Charakterystyczne skałki Nosala to godny polecenia cel krótkiej wycieczki. Zdobycie szczytu nie stanowi większego problemu, może być dobrą rozgrzewką przed większymi i dłuższymi wycieczkami w Tatry.
Informacje o Nosalu
Lesiste, wzgórze, uwieńczone urwistymi skałami wznoszące się nad Bystrem i Kuźnicami w Zakopanem. Masyw rozdziela wylot Doliny Bystrej na zachodzie i Doliny Olczyskiej od wschodu. W stronę Doliny Bystrej opada urwiskami wapiennymi, skaliste partie opadające nad wylot i najniższe partie Doliny Olczyskiej nazywane są Piórem.
Nazwa Nosal pochodzi od skał widzianych od strony al. Przewodników Tatrzańskich prowadzących do Kuźnic. Oglądane stąd skały swoim kształtem przypominają nosy i właśnie stąd ich nazwa.
Szczyt turystycznie odwiedzany był od ponad wieku, niegdyś wapienne skały Nosala porastały obficie szarotki, które zostały mocno przetrzebione. Część osób zrywających rosnące w trudno dostępnych miejscach kwiaty, przypłaciło życiem lub kontuzjami.
Od końca lat 50 XX wieku góra stała się także atrakcyjna dla narciarzy, ponieważ na północnych zalesionych stokach mimo dużych sprzeciwów dużej części społeczeństwa wycięto spora połać starego lasu i wybudowano w 1957 roku tor slalomowy i krzesełkowy wyciąg. Trasa slalomu specjalnego atestowana była przez FIS.
Obecnie stok narciarski jest zamknięty, funkcjonuje jedynie jego dolna część, gdzie początkujący narciarze stawiają pierwsze kroki na nartach. Nosal ze względu na łatwy dostęp, oblegany jest przez rzesze turytów. Jego urwiste skały stanowią również miejsce ćwiczeń ratowników TOPR.
Od Murowanicy
Droga rozpoczyna się od mostu powyżej hotelu Murowanica przy drodze prowadzącej do Kuźnic. Po przejściu mostu skręcamy w Bulwary Słowackiego i wzdłuż potoku Bystra najpierw drogą asfaltową, a potem bita docieramy w okolice tamy. Nie dochodząc do niej, skręcamy w lewo i zakosami idziemy szlakiem koloru żółtego. Po wapiennych skałach mocno w górę, gdzie z każdym skrętem otwierają się coraz bardziej widok na Dolinę Bystrej i otaczające je szczyty.
Po drodze warto zwrócić uwagę na roślinność wapiennolubną oraz rosnące na skałach reliktowe sosny. W wyższych partiach ścieżka wiedzie z lewej strony urwistych turni. Po wyjściu z lasu przechodzimy w pobliżu odchodzącej w lewo ścieżki prowadzącej do górnej stacji nieczynnego wyciągu. Po pewnej chwili szlak skręca w prawo i wyprowadza na skalny szczyt Nosala. Z wierzchołka można zejść na Nosalową Przełęcz a stamtąd do Doliny Olczyskiej lub Kuźnic. o ile zamierzamy wracać ścieżką, którą wyszliśmy na Nosal, schodząc, uważamy na kruche a po opadach śliskie skały.
Z Jaszczurówki
Jedna z dogodniejszych tras na Nosal rozpoczyna się w Jaszczurówce. Wejście do Doliny Olczyskiej rozpoczyna się nieopodal dawnego kąpieliska z ciepłymi wodami, gdzie w tej chwili znajduje się Ośrodek Czynnej Ochrony Płazów i Gadów TPN. Warto odwiedzić to miejsce zwłaszcza wiosną, kiedy to zapełnia się szukającymi miłości żabami.
Szlak koloru zielonego prowadzi z początku pomiędzy stokami Małego Kopieńca i Nosala, wzdłuż potoku Olczyskiego przekraczając go kilkukrotnie. Wody potoku od 1987 r. używane są na potrzeby miasta i używane w razie potrzeby. Po pewnym czasie spaceru dolina rozszerza się i wyprowadza w miejsce pozbawione drzew. Zastany krajobraz jest w części skutkiem wiatru halnego z roku 2013 a częściowo wynikiem przebudowy lasu. w tym miejscu TPN prowadzi wycinkę lasu świerkowego, na którego miejscu nasadza głównie buki i jodły. Zabiegi te mają na celu przywrócić naturalny drzewostan, jaki niegdyś porastał dolinę.
Wygodną drogą dochodzimy do Polany Olczyskiej, gdzie niegdyś w trzech skupiskach znajdowały się budynki pasterskie. Na wschodnim skraju polany wypływają wody jednego z największych wywierzysk w Tatrach Polskich. Znaki zielone wiodą dalej przez most na Potoku Olczyskim i dalej na Kopieniec, natomiast na Nosal prowadzi szlak koloru żółtego.
Z początku ścieżka prowadzi w na południe przez łąkę i zakręca w prawo łukiem obok szałasu pasterskiego. Wąską ścieżką pośród uschniętych świerków docieramy na Nosalową Przełęcz, oddzielającą Nosal od zalesionego Nieboraka, tu kończy się żółty szlak.
Przez szeroką i rozdeptaną przełęcz z lewej strony dociera narciarska trasa zjazdowa tzw. Stara Nartostrada prowadząca z Hali Gąsienicowej, także z lewej dochodzi zielono znakowana ścieżka do Kuźnic. My natomiast idziemy wygodną drogą prosto grzbietem w górę i wychodzimy na skalny wierzchołek Nosala.
Z Kuźnic na Nosal
Od Zajazdu Kuźnickiego w lewo przez mostek na potoku Bystra i następnie w górę do rozwidlenia. Dalej za zielonymi znakami prawie poziomo, ścieżką w poprzek lesistego stoku dochodzimy do Nosalowej Przełęcz. W tym miejscu przecinamy trasę nartostrady prowadzącej z Hali Gąsienicowej do Kuźnic, w prawo sprowadza żółtym szlak do Doliny Olczyskiej. Z przełęczy dalej kolorem zielonym, idziemy wygodną drogą w stronę dobrze widocznego wapiennego szczytu Nosala. Miejscami dość stromo w górę, pod koniec z prawej strony po skałach wychodzimy na urwisty wierzchołek Nosala.
Co widać z Nosala?
Ze szczytu rozpościera się rozległa panorama, swoim zasięgiem obejmująca Kotlinę Zakopiańską i Podhale, ograniczone w oddali Babią Górą i Gorcami. Ciekawie wyglądają leżące u stóp Nosala Kuźnice. Można dostrzec wagoniki kolejki oraz budynki: stacji dolnej w Kuźnicach, pośredniej na Myślenickich Turniach i górnej na Kasprowym Wierchu.
Z góry ciekawie prezentuje się wiele szczytów w otoczeniu Hali Gąsienicowej np. Świnica, Kościelec, Żółta Turnia oraz szczyty Tatr Zachodnich: Kasprowy Wierch, Czerwone Wierchy i Giewont. Dobrze widoczny jest grzbiet Skupniowego Upłazu ze ścieżka prowadząca na Hale Gąsienicową oraz kopulasty wierzchołek Kopy Magury. Ciekawie wygląda z tego miejsca w dużej mierze pozbawiona drzew Dolina Olczyska oraz goły wierzchołek Kopieńca Wielkiego.
