Z czym Wam się kojarzy Piza? Mogę w ciemno postawić, iż Krzywa Wieża pojawi się w większości odpowiedzi! Jest to jednak miasto, które ma dużo więcej do zaoferowania i przyjazd na weekend to idealny sposób, aby poznać jego historię i kuchnię!
Dajcie namówić się na wycieczkę do Pizy, która jest idealnym miejscem na city break. Tanie bilety z Polski, lotnisko położone kilkanaście minut spacerem od centrum, łagodny klimat i włoska kuchnia sprawiają, iż Piza jest miastem „łatwym” i przyjaznym dla początkującego turysty!
Lokalizacja i dojazd
Piza to miasto leżące we włoskiej Toskanii. Położone jest około 13 kilometrów od wybrzeża Morza Tyrreńskiego. Innymi ciekawymi miastami w okolicy są m.in. Florencja (ok. 110 km) oraz Siena (ok. 125 km).
Do Pizy dostać się możecie z Polski samolotem (my lecieliśmy linią Ryanair z Krakowa). Lotnisko w Pizie znajduje się bardzo blisko centrum miasta – możecie skorzystać z autobusu lub przejść się na piechotę. o ile lądujecie na innym włoskim lotnisku, to w centrum miasta znajduje się dworzec kolejowy z niezłym połączeniem z innymi miastami.
Transport w mieście
Powierzchnia Pizy wynosi 185 kilometrów kwadratowych, a zamieszkuje ją około 85 tysięcy mieszkańców. Miasto położone jest na wysokości 4 metrów nad poziomem morza. Spacerując po nim, nie odczujecie praktycznie żadnych różnic wysokości. Komunikacja autobusowa obejmuje swoim zasięgiem całe miasto. W centrum Pizy znajduje się także dworzec kolejowy. Możecie dotrzeć koleją do innych miast w regionie i poza nim.
My zdecydowaliśmy się na poznawanie Pizy na piechotę. W ciągu niecałych dwóch dni przeszliśmy około 30 kilometrów, ale my lubimy pochodzić intensywnie. o ile i wy lubicie chodzić, to z lotniska do dworca kolejowego czeka Was 20-minutowy spacer, a z dworca do Krzywej Wieży mamy kolejne 25 minut spaceru.
Krzywa Wieża
Czy zdarzyło Wam się kiedyś jechać do jakiegoś miejsca, aby zobaczyć dzwonnicę kościoła? Taka sytuacja czeka na Was w Pizie, bo słynna Krzywa Wieża to właśnie budynek dzwonnicy. Jest on bardzo ładny, ale swój marketingowy sukces zawdzięcza głównie przekrzywieniu, o którym za chwilę.
Krzywa Wieża w Pizie wykonana jest z białego marmuru i ma blisko 55 metrów wysokości. Pierwszy etap jej powstawania rozpoczął się w 1174 roku, ale cała budowa trwała 199 lat. Wieża zaczęła się przechylać jeszcze podczas budowy, a pierwsze większe prace, które miały zapobiec jej zawaleniu miały miejsce w XIX wieku. Na przestrzeni lat jej przechył zmieniał się i w najbardziej krytycznym momencie wynosił 5,5 stopni. Dzięki zastosowanym zabezpieczeniom w tej chwili stan wieży jest stabilny.
Pozostałe obiekty Piazza del Duomo
Piazza del Duomo to kompleks obiektów w Pizie, który wpisany został na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W jego skład wchodzi kilka obiektów, a bilety możecie kupić w różnych pakietach. Wstęp do wszystkich obiektów wraz z wieżą kosztuje 27 Euro za osobę. o ile nie chcecie wchodzić na szczyt wieży, to wstęp do pozostałych miejsc kosztuje 10 Euro. My zdecydowaliśmy się właśnie na tę opcję i uważamy, iż było warto! Baptysterium i Camposanto robią spore wrażenie!
Wejście do środka katedry jest bezpłatne. o ile chcemy zobaczyć znajdującą się tam ekspozycję, to musimy kupić wspomniany przed chwilą bilet, który obejmuje pozostałe obiekty (Katedrę, Baptysterium, Cmentarz Camposanto Monumentale i Museo delle Sinopie). Aktualne ceny biletów możecie zweryfikować na stronie.
