Czy wolontariat wpływa na satysfakcję z życia i dobrostan psychiczny? Na to pytanie postanowili odpowiedzieć badacze w ramach współpracy Fundacji Deloitte Polska, Stowarzyszenia WIOSNA i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Wolontariat a jakość życia – najważniejsze wnioski
W ostatnich latach coraz większą uwagę zwraca się na dobrostan psychiczny jako najważniejszy element zdrowego i szczęśliwego życia. Wyniki badań potwierdzają, iż pomaganie innym nie tylko pozytywnie wpływa na relacje społeczne, ale również na poczucie własnej wartości i satysfakcję z życia.
W ramach współpracy Fundacji Deloitte Polska, Stowarzyszenia WIOSNA i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego przeprowadzono badanie naukowe, by zrozumieć, w jaki sposób wolontariat łączy się z poczuciem satysfakcji i zadowolenia z życia. Badacze chcieli dowiedzieć się, jakie mechanizmy kierują ludzi w stronę wolontariatu i jak je odnieść do sytuacji życiowej oraz zawodowej osób, które podejmują wysiłek pomagania innym. Czy wolontariat jest uniwersalnym narzędziem do poprawy dobrostanu, relacji w grupie, rodzinie i miejscu pracy?
W ten sposób zrodziło się Badanie wpływu zaangażowania w wolontariat na jakość życia.
– Jako istoty społeczne wiemy, iż bliskie więzi, wspieranie się oraz pomaganie sobie nawzajem wzmacniają poczucie zadowolenia, czyniąc nas szczęśliwszymi. Jednak nie tylko ci, którzy otrzymują pomoc, korzystają z tej relacji. Ci, którzy pomagają innym – zwłaszcza poprzez wolontariat – również doświadczają poprawy swojego dobrostanu. Dlatego właśnie wolontariat staje się coraz popularniejszy jako sposób na poprawę jakości zarówno życia innych, jak i swojego. Wyniki naszych badań okazały się fascynujące i niejednoznaczne. Część z nich potwierdza dotychczasowe ustalenia, wzbogacając je o nowe wnioski; inne przynoszą świeże, odkrywcze perspektywy, które mogą stać się inspiracją dla dalszych badań – mówi dr hab. Beata Krzywosz-Rynkiewicz, prof. UWM – Kierownik Katedry Psychologii Klinicznej, Rozwoju i Edukacji na Wydziale Nauk Społecznych UWM, opiekunka naukowa badania.
Cztery typy wolontariuszy – co motywuje do pomagania?
Badanie wykazało, iż osoby angażujące się w wolontariat można podzielić na cztery główne grupy:
- Wolontariusze kompensacyjni (32%) – pomaganie jest dla nich sposobem na rozwój osobisty i zdobycie nowych doświadczeń.
- Wolontariusze aktywiści (27%) – chcą zmieniać świat i jednocześnie czerpać satysfakcję z pomagania.
- Wolontariusze aspiracyjni (26%) – ich główną motywacją jest poprawa losu innych oraz rozwijanie własnych umiejętności.
- Wolontariusze asekuranci (15%) – angażują się w pomoc, by zdobyć akceptację i poczucie bezpieczeństwa.
Jak wolontariat wpływa na dobrostan?
Wpływ wolontariatu na jakość życia różni się w zależności od motywacji i oczekiwań pomagających:
- Aktywiści odczuwają wzrost satysfakcji z relacji międzyludzkich.
- Aspiracyjni utrzymują stabilny poziom dobrostanu.
- Kompensacyjni doświadczają spadku satysfakcji z relacji, ale wzrostu w zakresie realizacji celów.
- Asekuranci odczuwają największy spadek dobrostanu, szczególnie w zakresie samorealizacji.
Wolontariat a praca – kto najwięcej zyskuje?
Wyniki badań pokazują, iż wolontariat ma różny wpływ na osoby w zależności od ich sytuacji zawodowej. Osoby na niższych stanowiskach często angażują się w pomoc, by się rozwijać, podczas gdy osoby stabilne zawodowo częściej kierują się chęcią zmiany świata. W przypadku osób pracujących wolontariat nie wpływa negatywnie na dobrostan – wręcz przeciwnie, zwiększa satysfakcję z życia i poczucie kontroli.
Wolontariat w firmach – korzyści dla biznesu i pracowników
Profesjonalizacja programów wolontariackich przynosi korzyści nie tylko samym wolontariuszom, ale także firmom. Badania pokazują, iż osoby zaangażowane w pomoc innym są bardziej zaangażowane w pracę, chętniej współpracują i lepiej oceniają swoje miejsce zatrudnienia. To z kolei prowadzi do mniejszej rotacji i lepszej wydajności zespołów.
Klucz do sukcesu – dobre przygotowanie wolontariuszy
Mimo licznych korzyści, wolontariat może być także źródłem wypalenia. Dlatego organizacje pomocowe powinny zadbać o odpowiednie szkolenia i wsparcie dla wolontariuszy. Kluczową rolę odgrywają tu koordynatorzy, których zadaniem jest nie tylko organizowanie działań, ale także dbanie o psychologiczne wsparcie pomagających.
Wnioski
Wolontariat to nie tylko działanie na rzecz innych, ale także sposób na poprawę jakości własnego życia. Jednak efekty pomagania zależą od motywacji i przygotowania wolontariuszy. Odpowiednio zorganizowany wolontariat może przynieść wymierne korzyści zarówno jednostkom, jak i całym organizacjom, przyczyniając się do budowania silniejszych społeczności i lepszego funkcjonowania rynku pracy.
Źródło i cała informacja: Deloitte
