Mój brzuch warczał jak bezpański pies, a dłonie miałam zlodowaciałe. Szłam chodnikiem, wpatrując się w oświetlone witryny restauracji, gdzie zapach świeżo przyrządzonego jedzenia bolał bardziej niż mróz. Nie miałam przy sobie ani złotówki.
Warszawa była lodowata. To nie był taki chłód, który da się ogrzać szalikiem czy dłońmi schowanymi w kieszeniach. To był mróz, który wsiąkał w kości, przypominając, iż jestem sama bez domu, bez jedzenia bez nikogo.
Byłam głodna.
Nie takim zwykłym głodem po kilku godzinach bez posiłku, ale tym, który gnieździ się w ciele przez dni. Kiedy brzuch huczy jak bęben, a głowa wiruje przy każdym gwałtownym ruchu. Prawdziwy głód. Głód, który boli.
Minęły ponad dwie doby, odkąd nic nie jadłam. Napiłam się tylko wody z fontanny i ugryzłam kawałek czerstwego chleba, który podarowała mi starsza pani na ulicy. Buty miałam podarte, ubranie brudne, a włosy splątane, jakbym toczyła walkę z wiatrem.
Szłam Alejami Jerozolimskimi, mijając eleganckie restauracje. Ciepłe światła, cicha muzyka, śmiechy gości wszystko to było światem, do którego nie należałam. Za każdą szybą rodziny wznosiły toasty, pary się uśmiechały, dzieci bawiły sztućcami, jakby nic w życiu nie mogło ich zranić.
A ja marzyłam o kawałku chleba.
Po długim krążeniu zdecydowałam się wejść do restauracji, gdzie unosił się zapach nieba. Aromat pieczonego mięsa, gorącego ziemniaków i roztopionego masła sprawił, iż ślinka napłynęła mi do ust. Stoliki były pełne, ale nikt na początku nie zwrócił na mnie uwagi. Zauważyłam właśnie zwolnione miejsce, na którym zostały resztki jedzenia. Serce zabiło mi mocniej.
Podeszłam ostrożnie, nie patrząc na nikogo. Usiadłam, jakbym była gościem, jakbym też miała prawo tu być. Bez wahania wzięłam kawałek czerstwego chleba z koszyka i wsunęłam do ust. Był zimny, ale dla mnie to był rarytas.
Drżącymi palcami wzięłam kilka zimnych ziemniaków, starając się nie rozpłakać. Następnie kawałek wysuszonej wędliny. Przeżuwałam powoli, jakby to był ostatni kęs na świecie. Ale gdy zaczęłam się rozluźniać, głęboki głos wbił mnie w fotel:
Hej. Nie możesz tego robić.
Zamarłam. Przełknęłam z trudem i spuściłam wzrok.
To był wysoki mężczyzna w nienagannie dopasowanym garniturze. Buty lśniły jak lustra, a krawat idealnie układał się na białej koszuli. Nie był kelnerem. choćby nie wyglądał na zwykłego gościa.
Pr-przepraszam, proszę pana wyjąkałam, twarz płonęła mi ze wstydu. Po prostu byłam głodna
Spróbowałam wsunąć ziemniaka do kieszeni, jakby to mogło mnie uratować przed upokorzeniem. On milczał. Patrzył tylko, jakby zastanawiał się, czy ma się gniewać, czy współczuć.
Chodź ze mną rzekł w końcu.
Cofnęłam się o krok.
Nic nie ukradłam błagałam. Niech mi pan pozwoli skończyć i wyjdę. Obiecuję, nie będę robić problemów.
Czułam się tak mała, tak złamana, tak niewidzialna. Jakbym nie miała tu prawa być. Jakbym była tylko uciążliwym cieniem.
Ale zamiast mnie wyrzucić, skinął na kelnera i usiadł przy stoliku w głębi.
Stałam nieruchomo, nie rozumiejąc, co się dzieje. Po chwili kelner podszedł z tacą i postawił przed mnie talerz: puszysty ryż, soczyste mięso, gotowane warzywa, kromkę ciepłego chleba i dużą szklankę mleka.
To dla mnie? spytałam drżącym głosem.
Tak odparł kelner z uśmiechem.
Podniosłam wzrok i zobaczyłam, jak mężczyzna obserwuje mnie z daleka. Nie było w jego spojrzeniu szyderstwa ani litości. Tylko dziwny spokój.
Podeszłam do niego, nogi miałam jak z galarety.
Dlaczego mi pan dał jedzenie? szepnęłam.
Zdjął marynarkę i położył na krześle, jakby zrzucał niewidzialną zbroję.
Bo nikt nie powinien przeszukiwać resztek, żeby przeżyć powiedział stanowczo. Jedz spokojnie. Jestem właścicielem tego miejsca. Od dziś zawsze będzie tu dla ciebie talerz.
Zabrakło mi słów. Łzy paliły oczy. Płakałam, ale nie tylko z głodu. Płakałam ze wstydu, z przemęczenia, z upokorzenia bycia nikim i z ulgi, iż ktoś po raz pierwszy od dawna naprawdę mnie zobaczył.
Wróciłam następnego dnia.
I kolejnego.
I jeszcze następnego.
Za każdym razem kelner witał mnie uśmiechem, jak stałą bywalczynię. Siadałam przy tym samym stoliku, jadłam w ciszy, a po posiłku starannie składałam serwetki.
Pewnego popołudnia znów się pojawił ten mężczyzna w garniturze. Zaprosił mnie do swojego stolika. Z początku wahałam się, ale coś w jego głosie dało mi poczucie bezpieczeństwa.
Masz imię? spytał.
Weronika odparłam cicho.
Wiek?
Siedemnaście.
Skinął powoli. Nie pytał o więcej.
Po chwili rzekł:
Jesteś głodna, tak. Ale nie tylko jedzenia.
Spojrzałam zmieszana.
Jesteś głodna szacunku. Godności. Żeby ktoś zapytał, jak się masz, a nie traktował jak śmieć na chodniku.
Nie wiedziałam, co odpowiedzieć. Ale miał rację.
Co stało się z twoją rodziną?
Umarli. Mama od choroby. Tata odszedł do innej. Nigdy nie wrócił. Zostałam sama. Wyrzucili mnie z mieszkania. Nie miałam gdzie iść.
A szkoła?
Rzuciłam w drugiej gimnazjum. Wstydziłam się chodzić brudna. Nauczyciele traktowali mnie jak dziwadło. Koledzy wyzywali.
Mężczyzna znów skinął.
Nie potrzebujesz litości. Potrzebujesz szansy.
Wyjął wizytówkę i podał mi ją.
Przyjdź jutro pod ten adres. To ośrodek dla młodzieży w twojej sytuacji. Dajemy wsparcie, jedzenie, ubrania, ale przede wszystkim narzędzia. Chcę, żebyś tam poszła.
Dlaczego pan to robi? spytałam przez łzy.
Bo kiedy byłem chłopcem, też jadłem resztki. I ktoś mi podał rękę. Teraz moja kolej.
Minęły
