Umowa o dzieło to jedna z umów cywilnoprawnych funkcjonujących w polskim porządku prawnym. Ze względu na stosunkowo wysokie koszty uzyskania przychodu powszechnie uchodzi ona za najkorzystniejszą podatkowo. Na czym polega ten typ umowy i kiedy można ją zawrzeć? Dziś podpowiemy Ci, w jakich sytuacjach warto skorzystać z umowy o dzieło, a kiedy lepiej polegać na innych formach współpracy ze zleceniobiorcą.
Umowa o dzieło: czym się charakteryzuje?
Umowa o dzieło jest zawierana między zleceniodawcą (zamawiającym) a zleceniobiorcą (wykonawcą). W jej ramach wykonawca zobowiązuje się do wykonania dzieła określonego w umowie, a zamawiający – do zapłaty ustalonej w zapisach kwoty.
Tym, co odróżnia umowę o dzieło od innych umów, jest cel, czyli wykonanie konkretnego dzieła, nie zaś na samo świadczenie pracy czy usługi. Dziełem może być zarówno to, co powszechnie się za nie uważa, na przykład obraz czy kod strony internetowej, jak i tłumaczenie powieści lub mebel. Całkowitą odpowiedzialność za efekt pracy ponosi wykonawca i to po jego stronie leży obowiązek wykonania dzieła zgodnie z umową i o odpowiedniej jakości. o ile zleceniodawca dostrzeże w wykonanym dziele wady, może żądać jego poprawienia lub zapłaty odszkodowania.
Ważna jest również kwestia niezależności zleceniobiorcy, który pozostaje poza kierownictwem zamawiającego i realizuje umowę we własnym zakresie. To do niego należy decyzja, czy np. chce wykonywać pracę codziennie po trochu, czy woli skończyć całość za jednym zamachem. Może pracować za dnia lub w nocy w dowolnym miejscu na świecie – umowa o dzieło nie pozwala zleceniodawcy na kontrolowanie tych kwestii. Zamawiający nie ma zatem prawa wymagać, aby wykonawca pracował w jego biurze albo w wyznaczonych godzinach.
Umowa o dzieło a umowa-zlecenie
Jak odróżnić umowę o dzieło od umowy-zlecenia? Umowa-zlecenie jest nastawiona na świadczenie usługi, na przykład sprzątanie biura albo dostarczanie jedzenia na wynos. Więcej na temat tego, jak rozróżnić te dwa typy umów i kiedy zastosować umowę o dzieło, znajdziesz tutaj: https://firmove.pl/aktualnosci/biznes/kadry-i-place/umowa-o-dzielo-na-czym-polega.
Warto pamiętać, iż kooperacja w ramach umowy-zlecenia nie może mieć znamion stosunku pracy, które zobowiążą zleceniodawcę do zawarcia umowy o pracę. Zadecydować mogą o tym kontrolerzy Państwowej Inspekcji Pracy. W przypadku umowy o dzieło nie ma obaw, iż dojdzie do takiej sytuacji.
Opodatkowanie i ZUS w umowie o dzieło
Od umowy o dzieło nie odprowadza się składek ZUS (chyba iż pracodawca zawiera ją z własnym pracownikiem, zlecając dodatkową pracę), podlega jednak obowiązkowemu podatkowi dochodowemu (PIT). Warto jednak pamiętać, iż podatek oblicza się na podstawie kwoty dochodu (czyli przychodu pomniejszonego o koszt jego uzyskania), a ten w umowie o dzieło jest naprawdę wysoki.
Dla standardowych umów o dzieło przyjmuje się stawkę kosztów 20%, ale w przypadku wielu branż i zawodów objętych prawem autorskich obowiązują koszty uzyskania przychodów na poziomie 50%. Do tych profesji należą na przykład: graficy, programiści, artyści, dziennikarze, a także na przykład osoby zajmujące się działalnością naukową i naukowo-dydaktyczną.
