Kiedy zaczynasz interesować się osobą z niepełnosprawnościami, naturalnie mogą pojawić się wątpliwości dotyczące tego, jak zachowywać się w relacji, by nie urazić drugiej osoby. Ważne jest, aby pamiętać, iż niepełnosprawność nie odbiera jej poczucia kobiecości/męskości, seksualności ani emocji. Relacje międzyludzkie w takich sytuacjach wymagają przede wszystkim otwartej komunikacji i wzajemnego szacunku, a także świadomości społecznych stereotypów oraz barier, które mogą wpływać na twoje zachowanie. O czym warto pamiętać w takiej sytuacji?
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ A SPOŁECZNE OCZEKIWANIA
Często społeczeństwo błędnie zakłada, iż osoby z niepełnosprawnością nie interesują się tematami miłości, seksualności czy budowania rodziny. Z badań Fundacji “Avalon” wynika, iż aż 36% osób z niepełnosprawnościami spotkało się z opinią, iż te kwestie ich nie dotyczą. A jednak każdy, niezależnie od stanu zdrowia, ma prawo do relacji, związków i bliskości. Zamiast skupiać się na lęku, iż „zrobisz coś nie tak”, warto skupić się na tym, co was łączy – wspólne wartości, zainteresowania czy cele.
NAUKA WŁAŚCIWEJ KOMUNIKACJI
Relacje, szczególnie te romantyczne, opierają się na wzajemnym poznaniu i rozmowie. Jednak OzN, zwłaszcza te, które od młodego wieku były izolowane przez częste zabiegi medyczne czy rehabilitację, mogą mieć utrudniony rozwój umiejętności społecznych. W takim przypadku niepełnosprawność może wpływać na sposób, w jaki wchodzą w związki, często wymagając więcej czasu i wsparcia, by nauczyć się otwartej komunikacji.
Ważne jest, aby zrozumieć, iż doświadczenia życiowe osoby z niepełnosprawnością mogą wpływać na jej podejście do relacji. jeżeli dorastała w przekonaniu, iż “jest gorsza” lub iż związki nie są dla niej, może potrzebować dłuższej chwili, żeby nauczyć się mówić o swoich potrzebach i oczekiwaniach w związku. Kluczem do sukcesu jest cierpliwość oraz gotowość do wspólnego budowania więzi.
Pola Dębowska, psycholożka i seksuolożkaJAK ROZMAWIAĆ O EMOCJACH I POTRZEBACH?
Osoby z niepełnosprawnościami mogą unikać rozmów na temat swoich potrzeb z powodu wcześniejszych doświadczeń, tj. brak prywatności lub nadmierna ingerencja innych. Mogą też mieć trudności z proszeniem o pomoc, obawiając się, iż to sprawi, iż będą postrzegane jako „słabsze”. W relacji warto jasno komunikować, iż ich potrzeby są ważne i iż każdy związek opiera się na wzajemnej trosce i wsparciu.
Rozmowy o emocjach i intymności w relacji powinny być otwarte i pozbawione tabu. Ważne jest, aby stworzyć przestrzeń, w której osoba z niepełnosprawnością czuje się bezpieczna i może swobodnie wyrażać swoje uczucia, obawy czy potrzeby. Nie bój się pytać i wyrażać swoich myśli – to pomoże rozwiać wszelkie niejasności i zbudować zaufanie.
CZYM JEST ZDROWA RELACJA?
Udana relacja to taka, w której obie strony traktują siebie z szacunkiem i zrozumieniem, a niepełnosprawność nie staje się kwestią centralną. Oczywiście, niektóre aspekty życia mogą wymagać adaptacji – od organizacji czasu wolnego, przez intymność, po codzienne aktywności – ale nie powinno to zdominować relacji.
To, co najważniejsze, to wspólna szczerość i gotowość do rozmowy. Nie ma tematów zakazanych – możecie rozmawiać o wszystkim, w tym o różnicach, jakie wynikają z niepełnosprawności, i jak wpływają na waszą codzienność.
Pola Dębowska, psycholożka i seksuolożkaOsoby z niepełnosprawnościami często muszą nauczyć się prosić o pomoc i ją przyjmować, co może być wyzwaniem, jeżeli przez wcześniejsze doświadczenia było to dla nich trudne. Otwartość i empatia z twojej strony mogą pomóc w budowaniu poczucia bezpieczeństwa i zaufania w waszej relacji.
PAMIĘTAJ
Każda relacja wymaga szczerości, otwartej komunikacji i zrozumienia, a relacja z osobą z niepełnosprawnością nie różni się pod tym względem od innych. Kluczem do sukcesu jest traktowanie się nawzajem jak równoprawni partnerzy, gotowi na wspólne przełamywanie barier i radzenie sobie z wyzwaniami. Nie bój się pytać, rozmawiać i szukać wspólnych rozwiązań – to najważniejsze elementy udanej relacji.
Pola Dębowska — psycholożka oraz seksuolożka. Ukończyła pięcioletnie studia magisterskie na kierunku Psychologia Stosowana Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Swoją wiedzę zdobyła także podczas studiów podyplomowych Seksuologia Praktyczna na Uniwersytecie SWPS w Poznaniu.
