Oficjalna, odpowiedzialna polityka narkotykowa w Polsce praktycznie nie istnieje. Dlatego razem ze Społeczną Inicjatywą Narkopolityki SIN tworzymy Atlas Narkotyków Polskich. Popularne powiedzenie głosi, iż wszystko jest dla ludzi i jest to w dużym stopniu prawda, ale warunkiem jest wiedza o tym, co się zażywa i jak. Nie jesteście pewni substancji, którą macie, albo własnego samopoczucia? Lepiej odpuścić, niż potem żałować, a najlepiej odpowiednio się przygotować do przygód z substancjami.
Artykuł nie zachęca do zażywania substancji psychoaktywnych, a ma chronić osoby używające i minimalizować szkody!
Jeśli czujesz, iż masz problem zgłoś się tutaj
NAZWA: fentanyl, fent, fenty, trucizna, gumiś, talizman, china breath, devil liquid
OPIS: Fentanyl jest syntetycznym opioidem, który został pierwotnie opracowany jako środek przeciwbólowy wykorzystywany przy zabiegach chirurgicznych w anestezjologii i medycynie ratunkowej. Ma miano popularnego środka niezwykle uzależniającego, ze względu na silne działanie. Fentanyl jest około 50 razy silniejszy niż heroina i 100 razy silniejszy niż morfina.
Ma specyficzną strukturę chemiczną z wieloma obszarami, które można modyfikować, często nielegalnie, w celu wytworzenia pokrewnych związków o wyraźnych różnicach w sile działania. Stąd popularność rozmaitych pochodnych fentanylu, które reklamowane są jako nowe substancje psychoaktywne (NSP, dopalacze). Pomimo liczby i różnorodności substancji analogowych fentanyl przez cały czas dominuje na nielegalnym rynku opioidów.
ORIENTACYJNA CENA: 75 – 125 zł
DOSTĘPNOŚĆ: tylko na specjalną receptę lekarską
SPOSÓB DZIAŁANIA:
Opioidy to klasa leków, które działają na receptory opioidowe w mózgu. Sygnały wysyłane do tych receptorów mogą blokować ból i prowadzić do uczucia euforii. Skutki leku mogą obejmować skrajne szczęście, zanik lęku, senność, nudności, zaparcia, zatrzymanie moczu, zwężenie źrenic, dezorientację, halucynacje wzrokowe a choćby utratę przytomności oraz problemy z oddychaniem. Rodzaje opioidów różnią się pod kilkoma kluczowymi względami: formą leku (tj. proszek, smoła, pigułka, płyn itp.), siłą działania, czasem trwania i możliwością uzależnienia. To, czy dany opioid jest regulowany i wytwarzany w znormalizowany sposób, ma również wpływ na jego moc i bezpieczeństwo zażywania.
Według Drug Police Alliance fentanyl przepisywany jest osobom, które wytworzyły odporność na inne słabsze opiaty (morfinę, oksykodon, metadon). Ze względu na siłę działania podawany jest w znacznie niższych dawkach niż inne opiaty. choćby w kontrolowanych warunkach szpitalnych przez cały czas istnieje ryzyko, iż stosowanie fentanylu może zmniejszyć częstotliwość oddechu do niebezpiecznie niskiego poziomu, co jest główną przyczyną zgonów z powodu przedawkowania opioidów. Osoby przyjmujące fentanyl w warunkach niemedycznych mają dostępu do zespołu medycznego, który mógłby monitorować tempo oddechu w czasie rzeczywistym, aby zapewnić im bezpieczeństwo. Dlatego stosowanie go na własną rękę, bez nadzoru lekarza jest niezwykle ryzykowne.
ZAGROŻENIA:
Fentanyl należy do grupy depresantów, czyli substancji działających depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Ze względu na bardzo niską dawkę aktywną, potrzebną do wywołania efektów oraz bardzo niską dawkę śmiertelną, trudno o bezpieczne dawkowanie substancji. choćby małe dawki substancji mogą doprowadzić do zapaści oddechowej. Może powodować nudności i wymioty, co jest szczególnie niebezpieczne, gdy dojdzie do utraty przytomności podczas zażywania fentanylu, ponieważ może doprowadzić do zadławienia się wymiocinami. Na przedawkowanie opioidów istnieje odtrutka – antagonista receptorów opioidowych, czyli nalokson, jednak w przypadku przedawkowania fentanylu nie jest on tak samo skuteczny, jak w przypadku innych, słabszych opioidów.
Fentanyl jest silnie uzależniający o wysokim potencjale do dorzucania i tak jak inne opioidy uzależnia zarówno psychicznie, jak i fizycznie. Tolerancja na tą substancje rośnie w dość szybkim tempie, co oznacza, iż osoby stosujące ją przewlekle potrzebują stale zwiększać dawki, w celu uzyskania podobnych efektów. W przypadku powrotu do używania, po dłuższej przerwie bardzo łatwo o przedawkowanie, w wyniku niedoszacowania dawki do spadku tolerancji. Fentanyl wykazuje tolerancję krzyżową na inne opioidy, co oznacza, iż działanie innych substancji z tej grupy również jest słabsze przy ciągłym używaniu,
Z powodu szybkiego i silnego uzależnienia fizycznego, odstawienie fentanylu jest bardzo nieprzyjemne a efekty odstawienne utrzymywać się kilka dni. W trakcie detoksu mogą wystąpić: nadmierna potliwość, dreszcze, drżenie mięśni, mdłości, wymioty, biegunka, zaburzenia snu, łzawienie oczu, katar, bóle brzucha, bóle stawów, kości i mięśni.
