Brzmi zaskakująco? A jednak – mężczyźni też mają cykl hormonalny. Nie trwa 28 dni jak u kobiet, tylko… 24 godziny. I chociaż nie wiąże się z miesiączką, również potrafi wpływać na nastrój, energię czy koncentrację. Co dokładnie dzieje się w męskim organizmie na przestrzeni doby i lat?
CZY MĘŻCZYŹNI NAPRAWDĘ MAJĄ CYKL HORMONALNY?
Tak! Cykl hormonalny mężczyzny trwa nie miesiąc, a dobę – dokładnie 24 godziny. O ile u kobiet hormony (estrogen i progesteron) działają w trzech fazach cyklu, u mężczyzn najważniejszy jest testosteron, który codziennie rano osiąga szczyt, a potem stopniowo opada. Tak jak u kobiet, hormony u mężczyzn również podlegają wahaniom – tylko iż w nieco bardziej subtelny sposób.
JAK WYGLĄDA DOBOWY RYTM MĘSKIEGO CYKLU HORMONALNEGO?
Mężczyźni produkują testosteron głównie w nocy, podczas snu. Jego poziom najwyższy jest rano – zwykle około godziny 8:00. Potem powoli spada i osiąga minimum wieczorem, między 19:00 a 21:00. I tak każdego dnia od nowa.
Większość mężczyzn nie zauważa tych zmian, bo przebiegają one łagodnie. A jednak wpływają na ich samopoczucie, motywację, libido i poziom energii.
Dla porównania – u kobiet spadki hormonów w drugiej fazie cyklu potrafią zakłócać sen, podnosić temperaturę ciała i mocno wpływać na nastrój. A to wszystko powtarza się każdego miesiąca.
CZY MĘSKI CYKL WPŁYWA NA PRACĘ I CODZIENNE FUNKCJONOWANIE?
Można powiedzieć, iż większość mężczyzn ma szczęście – ich hormonalny rytm doskonale wpisuje się w typowy tryb 9:00–17:00. Najwięcej energii, pewności siebie i motywacji mają rano, gdy poziom testosteronu jest najwyższy. W porze lunchu hormon przez cały czas działa, pomagając w skupieniu i pracy zespołowej.
A gdy testosteron zaczyna spadać? To zwykle już po pracy – więc łatwiej jest odpuścić, odpocząć i zresetować się do następnego dnia. Idealne dopasowanie? Trochę tak.
A jak to wygląda u kobiet? Cykl miesięczny niekoniecznie „współpracuje” z grafikiem zawodowym. Ale dobra wiadomość – jeżeli nauczymy się obserwować nasz cykl i wykorzystywać jego fazy, możemy działać równie efektywnie.
CO WŁAŚCIWIE ROBI TESTOSTERON?
Testosteron to główny hormon płciowy u mężczyzn, ale jego wpływ sięga znacznie dalej niż tylko libido. Wpływa na:
- poziom energii i motywacji,
- pewność siebie i nastrój,
- popęd seksualny,
- masę mięśniową i siłę,
- pamięć i koncentrację.
Wysoki poziom testosteronu może sprawić, iż mężczyzna stanie się bardziej asertywny, śmiały, ale też – jak pokazują badania – mniej empatyczny. Z ewolucyjnego punktu widzenia miało to sens – wojowniczy, pewny siebie samiec miał większe szanse na przetrwanie. Ciekawostka: u mężczyzn będących ojcami małych dzieci poziom testosteronu zwykle jest niższy niż u singli.
KIEDY TESTOSTERON ZACZYNA SPADAĆ?
Choć mężczyźni nie mają miesiączki ani typowej menopauzy, również przechodzą hormonalne zmiany z wiekiem. Już od 25. roku życia poziom testosteronu zaczyna spadać – średnio o 1% rocznie. Do około 40. roku życia choćby 1 na 4 mężczyzn może mieć zauważalny niedobór tego hormonu.
To właśnie ten stopniowy spadek nazwano andropauzą – i choć nie jest tak gwałtowna jak kobieca menopauza, może prowadzić do objawów takich jak:
- większa emocjonalność i drażliwość,
- obniżona energia i motywacja,
- depresyjny nastrój,
- wzrost tkanki tłuszczowej (szczególnie w okolicach brzucha),
- spadek libido i problemy z erekcją.
CO MOŻNA ZROBIĆ Z WAHANIAMI TESTOSTERONU?
Są preparaty, które mają na celu podnieść poziom testosteronu – np. żele, boostery, suplementy. Ale uwaga: nigdy nie należy stosować ich na własną rękę. Długofalowe skutki uboczne są przez cały czas słabo poznane.
Magiczna pigułka, która zapewni mięśnie, erekcję i pewność siebie nie istnieje. Ale istnieje coś innego: zdrowy styl życia. Regularny sen, trening siłowy, odżywcza dieta i unikanie przewlekłego stresu – to najlepsza inwestycja w stabilny poziom testosteronu i dobre samopoczucie po czterdziestce.
MĘSKI CYKL VS KOBIECY CYKL – PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE
Podsumujmy: mężczyźni też mają cykl hormonalny, choć wygląda zupełnie inaczej niż u kobiet. Ich rytm trwa 24 godziny, kobiecy – średnio 28 dni. Oni produkują testosteron nocą, kobiety przechodzą przez cztery fazy cyklu i masę objawów. U nich hormony działają w zgodzie z rytmem dobowym, u kobiet – z fazami księżyca (dosłownie i w przenośni).
I choć kobiety zwykle mocniej odczuwają skutki zmian hormonalnych, to u mężczyzn również mogą one wpływać na nastrój, energię czy zdrowie seksualne – zwłaszcza z wiekiem.
Wniosek? Warto znać swoje ciało, swój rytm i dostosowywać styl życia tak, by wspierać gospodarkę hormonalną – niezależnie od płci.
