Już niedługo cofniemy zegarki! W tym roku wcześniej niż zwykle

Już w nocy z soboty 25 na niedzielę 26 października Polacy przestawią zegarki o godzinę do tyłu. Oznacza to, iż zyskamy dodatkową godzinę snu – coś, na co wielu z nas czeka przez cały rok.

Dlaczego zmiana czasu w zimowy jest w tym roku wcześniej?

To najwcześniejszy termin od pięciu lat. Dla porównania, w 2021 roku zmiana następowała dopiero 31 października. W tym roku zegarki cofniemy już 26 października 2025 r. To dobra wiadomość dla śpiochów – niedzielny poranek potrwa o godzinę dłużej.

Na szczęście większość nowoczesnych urządzeń, takich jak telefony, smartwatche czy komputery, automatycznie przestawi czas. Wystarczy więc upewnić się, iż funkcja automatycznej zmiany jest aktywna. Tradycyjnie jednak warto pamiętać o zegarach ściennych, kuchennych i samochodowych – one wciąż wymagają naszej ręki.

Skąd wzięła się zmiana czasu?

Pomysł cofania i przestawiania zegarków sięga aż XVIII wieku. Już w tamtych czasach pojawiały się pomysły, by lepiej wykorzystywać światło dzienne. Pierwsze realne wprowadzenie systemu zmiany czasu nastąpiło jednak dopiero podczas I wojny światowej, by oszczędzać energię.

W Polsce zegary przestawiamy regularnie od 1977 roku. Wcześniej zmiana była wprowadzana i znoszona kilkakrotnie – aż w końcu została z nami na stałe.

Zmiana czasu – więcej snu, ale też więcej problemów

Choć dodatkowa godzina snu brzmi kusząco, zmiana czasu nie dla wszystkich jest korzystna. Lekarze ostrzegają, iż może ona zaburzać rytm dobowy, powodować bezsenność, senność w ciągu dnia, a choćby wpływać na nastrój i koncentrację.

Badania wskazują, iż w tygodniu po zmianie czasu rośnie ryzyko wypadków drogowych, a także wzrasta liczba zawałów serca. Dla wielu osób wcześniejsze zachody słońca oznaczają też pogorszenie nastroju i objawy tzw. depresji sezonowej.

Najtrudniej mają rodzice małych dzieci oraz osoby pracujące w systemie zmianowym – organizm potrzebuje kilku dni, by przyzwyczaić się do nowego rytmu.

Czy to ostatnia zmiana czasu w Polsce?

W 2021 roku Parlament Europejski zagłosował za zniesieniem obowiązku przestawiania zegarków dwa razy w roku. Wiele wskazywało na to, iż zmiana czasu odejdzie w zapomnienie. Niestety, pandemia COVID-19 wstrzymała prace nad wdrożeniem decyzji w poszczególnych krajach.

Dziś, gdy sytuacja wróciła do normy, temat ponownie powraca. Coraz więcej państw członkowskich apeluje o ostateczne zakończenie tej tradycji. Czy w Polsce doczekamy się stałego czasu letniego lub zimowego? Na razie nie ma jednoznacznej decyzji, ale eksperci przewidują, iż zmiana czasu może niedługo przejść do historii.

Jak przygotować się do zmiany czasu?

Choć przestawienie zegarka to drobiazg, warto zadbać o swoje samopoczucie. Oto kilka prostych wskazówek:

• Kładź się spać 15–20 minut wcześniej przez kilka dni przed zmianą.
• Unikaj kofeiny i alkoholu przed snem.
• Wychodź na spacer w ciągu dnia, by złapać naturalne światło.
• Zadbaj o regularny rytm dnia – to pomoże organizmowi szybciej się przystosować.