Dieta ketogeniczna od kilku lat budzi ogromne zainteresowanie na całym świecie. To już nie tylko trend popularny wśród celebrytów czy influencerów – współczesne badania naukowe dostarczają coraz więcej dowodów na potencjalne korzyści tego sposobu odżywiania. Choć dieta keto nie jest uniwersalnym rozwiązaniem dla wszystkich, istnieją konkretne powody, dla których warto rozważyć jej wypróbowanie. Oto pięć najważniejszych argumentów popieranych badaniami naukowymi.
1. Skuteczna redukcja masy ciała bez chronicznego głodu
Dieta ketogeniczna wyróżnia się spośród innych metod odchudzania przede wszystkim efektywnością w redukcji tkanki tłuszczowej. W meta-analizie z 2021 roku oceniającej skuteczność diet niskowęglowodanowej i bardzo niskowęglowodanowej jako elementu terapii cukrzycy typu 2 stwierdzono istotne korzyści w zakresie spadku masy ciała, kontroli glikemii i wrażliwości tkanek na insulinę w perspektywie krótkoterminowej.
Kluczowym mechanizmem jest tu zanikanie uczucia głodu pod wpływem ketonów, co zostało udowodnione już w latach 70. przez dr. Roberta Atkinsa. Inne procesy, które badacze wskazują jako odpowiedzialne za wpływ diety ketogenicznej na spadek masy ciała to zmniejszone wydzielanie insuliny, co potencjalnie ułatwia rozkład tkanki tłuszczowej oraz nasilenie procesu glukoneogenezy, czyli wytwarzania glukozy w wątrobie, który jest bardzo kosztownym energetycznie procesem.
W praktyce oznacza to, iż osoby stosujące dietę keto często doświadczają naturalnego zmniejszenia apetytu i mogą łatwiej utrzymać deficyt kaloryczny bez uczucia chronicznego głodu, które towarzyszy wielu tradycyjnym dietom odchudzającym.
Przeczytaj więcej: https://ketodietetyk.pl/dieta-ketogeniczna-dla-poczatkujacych/
2. Stabilny poziom energii i poprawa funkcji kognitywnych
Jedną z najczęściej zgłaszanych korzyści diety ketogenicznej jest fenomen “jasności umysłu” czy też “keto clarity”. Ketony są efektywnym źródłem energii dla mózgu, co może prowadzić do poprawy funkcji poznawczych, zwiększenia koncentracji i poprawy nastroju.
Badania wykazują, iż ciała ketonowe dostarczają mózgowi bardziej stabilnego i efektywnego źródła energii, co prowadzi do poprawy funkcji kognitywnych, w tym koncentracji, pamięci i ogólnej jasności umysłu. Co więcej, po przejściu przez etap adaptacji (który może być trudny), wiele osób deklaruje uczucie większej jasności umysłu, lepszej koncentracji i równomiernego poziomu energii przez cały dzień. Dla mózgu ciała ketonowe mogą być bardziej “stabilnym” źródłem paliwa niż glukoza, szczególnie przy zmiennej diecie opartej na cukrach prostych.
Mechanizm tego działania tkwi w tym, iż energia z tłuszczu uwalniana jest dłużej i bardziej stabilnie. Nie mamy skoków cukru, a więc i insuliny. Obie te rzeczy powodują, iż Twój poziom energii w ciągu dnia będzie na stabilnym, wysokim poziomie. Znikną lub mocno zmniejszą się popołudniowe „zjazdy” energetyczne.
3. Korzystny wpływ na parametry metaboliczne
Dieta ketogeniczna może przynieść znaczące korzyści dla zdrowia metabolicznego, szczególnie u osób z insulinoopornością czy cukrzycą typu 2. Dieta keto sprzyja redukcji masy ciała, co popierają liczne badania. Przy niskiej podaży węglowodanów organizm wykorzystuje tłuszcze jako główne źródło energii, co przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej. Lekarze wskazują, iż zmniejszony apetyt, będący efektem ketozy, może pomóc w długoterminowym kontrolowaniu wagi.
Według specjalistów dieta ketogeniczna korzystnie wpływa na parametry metaboliczne. Obniża poziom cukru i insuliny we krwi u osób z insulinoopornością. Badania wykazują również poprawę wskaźników lipidowych, takich jak wzrost poziomu HDL (“dobrego cholesterolu”) oraz redukcja trójglicerydów, co wspiera zdrowie serca.
