Gdy zgodziłam się, żeby teściowa miała klucze do naszego mieszkania, choćby nie przyszło mi do głowy, iż to może kiedykolwiek stać się problemem. Właśnie wzięliśmy ślub, byliśmy pełni entuzjazmu i nadziei, zaczynaliśmy wspólne życie od zera, wierząc, iż wszystko będzie dobrze, po rodzinnemu, z sercem.
Mój mąż, Krzysztof, powiedział wtedy:
— Niech mama ma kopię. Na wszelki wypadek. Gdyby coś się stało… Kwiaty podleje, paczkę odbierze.
Skinęłam głową. Chciałam pokazać, iż ufam, iż nie jestem z tych synowych, które od razu stawiają mury. Chciałam być otwarta, elastyczna, nowoczesna.
Na początku było tak, jak mówił. Teściowa pojawiała się rzadko, zawsze uprzedzała, przynosiła ogórki kiszone, pierogi, świeże ciasto. Uśmiechała się, pytała, czy czegoś nie potrzeba. Myślałam: „Niech będzie, dla niej to ważne, a ja się jakoś dostosuję”. choćby uśmiechałam się szczerze, chcąc być dobrą synową.
Z czasem te wizyty stawały się jednak coraz mniej przypadkowe, a coraz bardziej natrętne. W pewnym momencie przestała dzwonić przed przyjściem. Po prostu wsuwała klucz do zamka i wchodziła. Kilka razy obudził mnie dźwięk garnków — teściowa była już w kuchni, smażyła, stukała, hałasowała. Pewnego razu wyszłam z sypialni w szlafroku, nieumyta, i zastałam ją z filiżanką herbaty na mojej sofie.
— Upiekłam szarlotkę, pomyślałam, iż ci się przyda. Masz, poczęstuj się! — powiedziała, jakby nigdy nic.
Milczałam. Znowu. Bo „to przecież mama”, bo „ma dobre serce”, bo „nie wypada”. Mówiłam Krzysztofowi:
— Może powinniśmy z nią porozmawiać?
A on tylko machał ręką:
— No co ty, nie dramatyzuj. Taka już jest. Przecież chce dobrze…
A we mnie rosła niepewność. Bo z każdą jej wizytą moja przestrzeń stawała się coraz mniejsza. Przestawiała słoiki w szafkach, wyrzuciła moje stare przyprawy, mówiąc: „To już przeterminowane”. Przyniosła swoje ręczniki — „tak mi wygodniej” — a potem choćby kosmetyki: krem, szczotkę, pastę do zębów. Jakby to było też jej mieszkanie.
Czułam, iż tracę nie tylko spokój, ale i siebie. Miejsce, które miało być naszym gniazdem, stawało się jej dodatkowym terytorium. Jakbym była lokatorką we własnym domu. A Krzysztof? Wciąż z tym samym łagodnym spojrzeniem: „No wiesz, mamie trudno odmówić…”
Punkt zwrotny nastąpił w sobotę. Obudziłam się wcześnie, zaparzyłam kawę, usiadłam w szlafroku przy oknie i pomyślałam: „Wreszcie cisza, mogę po prostu być sobą”. Właśnie uniosłam kubek, gdy usłyszałam zgrzyt klucza w zamku. Znowu przyszła.
— Cześć! — zawołała radośnie, przechodząc obok mnie z siatką. — Pomyślałam, iż ci się przyda mój placek. Podgrzeję ci kawałek!
Ale nie chciałam już placka. Nie chciałam wizyt, troski, jej głosu i zapachów. Chciałam ciszy. Chciałam — po raz pierwszy od dawna — wolności decydowania, kto i kiedy może wejść do mojego domu.
Tego samego wieczoru zebrałam się na odwagę. Zadzwoniłam do niej:
— Pani Danuto… proszę, oddajcie klucz. To dla mnie naprawdę ważne.
W słuchawce zapadła cisza. Potem usłyszałam cichy, urażony głos:
— Myślałam, iż mi ufasz…
Ale tym razem się nie tłumaczyłam. Po raz pierwszy zrobiłam coś nie dla innych, ale dla siebie.
Następnego dnia wręczyła mi klucze. Patrzyła z żalem, ze zdziwieniem, z chłodem. Ale gdy spojrzałam jej w oczy, zrozumiałam — granica została postawiona. I nie pozwolę jej już przekraczać.
Teraz, gdy wracam z pracy i sama otwieram drzwi, wiem: w domu czeka na mnie tylko cisza. Moje rzeczy stoją tam, gdzie je zostawiłam. Mój kubek w kuchni. Moja muzyka w głośniku. Moje życie — bez naruszeń i nieproszonych gości.
Tak, było mi trudno. Ale zrozumiałam: miłość nie usprawiedliwia przekraczania granic. choćby najbliżsi powinni rozumieć, iż każdy ma swoje terytorium. W końcu znów czuję: to mój dom. A ja — jego gospodyni. I to uczucie jest warte każdego trudu.
