Brzuch warczał jak głodny pies, a ręce zaczęły marznąć. Kroczę chodnikiem, przyglądając się rozświetlonym witrynom eleganckich restauracji, a zapach świeżo przygotowanego jedzenia dręczył mnie bardziej niż zimny wiatr. Nie miałam przy sobie ani jednego grosza, ani jednego złotego.
Miasto było jak zamrożona szuflada. Ten rodzaj mrozu, którego nie zmyjesz ani szalikiem, ani wkładaniem dłoni do kieszeni. Przenika kości i przypomina, iż jesteś sama bez domu, bez jedzenia i bez kogokolwiek.
Miałam głód.
Nie ten nie jadłam od kilku godzin, a ten, który wciąga się w ciało na dni. Ten, co sprawia, iż brzuch gra jak bęben, a przy zbyt szybkim nachyleniu głowy wirują ci się chmury. Prawdziwy, bolesny głód.
Od dwóch dni nie próbowałam niczego zjeść. Wypijałam jedynie trochę wody ze studni publicznej i odgryzałam kawałek starego chleba, który podarowała mi starsza pani na rogu. Buty były podarte, ubranie brudne, a włosy splątane, jakby wiatr wytoczył ze mną bój.
Przeszłam aleją pełną szykownych restauracji. Ciepłe światła, delikatna muzyka, śmiech gości to był zupełnie inny świat niż mój. Za każdą szklaną szybą rodziny wznosiły toasty, pary uśmiechały się, dzieci machały sztućcami, jakby nic w życiu nie mogło ich zranić.
A ja ja umierałam z pragnienia kawałka chleba.
Po kilku okrążeniach zdecydowałam się wejść do lokalu, którego zapach był jak obietnica nieba. Aromat pieczonego mięsa, parującego ryżu i roztopionego masła wprawił mnie w ślinienie. Stoły były pełne, ale nikt nie zwrócił na mnie uwagi. Dostrzegłam stolik, który właśnie został zwolniony, z kilkoma resztkami jedzenia serce podskoczyło mi w piersi.
Zszedłam ostrożnie, nie patrząc na nikogo. Usiadłam tak, jakby to była moja rezerwacja, jakby miałam tak samo prawo do tego miejsca. I bez większego namysłu chwyciłam twardy kawałek chleba leżący w koszyku i włożyłam go do ust. Był zimny, ale dla mnie był jak uczta królewska.
Wrzuciłam do ust zimne frytki drżącymi rękami i starałam się nie płakać. Następnie połknęłam suchy kawałek mięsa, przeżuwając go powoli, jakby był ostatnim kęsem na świecie. Właśnie gdy zaczęłam się uspokajać, usłyszałam donośny głos, który uderzył jak policzek:
Hej! Nie możesz tak robić.
Zamarzłam. Z trudem przełknęłam i opuściłam wzrok.
Stał przede mną wysoki mężczyzna w nienagannym, ciemnym garniturze. Jego buty lśniły niczym lustra, a krawat leżał idealnie na białej koszuli. Nie był kelnerem, ani zwykłym gościem.
Przepraszam, panie wymamrotałam, rumieniąc się do czerwoności po prostu byłam głodna
Próbowałam schować kawałek frytki do kieszeni, jakby to mogło uratować mnie przed upokorzeniem. Mężczyzna milczał, patrzył na mnie z wyrazem, którego nie wiedziałem, czy to gniew, czy współczucie.
Chodź ze mną rozkazał w końcu.
Zrobiłam krok w tył.
Nie kradnę niczego błagałam daj mi tylko dokończyć i wyjdę. Przysięgam, nie zrobię zamieszania.
Czułam się tak mała, tak podłamana, tak niewidzialna. Jakby nie pasowałam do tego miejsca, jakby była jedynie irytującym cieniem.
Zamiast mnie wypędzić, podniósł rękę, skinął do kelnera, po czym usiadł przy stoliku z tyłu.
Stałam, nie rozumiejąc, co się dzieje. Po chwili kelner podszedł z tacą i położył przede mną parujący talerz: puszysty ryż, soczyste mięso, gotowane na parze warzywa, gorąca kromka chleba i duży kubek mleka.
To dla mnie? zapytałam drżącym głosem.
Tak odparł kelner, uśmiechając się.
Podniosłam wzrok i zobaczyłam mężczyznę obserwującego mnie ze swojego miejsca. W jego spojrzeniu nie było drwin, nie było litości była po prostu spokojna pewność.
