Według zapowiedzi Ministerstwa Zdrowia już w maju ma ruszyć nowy, rozszerzony program profilaktyczny, który zastąpi dotychczasowy pilotaż „Profilaktyka 40+”. Będzie dostępny dla większej grupy osób i oparty na szczegółowym wywiadzie medycznym. Badania będą realizowane w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej, a ich wyniki posłużą lekarzom do opracowania Indywidualnego Planu Zdrowotnego.
Z tego artykułu dowiesz się o tym:
Program „Moje zdrowie” – jak będzie wyglądać badanie?
Jakie badania będzie można wykonać za darmo?
Czy lekarz omówi wyniki moich badań?
Kto będzie mógł wykonać badania?
„Moje zdrowie” – test na HIV na NFZ. Jakie badania są jeszcze planowane?
Bilans zdrowia dorosłych ma poprawić wczesną wykrywalność chorób układu krążenia i cukrzycy, chorób nerek, zaburzeń funkcji tarczycy, wybranych chorób onkologicznych, wybranych chorób infekcyjnych, zaburzeń psychicznych i poznawczych1.
Bilans to rozszerzenie opieki i pójście w tę adekwatną stronę, żeby wychwytywać tych, którzy już są chorzy, ale o tym nie wiedzą, lub są zagrożeni chorobą. I to na tyle wcześnie, żeby było możliwe zapobieżenie rozwojowi choroby albo – co byłoby najlepsze – jej wyleczenie2.
Lekarz Jacek Krajewski, prezes Porozumienia Zielonogórskiego„MOJE ZDROWIE” – JAK BĘDZIE WYGLĄDAĆ BADANIE?
Podstawą do wykonania badań ma być ankieta, którą będzie można wypełnić samodzielnie za pośrednictwem internetowego konta pacjenta (IKP) lub w placówce POZ z pomocą personelu. Ankieta będzie obejmować zagadnienia dotyczące:
- stylu życia;
- czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz chorób onkologicznych, z uwzględnieniem wywiadu rodzinnego;
- stanu zdrowia psychicznego;
- przeprowadzenia wywiadu środowiskowego;
- weryfikacji wykonania szczepień zalecanych u dorosłych.
„MOJE ZDROWIE” – JAKIE BADANIA BĘDZIE MOŻNA WYKONAĆ ZA DARMO?
Po wypełnieniu ankiety pacjent_ka ma zostać skierowana_y na wykonanie podstawowych badań diagnostycznych:
- morfologię krwi;
- stężenie glukozy we krwi;
- poziom kreatyniny we krwi, wraz z oszacowaną wartością eGFR (badanie to odnosi się do prawidłowej pracy nerek)
- lipidogram uwzględniający cholesterol całkowity, LDL, HDL oraz triglicerydy;
- hormon tyreotropowy – TSH (chodzi o prawidłową pracę tarczycy).
Rozszerzone badania diagnostyczne będą wykonywane u osób w zależności od wieku i wyniku ankiety. Będą to:
- 3 próby wątrobowe zwane w uproszczeniu ALAT, ASPAT i GGTP.
- PSA całkowity u mężczyzn (wskaźnik przerostu prostaty);
- przeciwciała anty-HCV (informujące o ewentualnym kontakcie z wirusem zapalenia wątroby typu C);
- poziom lipoproteiny a (badanie to wykonuje się tylko raz między 20. a 40. rokiem życia; wskazuje ono na podwyższone ryzyko przedwczesnej choroby wieńcowej i miażdżycy).
„MOJE ZDROWIE” – CZY LEKARZ OMÓWI MOJE BADANIA?
Po wykonaniu badań i odebraniu wyników odbędzie się wizyta podsumowująca bilans zdrowia. Podczas wizyty zostaną przeprowadzone dodatkowe badania:
- pomiary ciśnienia tętniczego i tętna;
- pomiary antropometryczne, uwzględniające wagę, wzrost, obwód talii i obwód bioder oraz wyliczenie stosunku masy ciała do wzrostu (BMI)
- ocena funkcji poznawczych wykorzystującą skalę mini-COG u osób w wieku 60 lat i więcej.
Podczas wizyty zostaną również z pacjentem_tką omówione wyniki ankiety oraz badań, a także ocena globalnego ryzyka sercowo-naczyniowego.
Ostatnim etapem wizyty ma być ustalenie tzw. Indywidualnego Planu Zdrowotnego zawierającego:
- listę zalecanych interwencji prozdrowotnych.
- informację o czynnikach ryzyka zidentyfikowanych podczas Bilansu;
- ogólne zalecenia dotyczące zdrowego stylu życia, diety i aktywności fizycznej oraz badań profilaktycznych;
- indywidualny kalendarz zalecanych szczepień.
„MOJE ZDROWIE” – KTO BĘDZIE MÓGŁ WYKONAĆ BADANIA
Osoby w wieku 20-49 lat będą mogły skorzystać z bilansowych badań profilaktycznych co 5 lat, a po 49. roku życia – co 3 lata.
Warto pamiętać, iż badania profilaktyczne warto wykonywać co najmniej raz w roku, choć niektóre, bardziej specjalistyczne testy mogą być potrzebne rzadziej. Częstotliwość oraz zakres badań zależą przede wszystkim od wieku, stanu zdrowia i historii chorób pacjenta.
Zobacz, jakie badania profilaktyczne warto wykonywać regularnie >>
Nie chorujemy tylko po czterdziestce. Niestety młodzi ludzie też muszą się badać, muszą stosować profilaktykę, żeby nie zachorować w wieku późniejszym, a ponieważ mamy ostatni bilans osiemnastolatka, to od 20. roku życia każdy z nas będzie mógł zrobić sobie taki nowy bilans3.
Izabela Leszczyna, szefowa resortu zdrowiaWszystkie wyniki badań będą raportowane do IKP i – za zgodą pacjenta – będą mieli do nich dostęp inni lekarze, w tym specjaliści.
U osób 60+ będzie dostępne dodatkowe badanie w kierunku diagnostyki chorób otępiennych, na które pacjent może zostać skierowany podczas wizyty podsumowującej bilans.
„MOJE ZDROWIE” – CO JESZCZE MA SIĘ ZMIENIĆ OD MAJA 2025 ROKU?
W przygotowywanym rozporządzeniu mają pojawić się trzy najważniejsze zmiany:
Finansowanie przez NFZ badań na HIV, na które skierowanie będą mogli wystawić lekarze POZ.
Wprowadzenie badań przesiewowych w kierunku hipercholesterolemii rodzinnej dla dzieci w wieku 5-7 lat, realizowanych w ramach obowiązkowego przygotowania przedszkolnego.
Możliwość zlecania przez lekarzy POZ badania poziomu wapnia całkowitego u różnych grup pacjentów – od dzieci z zaburzeniami gospodarki wapniowej, przez dorosłych z chorobami nerek i nadczynnością przytarczyc, po osoby starsze, zwłaszcza kobiety. Utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia we krwi wspiera profilaktykę otyłości, osteoporozy, cukrzycy i niektórych nowotworów.
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/projekt-rozporzadzenia-w-sprawie-programu-moje-zdrowie-trafil-do-konsultacji ︎
- https://www.termedia.pl/mz/Profilaktyka-Duzo-mowimy-malo-robimy,58930.html ︎
- https://www.rynekzdrowia.pl/Polityka-zdrowotna/Ministra-zdrowia-o-waznym-programie-dla-30-mln-Polakow-Mlodzi-ludzie-tez-musza-sie-badac,269564,14.html ︎