Katedra
Bez katedry nie byłoby wieży, która rozsławiła Pizę na cały świat. Sama świątynia jest pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Katedra Santa Maria Assunta). Jest to arcydzieło architektury romańskiej, które wraz z całym kompleksem Piazza del Duomo wpisane zostało na światową listę dziedzictwa UNESCO.
Prace nad powstaniem świątyni rozpoczęto w 1064 roku. Katedra została ukończona w XII wieku, w okresie, kiedy Piza była znaczącym portem morskim. Jej powstawanie podzielone było na dwa etapy. Świątynia w tym miejscu znajdowała się znacznie wcześniej, wzmianki źródłowe mówią o kulcie Najświętszej Marii Panny z 784 roku. Dzisiejszy wystrój wnętrza i znajdujące się w środku dzieła pojawiły się w świątyni po pożarze w 1595 roku, a za projekt całego budynku odpowiadał lokalny kamieniarz Busketos. Wnętrze katedry jest imponujące, ale niestety nie można w nim robić zdjęć.
Muzeum Sinopie
Budynek, w którym muzeum się znajduje pochodzi z XIII wieku. Był to obiekt przeznaczony dla pielgrzymów, a do połowy XX wieku znajdował się tam szpital. W 1969 roku postanowiono go wyremontować. Sinopie są to „szkice” wykorzystywane do przygotowania późniejszych fresków. Te zgromadzone w muzeum pochodzą z m.in. z Camposanto. W 1944 roku z powodu pożaru dachu zdjęte zostały Żr ścian freski i ukazały się właśnie Sinopie. Przeniesiono jest do muzeum i są eksponowane. Robią wrażenie rozmiarem i ilością szczegółów. Wiele osób twierdzi, iż jest to największa kolekcja rysunków średniowiecznych na świecie!
Baptysterium
Kolejnym ciekawym miejscem na Campo dei Miracoli jest Battistero, które uznawane jest za największe baptysterium w całych Włoszech. Baptysterium to obiekt poświęcony sakramentowi chrztu. Jego budowa została rozpoczęta w połowie XII wieku. Budynek wyróżnia się niezwykłą akustyką i pochodzącą z 1260 roku amboną. Obiekt ma aż 107 metrów obwodu, a jego ściany mają grubość ponad 2 i pół metra.
W środku znajdują się schody, które pozwalają wejść wyżej i spojrzeć na baptysterium z góry. Z jednego z okien jest interesujący widok na katedrę.
Cmentarz Camposanto
Cmentarz Camposanto to pomnik, którego zadaniem było zebranie grobów rozproszonych na terenie katedry i kompleksu w jedno miejsce. Wiele osób uważa, iż jest to jedna z najstarszych średniowiecznych chrześcijańskich budowli kultu zmarłych, a powstała ona w 1277 roku.
Od XIV wieku w Camposanto przybywało grobów wykładowców uniwersyteckich, zasłużonych dla miasta i członków rodziny Medyceuszy, która rządziła miastem. Ma to być to miejsce, które zadba o pamięć ludzi, ale także przypomni i zapisze chwalebną historię samego miasta Piza. W późniejszych latach w Camposanto pojawiło się sporo innych zabytków i artefaktów, które do tego miejsca pasowały.
Muzeum Morskie
Muzeum Morskie w Pizie to adekwatnie Muzeum Starożytnych Statków (Museo delle navi antiche di Pisa), aczkolwiek tematyka ekspozycji jest dużo szersza niż tylko statki i opowiada ona o historii Pizy, jej roli jako portu morskiego i wielu innych ciekawych aspektach takich jak wykopaliska archeologiczne czy rodzaje amfor w basenie Morza Śródziemnego.
Zdecydowanie warto miejsce to odwiedzić, bo oprócz ciekawej ekspozycji oraz zabytków, czekają na Was także niezwykłe wnętrza. Spacerując po centrum Pizy, nad brzegiem rzeki Arno, traficie do Muzeum Morskiego bez problemu.
Jeżeli interesuje Was ten temat to koniecznie zajrzyjcie do osobnego tekstu – Muzeum Morskie w Pizie, w którym czeka na Was jeszcze więcej powodów, aby odwiedzić to miejsce!
