Jaki wpływ na kondycję psychospołeczną mężczyzn ma doświadczenie poronienia? Jakie skutki u mężczyzn niesie za sobą żałoba po stracie nienarodzonego dziecka?
Doświadczenie poronienia jest niezwykle trudne dla obojga rodziców, gdyż „nie móc poznać oblicza swego dziecka, to nie móc doświadczyć jego tożsamości i osobowej indywidualności”.
Trudno w literaturze przedmiotu znaleźć informacje w temacie wpływu poronienia na kondycję psychospołeczną mężczyzn. A przecież ojciec dziecka, w obliczu poronienia, doświadcza smutku, żalu i rozczarowania, również przeżywa żałobę, mimo iż wymienione emocje są sprzeczne z przyjętymi normami kulturowymi. Ma to związek prawdopodobnie z faktem, iż ze względów biologicznych i psychosomatycznych kobieta jako pierwsza nawiązuje relację z dzieckiem.
Frustracja, wściekłość, poczucie winy i zredukowane poczucie własnej wartości są powszechne u mężczyzn po stracie ciąży. Żałoba przeżywana jest jednak inaczej przez mężczyzn, mnie jest intensywnych uczuć. Być może dlatego w gestii mężczyzny leży udzielenie wsparcia kobiecie, zapewnienie jej poczucia bliskości i dawanie siły.
Jednakże, jak podają badania, powtarzające się poronienia mogą prowadzić do lęku przed kontaktami intymnymi u mężczyzn. Trudniej ze stratą dziecka w okresie prenatalnym radzą sobie mężczyźni, którzy widzieli dziecko podczas badania USG. Porównując wskaźnik objawów depresyjnych należy stwierdzić, iż mężczyźni, podobnie jak kobiety, mają podwyższony poziom depresji w ciągu kilku tygodni od śmierci dziecka. Oczywistym wydaje się, iż dane dotyczące depresji u mężczyzn po poronieniu są niedoszacowane. Nierzadko objawy depresji obejmują takie zachowania jak: złość, agresja, tłumienie emocji, izolacja, odwracanie uwagi, drażliwość, zachowania ryzykowne czy zaburzenia snu.
Zdarza się, iż u ojców konsekwencje straty dziecka w okresie prenatalnym pojawiają się z opóźnieniem i ujawniają się w postaci zachowań ryzykownych, np. sięgania po środki odurzające. Mężczyźni bywają przytłoczeni sposobem przeżywania żałoby przez kobietę, trudno im sprostać ich oczekiwaniom, w kontaktach pojawia się napięcie, które sprzyja konfliktom i buduje wzajemny dystans.
Relacje małżeńskie, w obliczu poronienia, zostają wystawione na próbę, pojawiają się trudności i zakłócenia w komunikacji. Wzajemne obwinianie się, złość, brak wsparcia pozostałych członków rodziny prowadzą do osłabienia więzi małżeńskiej, nierzadko również rozpadu relacji. Z prowadzonych badań wynika, iż pary, które doświadczyły poronienia mają o 22% większe prawdopodobieństwo rozpadu, niż pary, którego nie doświadczyły.
Jednakże, jak podkreśla Bożena Miernik, małżeństwa, które w dojrzały sposób przeżywają proces żałoby, jednocześnie podejmując pracę nad wzmocnieniem więzi małżeńskich, po takim doświadczeniu stają się jeszcze silniejsze.
dr Aleksandra Kłos-Skrzypczak
