Megalityczna Macedonia cz. 2

Okolica jest dość odludna (najbliższe wioski zamieszkałe są przez Serbów; to tak w ramach ciekawostki) – i przez wieki odwiedzana była chyba tylko przez miejscowych pasterzy. Na początku XXI wieku trafili tu także archeolodzy – i znaleźli na szczycie konstrukcje ludzką ręką uczynione (zaraz po archeologach trafili tam Teoretycy Starożytnej Astronautyki, i stwierdzili całkiem coś przeciwnego). Były to mianowicie kamienne platformy służące – pamiętajmy, iż to archeolodzy, więc wszystko pod to podciągają – celom kultowym.

Rozpoczęto prace, znaleziono sporo artefaktów, i stwierdzono, iż miejsce to było użytkowane od około 1800 roku BC – czyli ma prawie 4000 lat. W tym czasie na Bałkanach zaczynała się już wczesna Epoka Brązu – u nas zaś dogorywała megalityczna kultura pucharów lejkowatych, wiecie, ta od kopców kujawskich i najstarszego wizerunku koła; nasi tkwili jeszcze w Młodszej Epoce Kamienia, ale pojawiały się i tam importy ze Śródziemnomorza – choćby miedziany nożyk.

Biorąc pod uwagę datowanie znalezionych artefaktów stanowisko to było młodsze o jakieś półtora tysiąca lat od Adama z Gowrlewa. Znaczy, nie mógł on tam składać ofiar. Chociaż...

Wspominałem już o tym kilkukrotnie – i na dzień dzisiejszy nie jesteśmy w stanie określić kiedy owe kamienne konstrukcje powstały. Jest to woda na młyn dla Teoretyków Starożytnej Astronautyki. Zwłaszcza, że...

Ale stopniujmy napięcie.

Dojechaliśmy w końcu pod szczyt Tatikewa Kamena (czy jak to się odmienia), i spojrzeliśmy w górę. Nasz cel znajdował się jakieś 500 metrów dalej – i sporo wyżej. Na początek jednak czekała nas spora niespodzianka: miejsce było, no, może nie oblegane, ale odwiedzane przez turystów. Zresztą po drodze często pojawiały się znaki nakierowujące na atrakcję, co poza miastami nie jest regułą w Północnej Macedonii. A skoro ktoś tam przyjeżdża to natknęliśmy się na taką oto tablicę z cennikiem:

Może nie wszyscy znają pochodzący z Macedonii fonetyczny słowiański alfabet zwany trochę niepoprawnie cyrylicą, więc streszczam: bilet do Kokino dla dorosłych kosztuje 60 denarów, dla dzieci 30, a dla obcokrajowców – pięć. Ale oczywiście euro. Podpowiem, iż jedno ojro stoi mniej więcej po 60 macedońskich denarów... Cóż, spotykałem się wielokrotnie z inną, wyższą, ceną dla "Białego" – głównie w Dzikich Krajach Ameryki Południowej, Bliskiego Wschodu czy Afryki. I – choć spotkałem takie głosy – nie uważam tego za jakiś rasizm (choć jest to jakiś rodzaj dyskryminacji). Ot, to normalne: bardziej dba się o swoich – a jeżeli ktoś przyjeżdża z wizytą, to prawdopodobnie z jakiegoś bogatszego miejsca, więc go stać. Wolność. Niestety Północna Macedonia ubiega się o członkostwo, o czym wspominałem, w Unii E***pejskiej. jeżeli – czego im nie życzę – wejdą do tej przeżartej korupcją instytucji to ta jakże piękna bałkańska wolność się bardzo boleśnie skończyć.

Czy jednak zapłaciliśmy te 5 euro, czy korzystając ze szczątkowej znajomości języków południowosłowiańskich udało się podszyć pod miejscowego? Otóż... Nie było nikogo, kto by bilety sprzedawał lub sprawdzał. Może była to kwestia bałkańskości, może zarzucenia pomysłu z wejściówkami, a może było święto – nie wiem. Kilka dni później, kiedy przejeżdżaliśmy przez malowniczą przełęcz Lipova (prawie 1600 metrów n.p.m) położoną w Parku Narodowym Galiczica także nikt nas nie gonił – a już następnego dnia na drodze stały rogatki pobierające opłatę wjazdową w te przepiękne góry.

Ale wróćmy te 600 metrów niżej – na Tatikew Kamen. Stanowisko archeologiczne wzięli pod lupę także inni naukowcy – i wtedy wybuchła bomba, ściągająca w te rejony tłumy Zwolenników Teorii Paleoastronautów. Otóż okazało się, że antropogeniczne (albo wykonane przez kosmitów) platformy usytuowane są astronomicznie – znaczy zgodnie ruchem Słońca (wiecie, te różne ekwinokcja i solstycja) i Księżyca (można było obserwować 19-letni cykl wschodów i zachodów naszego naturalnego satelity). Oto – orzekli po chwili szoku archeolodzy – władca tej społeczności zasiadał na swym kamiennym tronie, zaś z pomiędzy postrzępionych skał tego megalitycznego obserwatorium padały nań promienie zachodzącego Słońca. Miało to budować mistyczną więź między królem a naszą gwiazdą.

Mogło tak być – ale jako ciekawostkę mogę podać, iż mityczne początki dynastii Argeadów (której najsłynniejszym i jednym z ostatnich przedstawicieli był Aleksander Wielki) także związane są z promieniami słonecznymi – stąd i znany symbol solarny z Werginy (po macedońsku ta dawna stolica Ajgaj nazywa się Kutlesz), będący też na pierwszej fladze niepodległej Macedonii. Trudno uwierzyć w ciągłość kulturową twórców obserwatorium Kokino i antycznych Macedończyków, ale z drugiej strony... W końcu cywilizacja minojska z Krety zostawiła mityczny ślad w greckiej kulturze. Tu mogło być podobnie: to właśnie Słońce miało wybrać Perdikkasa I, protoplastę dynastii, na władcę.

Co zaś się tyczy samego miejsca – zaskoczyło mnie (Mnie nie – wtrąciła towarzyszka podróży – W ogóle nie zakładałam co zobaczę): liczyłem na położony na wzgórzu – bo ja wiem – jakiś henge, kamienny krąg, a dostałem pełnowymiarowy skalny szczyt. I kiedy już wspiąłem się, ryzykując zwichnięcie nogi, na samą górę, obejrzałem platformy kultowe, trony, szczerbinki na Słońce....

Teoretycy Starożytnej Astronautyki nie zwrócili chyba jeszcze na to uwagi: kształt Kokino jest – przy pewnej dozie wyobraźni i zamiłowaniu do apofenii (ale przecież o to chodzi w zabawie w Paleoastronautów) – bardzo podobny do słynnego inkaskiego miasta, Patallaqty, szerzej znanego jako Machu Picchu.

Jak mówią Zwolennicy Starożytnych Kosmitów: nie ma przypadków, są tylko znaki. Zwłaszcza, iż chwilę przed przylotem do Macedonii dowiedziałem się o jeszcze jednym antycznym miejscem, dużo mniej znanym. Choć dużo bardziej zagadkowym.