Ogród Botaniczny
Ogród Botaniczny w Pizie to pierwszy uniwersytecki ogród na świecie! Powstał już w 1543 roku, ale w innej lokalizacji niż ta dzisiejsza. W obecnym miejscu mieści się od 1591 roku. Na terenie ogrodu znajdują różnorodne strefy z roślinami z całego świata oraz Muzeum Botaniczne. Oprócz roślin rosnących „pod gołym niebem”, znajdziemy tam także szklarnie, w których możemy spotkać florę z cieplejszych regionów świata, która mogła by bez wsparcia nie dać rady.
Ogród Botaniczny znajduje się w samym sercu Pizy, a z niektórych miejsc widać z niego choćby budowlę, z kto®ej Piza słynie czyli Krzywą Wieżę. To wyjątkowe miejsce, które w okresie eksploduje kolorami i zapachami, ale i poza sezonem ma coś w sobie. o ile ciekaw Was to miejsce to zajrzyjcie koniecznie do tekstu – Ogród Botaniczny w Pizie.
Murale w Pizie
Murale nie są czymś, z czego Piza słynie. Udało nam się znaleźć dwa, które postanowiliśmy Wam przedstawić. Pierwszy z nich nosi tytuł Tuttomondo i powstał w 1989 roku. Znajduje się on przy kościele św. Antoniego. Jego autorem jest Keith Haring – artysta żyjący w latach 1959-1990.
Bardzo blisko (w stronę południową) znajduje się mural Galileusza. Jego autorem jest brazylijski artysta Eduardo Kobra i powstał on w 2023 roku. Malowidło ma ponad 160 metrów kwadratowych i mieści się na Via Silvio Pellico. Mural ten miał być artystyczną wizją połączenia przyszłości z przeszłością. Co ma wspólnego Piza i Galileusz? Uczony ten w Pizie się urodził i wykładał na lokalnym uniwersytecie.
Łaźnie Nerona
Niedaleko sławnej Krzywej Wieży, znajdziecie kolejny interesujący obiekt – ruiny Łaźni Nerona. Są to pozostałości kompleksu z czasów rzymskich. Wtedy Piza nosiła nazwę Colonia Pisana. Pochodzą one z końcówki I wieku, ale rozbudowywane były także w późniejszych latach.
Odkryte zostały one w XVI wieku, a ponownie odkopane pod koniec XIX wieku. Dopiero w 1938 roku zostały ogrodzone, a dziewięć lat później doczekały się odrestaurowania tego, co po nich pozostało! Nie jest to budynek spektakularny, ale ma kawał historii i idąc w kierunku klasyki, z której Piza jest znana, warto i tu zajrzeć.
Kościoły
Piza to miasto z historią, ale także pełne zabytków. Wśród ciekawych obiektów, które warto odwiedzić jest także sporo kościołów. Katedra w Pizie, Santa Maria della Spina, San Michele in Borgo, San Paolo a Ripa d’Arno, Bazylika San Piero a Grado, San Nicola, San Michele degli Scalzi, San Francesco i wiele więcej czeka na Was w tym mieście.
Najbardziej znanym jest wspomnienia i opisywana już katedra, ale jest też kilka innych, interesujących obiektów. Chiesa di Santa Maria della Spina to kościół, ale rozmiarowo można by go nazwać kościółkiem. Znajduje się na lewym brzegu rzeki Arno i powstał w 1230 roku. W późniejszych latach został przebudowany. Drugim, ciekawym kościołem, na który patrzyłem jedząc śniadanie w pobliskiej kawiarni był Chiesa di San Michele in Borgo. Do środka tylko zajrzałem, ale i z zewnątrz robił on spore wrażenie. Sam kościół został zbudowany prawdopodobnie około 1016 roku.
Spacer brzegiem rzeki
Piza przedzielona jest prawie na pół poprzez płynącą przez centrum rzekę Arno. Wiele osób uznaje ją jako główną rzekę Toskanii. Ma na 241 kilometrów długości, a swoje źródła ma w Apeninach. Uchodzi to Morza Tyrreńskiego tuż obok Pizy. Miasto wiele tej rzece zawdzięcza, ale historycznie, to również ona wpłynęła na wygląd miasta i okolicy przez powodzie i osad, który przyniosła i odkładała przez setki lat.