Stosowanie zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek i awokado, może poprawić profil lipidowy krwi. Niektóre badania sugerują, iż dieta keto może zwiększać poziom “dobrego” cholesterolu (HDL) i obniżać stężenie trójglicerydów. To wszystko przekłada się na zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.
4. Potencjał terapeutyczny w chorobach neurologicznych
Choć jedynym potwierdzonym naukowo działaniem takiego sposobu żywienia jest redukcja napadów padaczkowych u dzieci z padaczką lekooporną. Okazało się, iż dieta ketogenna może zmniejszyć ilość napadów, a u około 10-15 proc. wyeliminować je niemal całkowicie, najnowsze badania sugerują znacznie szerszy potencjał terapeutyczny.
W środowisku medycznym mówi się również o pozytywnym wpływie diety ketogenicznej na poprawę jakości życia osób cierpiących na chorobę Alzheimera, chorobą Parkinsona czy zaburzenia snu. Badania pokazują, iż ketony mogą działać neuroprotekcyjnie, co może przynosić korzyści również osobom z chorobami neurologicznymi, takimi jak choroba Parkinsona i choroba Alzheimera.
Szczególnie obiecujące są najnowsze odkrycia dotyczące wpływu na funkcje mózgu. Jak wynika z badań opisanych w czasopiśmie “Cell Reports Medicine”, dieta ketogeniczna powoduje powstawanie substancji wspierających mózg. Jednym z ważniejszych czynników prowadzących do zauważonych reakcji było BHB – główne ciało ketonowe produkowane pod wpływem diety ketogenicznej.
5. Wydłużenie życia i ochrona przed starzeniem
Najnowsze badania naukowe przynoszą fascynujące odkrycia dotyczące wpływu diety ketogenicznej na długowieczność. W badaniu wykorzystano dane od 43 776 dorosłych uczestników amerykańskiego Narodowego Badania Zdrowia i Żywienia (NHANES) z lat 2001-2018. Analiza statystyczna wykazała: Istotny odwrotny związek między DKR a śmiertelnością ogólną (HR = 0,76, 95% CI = 0,63-0,9, P = 0,003). Brak istotnego związku z śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych.
Mechanizmy, które mogą odpowiadać za te efekty, są wielopłaszczyznowe. Dieta ketogeniczna od prawie wieku wykorzystywana jest w terapii padaczki. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania naukowców dietą ketogeniczną w leczeniu także innych chorób, co związane jest z plejotropowym efektem jaki dieta ta wywiera na organizm w tym na procesy zapalne, stres oksydacyjny, gospodarkę energetyczną oraz komórkowe szlaki przekaźnictwa sygnału.
Ciała ketonowe mają adekwatności przeciwutleniaczy, więc chronią Twoje ciało, a w tym mózg, przed uszkodzeniami spowodowanymi wolnymi rodnikami. Dodatkowo, wraz z wiekiem, Twój mózg coraz mniej wydajnie konwertuje glukozę w energię. Nie spada jednak jego zdolność do konwertowania ciał ketonowych. Dieta ketogeniczna chroni przed rozwojem oraz łagodzi objawy u osób, u których choroby neurodegeneracyjne (Alzheimer, Parkinson) już rozwinęły się.
Kluczowe zastrzeżenia i wnioski
Warto podkreślić, iż lekarze zaznaczają, iż dieta ketogeniczna powinna być dostosowana indywidualnie i wprowadzana pod nadzorem specjalisty. Ważne jest uwzględnienie historii zdrowotnej, szczególnie w przypadku osób z chorobami nerek, wątroby oraz kobiet w ciąży. Regularna kontrola parametrów zdrowotnych, takich jak poziom cholesterolu i cukru we krwi, jest kluczowa dla bezpieczeństwa diety.
Mimo obiecujących wyników badań, największym problemem w interpretacji wyników badań naukowych poświęconych diecie ketogenicznej jest fakt, iż brakuje spójności w definiowaniu diety ketogenicznej. Ponadto czas trwania większości badań jest też bardzo ograniczony i rzadko przekracza 6-24 miesięcy.
Dieta ketogeniczna nie jest rozwiązaniem uniwersalnym, ale dla odpowiednich osób, pod adekwatnym nadzorem, może przynieść znaczące korzyści zdrowotne wykraczające daleko poza samą utratę wagi. Kluczem do sukcesu jest świadome podejście, adekwatne przygotowanie i regularne monitorowanie parametrów zdrowotnych.
Więcej informacji na temat diety ketogenicznej znajdziesz na stronie KetoDietetyk.pl prowadzonej przez doświadczonych dietetyków ketogenicznych