Używanie fentanylu może powodować spadek libido, zaburzenie erekcji, chroniczne zmęczenie, zaburzenia nastroju, depresję.
Ponieważ fentanyl potrafi być dodawany do praktycznie wszystkich substancji sprzedawanych na ulicy, zaleca się ich sprawdzanie testami-paskami na fentanyl, które można kupić za kilka złotych za sztukę,
INTERAKCJE:
Fentanyl sam w sobie jest substancją bardzo niebezpieczną, którą bardzo łatwo śmiertelnie przedawkować. W połączeniu z innymi substancjami z grupy depresantów ALKOHOLEM, HEROINĄ, MORFINĄ, GHB/GBL, BENZODIAZEPINAMI, TRAMADOLEM, PREGABLINĄ potęgują się nawzajem, co jeszcze łatwiej może prowadzić do przedawkowania, zapaści oddechowej i śmierci. Takie miksy mogą powodować gwałtowną utratę świadomości, utratę pamięci, ryzyko zachłyśnięcia się wymiocinami. Dodatkowo w połączeniu z tramadolem może zwiększyć ryzyko wystąpienia drgawek oraz doprowadzić do groźnego dla życia i zdrowia zespołu serotoninowego. Zespół serotoninowy może również wywołać łączenie fentanylu z lekami z grupy SSRI, SNRI, inhibitorami MAO oraz popularnym suplementem 5-HTP.
STYMULANY (kokaina, amfetamina, mefedron) – zbijają swoje działanie przez co może powodować zwiększanie dawek obu tych substancji. W sytuacji, gdy stymulant będzie działał krócej niż fentanyl, może doprowadzić do zgonu spowodowanego zbyt dużym stężeniem substancji w organizmie.
DYSOCJANTY (ketamina, MXE, DXM, PCP) – zwiększają ryzyko wymiotów, co przy zaburzeniu motoryki ciała spowodowanej przyjęciem dysocjantów może doprowadzić do zachłyśnięcia się wymiocinami. Depresyjne działanie obu substancji może być nasilone, a w połączeniu z DXM i MXE może być toksyczne dla organizmu i uszkodzić wątrobę.
PODTLENEK AZOTU NO2 – podbijają swoje działanie, występuje duże ryzyko wymiotów oraz utraty świadomości. Istnieje zagrożenie zachłyśnięcia się wymiocinami.
KONOPIE – marihuana może podbijać działanie fentanylu.
PSYCHODELIKI (grzyby psylocybinowe, lsd, meskalina) – brak synergii
MDMA – brak synergii
GRAPEFRUIT – sok z grapefruita hamuje wydzielani się enzymu CYP3A4, który odpowiada za metabolizowanie fentanylu, to połączenie może powodować, iż substancja będzie dłużej usuwana z organizmu, co zwiększa jej toksyczność.
HISTORIA I KULTURA:
Fentanyl został po raz pierwszy zsyntetyzowany 1959 roku w Belgii i wprowadzony do lecznictwa w latach 60. jako dożylny lek znieczulający. Nielegalnie wytwarzany fentanyl jest syntetyzowany głównie w Chinach, Meksyku i Indiach, a następnie eksportowany do Stanów Zjednoczonych i Europy. W ostatniej dekadzie śmiertelne przedawkowanie związane z nadużywaniem potajemnie produkowanych zamienników fentanylu i samego fentanylu znacznie wzrosło, dlatego w Stanach Zjednoczonych narkotyk nazywany jest plagą. W Polsce zatrucia fentanylem i jego pochodnymi są stwierdzane od 2014 roku. Główny Inspektorat Sanitarny w grudniu 2018 roku informował o wzroście liczby przypadków zatruć i zgonów z powodu użycia opioidów zawartych w nowych narkotykach, m.in. w narkotykach o nazwach: FU-F, Gumiś, Talizman GT, Talizman Zielony, Trójkąt, China Breath, Devil Liquid.
Klinicznie fentanyl jest przepisywany w postaci plastrów, pastylek do ssania i zastrzyków. Jednak nielegalny fentanyl jest często sprzedawany w postaci proszku, dodany do bibuły lub zmieszany z heroiną. Dilerzy mieszają syntetycznie wytworzony fentanyl i jego zamienniki z różnymi narkotykami, w szególności heroiną i kokainą, co prowadzi do gwałtownego wzrostu śmiertelności z powodu przedawkowania. Od maja 2020 roku do kwietnia 2021 roku ponad 100 000 Amerykanów_ek zmarło z powodu przedawkowania narkotyków, przy czym ponad 64% tych zgonów było spowodowanych syntetycznymi opioidami, takimi jak fentanyl i jego analogi. W mediach fentanyl powiązany jest z wieloma zgonami i przedawkowaniem wśród celebrytów, od Prince’a po Maca Millera.
MITY:
FENTANYLEM ZANIECZYSZCZANE SĄ JEDYNIE OPIOIDY, JAK HEROINA CZY MORFINA – co chwilę media obiegają informacje o przedawkowaniu fentanylu po spożyciu zanieczyszczonej nim substancji. Ze względu na niska cenę vs dawkę aktywną, łatwą dostępność, zdarzają się przypadki wykrycia fentanylu w tabletkach ecstasy, metamfetaminie, czy choćby konopiach. Dodawanie fentanylu, żeby wzmocnić działanie innych opiatów jest już na porządku dziennym, dlatego warto zawsze sprawdzać swoje substancje paskami na fentanyl.