Po obu stronach rzeki, możemy spacerować będą w mieście Piza. Po każdej z nich czeka na Was sporo ciekawych architektonicznie obiektów. Podczas mojego pobytu pogoda
Piazza dei Cavalieri
Jeżeli miałbym wskazać główny plac Pizy to był by to oczywiście Plac Cudów (Piazza dei Miracoli), ale na drugim miejscu postawiłbym Piazza dei Cavalieri. Zwany bywa także Placem Rycerskim był on centrum życia politycznego w średniowiecznej Pizie. W przeszłości był on nazywany także Placem Siedmiu Ulic, a wielu badaczy twierdzi, iż znajdował się on w miejscu dawnego, antycznego portu. Wśród obiektów, które przy Placu się znajdowały warto wymienić Pałac Ludu i Starszych (Palazzo del Popolo e debli Anziani), Pałac Zegarowy czy też zniszczony na przestrzeni lat kościół św. Sebastiana.
Dzisiaj przy placu znajduje się główny budynek Scuola Normalne Superiore di Pisa – uniwersytetu założonego przez Napoleona Bonaparte oraz siedziba katolickiego pogotowia ratunkowego (Confraternita Misericordia). Warto także zwrócić uwagę na pałac Kolegium Puteano, Rady Dwunastu, Karawan (siedziba wspomnianej przed chwilą szkoły) czy dell Orologio.
Czy Piza to miasto pomników?
To, czym Piza zwróciła moją uwagę, były pomniki, których w mieście jest sporo. Nie ma co się dziwić, miasto ma kawał historii. Na ulicach i postumentach w mieście upamiętnione są osoby związane z miastem i jego rozwojem na przestrzeni lat. Wędrując ulicami Pizy na pewno traficie na jakieś interesujące pomniki! Stoją one na placach, uliczkach, postumentach i patrzą z góry na turystów i mieszkańców, których Piza ma prawie 100 tysięcy.
Czego spróbować w Pizie?
Piza to miasto, w którym spróbujecie dań z całego świata, ale kuchnia włoska, jako, iż we Włoszech jesteśmy wiedzie prym. Pizza, makarony, risotto – znajdziecie w różnych miejscach i różnych wydaniach. Oczywiście regularnie będziecie też mijać kawiarnie, gdzie kawa z rogalikiem czy też kanapka i świeżo wyciskany sok będą zachęcać Was do zatrzymania na chwilę np. na śniadanie.
Jest kilka dań, które są lokalne. Pierwszym z nich jest pizza Pisana. Jest to rodzaj pizzy, charakterystyczny dla tego miasta. Nie zawiera on mozzarelli, a wśród składników mamy sos pomidorowy, kapary, anchois i tarty parmezan. Intensywne smaki, ale bardzo przyjemne. Nie znajdziecie jej w każdej pizzerii, ale nie powinniście mieć problemu, aby na nią trafić.
Drugim daniem, z którego Piza, można powiedzieć, iż jest znana jest Cecina. Jest to placek z mąki z ciecierzycy, który zjadamy z solą, pieprzem i ewentualnie rozmarynem. Ma on nieco dziwną konsystencję, bo przypomina nieco omlet, ale w smaku jest ciekawy. Znajdziecie go również w kilku punktach w całym mieście.
Może nad morze?
Kiedyś Piza była znanym portem morskim, ale na przestrzeni lat zmieniło się to. Dzisiaj od wybrzeża Morza Tyrreńskiego dzieli nas około 13 kilometrów. o ile wybieracie się do Pizy na dłużej to wyjazd nad morze, może być dobrym pomysłem. Jedną z opcji jest udanie się do Marina di Pisa, gdzie jeżdżą miejsce autobusy a dojazd zajmuje niecałą godzinę. Druga opcja to pojechanie do Livorno. Tutaj zawiezie Was pociąg a podróż będzie trwała tylko kilkanaście minut. Livorno to interesujące miasto, w którym nie będziecie się nudzić przez cały dzień.
Piza – czy warto ją odwiedzić?
Nie ukrywam, iż przed wyjazdem i mi Piza kojarzyła się głównie z Krzywą Wieżą. choćby sprawdzenie różnych źródeł w internecie dało efekt taki, iż większość traktuje miasto jako przystanek na zobaczenie wspomnianej już budowli. Moim zdaniem Piza na weekend to dobra propozycja, a o ile chcecie pozwiedzać okolicę to choćby i na dłużej. My spędziliśmy w Pizie weekend i uważam, iż to idealna ilość czasu, aby poczuć klimat miasta i odkryć co skrywa dla odwiedzających!
