Polski system zabezpieczenia społecznego wchodzi w nową erę wraz z początkiem 2025 roku. Wprowadzane właśnie zmiany w systemie świadczeń społecznych otwierają nowe możliwości dla osób, które utraciły współmałżonka. Od 1 stycznia można już składać wnioski o nowe świadczenie, którego pierwsze wypłaty rozpoczną się w lipcu tego roku.
Fot. Warszawa w Pigułce
Nowe rozwiązanie, będące owocem wieloletnich starań ponad dwudziestu organizacji pozarządowych wspieranych przez Lewicę, wprowadza rewolucyjną zmianę w sposobie wypłacania świadczeń po zmarłym współmałżonku. To fundamentalna zmiana w porównaniu z dotychczasowym systemem, który zmuszał do wyboru między własną emeryturą a rentą rodzinną.
Istotą nowego systemu jest możliwość łączenia świadczeń, choć nie w pełnej wysokości. Do końca 2026 roku beneficjenci będą mogli otrzymywać albo rentę rodzinną plus 15 procent własnej emerytury, albo własne świadczenie plus 15 procent renty rodzinnej. Od 2027 roku ten dodatkowy procent wzrośnie do 25.
Aby chronić system przed nadmiernym obciążeniem, wprowadzono górny limit łączonych świadczeń na poziomie trzykrotności minimalnej emerytury. W zależności od przyjętej wersji waloryzacji, w 2025 roku maksymalna kwota może wynieść od 5652 do 5799 złotych brutto miesięcznie.
Dostęp do nowego świadczenia jest uwarunkowany spełnieniem kilku kluczowych kryteriów. Podstawowym wymogiem jest osiągnięcie wieku emerytalnego oraz udokumentowanie pozostawania w związku małżeńskim do momentu śmierci współmałżonka. Dodatkowo, prawo do renty rodzinnej musiało zostać nabyte nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Warto zaznaczyć, iż nowe przepisy obejmują szerszą grupę beneficjentów. Z możliwości łączenia świadczeń będą mogły skorzystać również osoby otrzymujące zasiłek lub świadczenie przedemerytalne, emeryturę pomostową, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne czy rentę szkoleniową.
System uwzględnia również świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz różnego rodzaju dodatki, które wliczają się do ustalonego limitu. Jest to istotne szczególnie dla osób, które część swojego życia zawodowego spędziły za granicą.
Eksperci podkreślają, iż nowe rozwiązanie stanowi znaczący krok w kierunku poprawy sytuacji materialnej osób owdowiałych. Możliwość łączenia świadczeń może pomóc w utrzymaniu dotychczasowego standardu życia po stracie współmałżonka, co było głównym celem wprowadzanych zmian.
Proces ubiegania się o świadczenie został zaprojektowany tak, aby był jak najbardziej dostępny dla zainteresowanych. Wnioski można składać już od początku roku, co daje wystarczająco dużo czasu w przygotowanie niezbędnej dokumentacji przed rozpoczęciem wypłat w lipcu.
