.”
Pani Lusia nazywa swoje gospodarstwo „miejscem miłości” i stara się zapewnić swoim gościom najwyższy komfort, spokój i prywatność. Oferuje również teorię jazdy konnej, pracę w ogrodzie oraz praktyki jeździeckie. To również świetne miejsce dla osób poszukujących pomocy w hipoterapii. Właścicielka jest z zawodu pedagogiem i z wielkim zaangażowaniem pomaga dzieciom i młodzieży w walce z zaburzeniami i różnymi chorobami poprzez kontakt z końmi.
W Gospodarstwie Agroturystycznym „Przy Gościńcu” w miejscowości Grądy 29, Anna Czarnecka wraz ze swoimi córkami dba o każdy aspekt wizualny swojego siedliska, dzięki czemu miejsce jest niezwykle przytulne, a jego położenie na malowniczym Pojezierzu łęczyńsko-włodawskim w otoczeniu pól, łąk i jezior zaprasza na wypoczynek przez okrągły rok. Ciągle uśmiechnięta i pełna energii Pani Ania zapewnia, że:
„turystyka wiejska to nie tylko nasza praca, ale i pasja. Lubelszczyzna ma ogromny potencjał, ale aby go w pełni wykorzystać, potrzebujemy większego wsparcia. Wierzę jednak, iż ten region przyciągnie jeszcze więcej turystów, którzy docenią naszą pracę i piękno tego regionu.”
Turyści, którzy pragną ciszy i spokoju odnajdą swoje miejsce w Gospodarstwie Ekologicznym „Zaborze 47”, gdzie mogą skorzystać z apiterapii, czyli terapii z pszczołami. Praktyka ta polega na odpoczynku w małym domku w towarzystwie pożytecznych owadów przez około 30-40 minut. Jak mówi właścicielka obiektu Pani Kasia:
„przebywanie w takim klimacie w połączeniu z wibracją fruwających owadów ma pozytywnie wpływać na nasze samopoczucie i zrewitalizować komórki w ciele”.
Miejsce to powstało z miłości do natury i dobrego życia w stylu slow life. Na prawie 3 hektarach sadów znajduje się tu stodoła, taras, oraz ogromne połaci zieleni dookoła. Wyspać się można w 4 wygodnych apartamentach w wyremontowanej oborze, a także w drewnianych domkach i szałasach na drzewach. Obiekt znajduje się niedaleko od Kazimierza Dolnego i Nałęczowa. Na terenie siedliska znajduje się park linowy z tyrolką, a w stodole wyjątkowa przestrzeń z przejściami i siatkami, w której najmłodsi uwielbiają spędzać czas.
Dla tych, którzy szukają odpoczynku i kontaktu z naturą oraz kochają zwierzaki i chcą doświadczyć wypoczynku z prawdziwą, wiejską duszą proponuję „Zagrodową Osadę” w Uściążu prowadzoną przez miłośniczkę koni – Panią Renatę Karow. Wszystkie zwierzaki w gospodarstwie (konie, osiołki, koty, psy) są bardzo przyjaźnie nastawione do ludzi, co świadczy o dobrym sercu gospodyni. Poza tym Pani Renata wyśmienicie gotuje i przygotowuje doskonałe napary z ziół.
Ciekawą propozycją dla osób lubiących wypoczywać „z wędką” proponuje Gospodarstwo „Agroturystyka w Dolinie Stawów”, gdzie można skosztować lokalnych ryb lub choćby samemu sprawdzić swoje umiejętności w wędkarstwie, bo wokół są stawy, cisza i spokój.
Lokalne produkty w promocji turystyki wiejskiej
Jednym z kluczowych elementów promocji turystyki wiejskiej na Lubelszczyźnie, obok piękna przyrody i ciszy, są lokalne produkty spożywcze oraz rękodzieło. Region słynie z bogatych tradycji kulinarnych, co staje się dużym atutem dla turystów szukających nie tylko wrażeń wizualnych, ale i smakowych. Na Lubelszczyźnie można spróbować regionalnych potraw takich jak pierogi biłgorajskie, cebularze, a także różnego rodzaju nalewki, dżemy z róż, miody pitne oraz wiejskie sery.
Wiele gospodarstw agroturystycznych oferuje swoim gościom możliwość spróbowania lub choćby uczestnictwa w przygotowywaniu tradycyjnych potraw.
„nasze produkty to samo zdrowie! Konfitura z owoców róży to źródło wielu witamin, kwasów organicznych i soli mineralnych. Polecana jest dla osób obciążonych dużym wysiłkiem, osłabionych i wyczerpanych – wyjaśnia właścicielka Manufaktury Różanej w Starej Wsi koło Końskowoli, Pani Jola.
Niektóre kwatery i gospodarstwa nawiązują także współpracę z lokalnymi rolnikami i rzemieślnikami, dzięki czemu na miejscu można kupić lokalne wyroby, takie jak miody, konfitury, manualnie robione kosze z wikliny czy ceramiczne naczynia. W ten sposób turystyka wiejska wspiera także lokalną gospodarkę i promuje tradycyjne rzemiosło.
Promocja turystyki wiejskiej
Jednym z wyzwań stojących przed właścicielami kwater jest odpowiednia promocja ich usług. W dobie cyfryzacji, coraz większe znaczenie mają działania on-line. Na Lubelszczyźnie coraz więcej agroturystyk decyduje się na założenie własnych stron internetowych, promowanie się na platformach społecznościowych oraz współpracę z portalami rezerwacyjnymi.
Lokalne organizacje agroturystyczne Lubelszczyzny aktywnie promują kwatery wiejskie zarówno w Polsce, jak i za granicą. W ramach promocji regionu organizowane są także wydarzenia, takie jak festiwale, kiermasze lokalnych produktów czy warsztaty rzemiosła, które przyciągają turystów zainteresowanych autentycznymi doświadczeniami.
Lubelszczyzna jako region wiejski ma wiele do zaoferowania turystom szukającym kontaktu z naturą i autentycznym, spokojnym życiem. Uważam, iż dzięki kategoryzacji kwater oraz coraz lepszej promocji, turystyka wiejska tego regionu ma szansę na dalszy rozwój. Jednak, aby w pełni wykorzystać jego potencjał, konieczne są inwestycje oraz długoterminowa strategia rozwoju, która wspierać będzie właścicieli gospodarstw agroturystycznych w ich codziennych wysiłkach.
Władze regionu aktywnie wspierają także promocję Lubelszczyzny jako atrakcyjnego miejsca do spędzania czasu w wsi. Działania te obejmują kampanie reklamowe w mediach, udział w targach turystycznych oraz organizację wydarzeń mających na celu promowanie lokalnych tradycji i kultury.
Przykładem takiej inicjatywy jest coroczny Festiwal Smaków Lubelszczyzny, który przyciąga tysiące turystów zainteresowanych tradycyjną kuchnią regionu. Takie wydarzenia to świetna okazja, by pokazać turystom, jak wiele oferuje ten region. To nie tylko możliwość spróbowania lokalnych przysmaków, ale także spotkania z mieszkańcami i poznania ich historii. W tym roku we wrześniu Festiwal odbył się pod hasłem „ Blisko natury i kultury.” Myślę, iż to hasło najlepiej oddaje klimat regionu Lubelszczyzny.
Anna Molęda – Kompolt