Z wątroby drżącymi nogami podeszłam do niego.
Dlaczego dałeś mi jedzenie? szepnęłam.
Zsunął płaszcz i położył go na krześle, jakby zrzucał niewidzialną zbroję.
Bo nikt nie powinien szukać okruchów, żeby przetrwać powiedział mocnym głosem. Jedz spokojnie. Jestem właścicielem tego lokalu i od dziś zawsze znajdziesz tu talerz.
Zostałam bez słowa. Łzy spłynęły mi po policzkach, ale nie tylko z głodu. Płakałam ze wstydu, ze zmęczenia, z upokorzenia, iż czuję się mniejsza i ze ulgi, iż ktoś po raz pierwszy naprawdę mnie zobaczył.
Wróciłam następnego dnia.
I kolejnego.
I kolejnego znowu.
Za każdym razem kelner witał mnie z uśmiechem, jakby była stałą klientką. Zajmowałam to samo miejsce, jedziałam w ciszy, a po jedzeniu składam serwetki starannie złożone.
Pewnego popołudnia pojawił się znów mężczyzna w garniturze. Zaprosił mnie, żebym usiadła przy jego stoliku. Początkowo wahałam się, ale coś w jego głosie dało mi poczucie bezpieczeństwa.
Masz imię? zapytał.
Zuzanna wyszeptałam.
A ile masz lat?
Siedemnaście.
Skinął powoli głową, nie zadawał dalszych pytań.
Po chwili powiedział:
Masz głód, tak. Ale nie tylko jedzenia.
Spojrzałam na niego zdziwiona.
Masz głód szacunku, godności, kogoś, kto zapyta, jak się czujesz, a nie potraktuje cię jak śmieci na ulicy.
Nie wiedziałam, co odpowiedzieć, ale miał rację.
Co się stało z rodziną?
Zmarła matka na chorobę. Ojciec odszedł do innej, nigdy nie wrócił. Zostałam sama. Wyrzucili mnie z mieszkania, nie miałam dokąd pójść.
A szkoła?
Zrezygnowałam po drugiej klasie, bo wstyd mi było przyjść brudna. Nauczycielki traktowały mnie jak dziwną, koledzy wyzywali.
Mężczyzna znów skinął.
Nie potrzebujesz litości. Potrzebujesz szans.
Wyciągnął z kieszeni wizytówkę i podał mi ją.
Jutro udaj się pod ten adres. To centrum szkoleniowe dla młodych w Twoim wieku. Dajemy wsparcie, jedzenie, odzież i przede wszystkim narzędzia. Chcę, żebyś poszła.
Dlaczego to robisz? zapytałam ze łzami w oczach.
Bo kiedyś byłem takim samym, jadłem okruchy. Ktoś podał mi rękę. Teraz to ja podaję ją innym.
Lata minęły. Zostałam przyjęta do tego centrum, nauczyłam się gotować, czytać płynnie, obsługiwać komputer. Dostałam ciepłe łóżko, zajęcia z pewności siebie, psychologa, który pokazał, iż nie jestem gorsza od nikogo.
Dziś mam dwadzieścia trzy lata.
Pracuję jako kierowniczka w kuchni tamtego samego restauracji, w którym zaczęło się wszystko. Mam czyste włosy, wyprasowaną koszulę i solidne buty. Dbam, żeby nigdy nie zabrakło ciepłego dania dla potrzebującego. Czasem przychodzą dzieci, starzy, przyszłe mamy wszyscy z głodem chleba i pragnieniem, by ich zobaczyć.
A gdy wchodzą, podaję im uśmiech i mówię:
Jedz spokojnie. Tu nie oceniamy, tu karmimy.
Mężczyzna w garniturze wciąż pojawia się od czasu do czasu. Nie nosi już tak ciasnej krawata. Wita mnie mrugnięciem, a czasem po zmianie dzielimy się kawą.
Wiedziałem, iż dotrzesz daleko rzekł pewnej nocy.
Pan pomógł mi wystartować odparłam a resztę zrobiłam z głodu.
Zaśmiał się.
Ludzie nie doceniają mocy głodu. Nie tylko niszczy, ale też popycha do przodu.
I ja doskonale to rozumiem.
Bo moja historia zaczęła się od okruchów. Dziś gotuję nadzieje.
