Żołądek warczał jak włócząc się po kalderze psa ulicznego, a dłonie drżały od mrozu. Kroczyłam po brukowanej chodniku, patrząc w podświetlone witryny restauracji, których zapach świeżo upieczonego jedzenia ranił bardziej niż lodowaty podmuch. Nie miałam choćby jednego grosza.
NIKT NIE POWINIEN JEŚĆ Z OBRÓTEK
Miasto było jakby zamrożone w lodzie. Ten rodzaj zimna, który nie ulży choćby najgrubszy szalik ani ręce schowane w kieszenia. Wnikał prosto w kości, przypominając, iż jesteś sama, bez domu, bez jedzenia bez nikogo.
Miałam głód.
Nie ten przelotny, którego po kilku godzinach nie czuje się już w żołądku, ale ten, co wciąga się w ciało na dni. Ten, co sprawia, iż żołądek bije jak bęben, a głowa wiruje, gdy pochylasz się zbyt gwałtownie. Prawdziwy, boleśnie prawdziwy głód.
Od dwóch dni nie skosztowałam niczego. Pijąc jedynie trochę wody ze źródła publicznego, pożarłam kawałek starej bułki, którą podarowała mi starsza pani na rogu. Buty były rozdarte, ubrania brudne, a włosy splątane, jakby wiatr się ze mnący.
Szłam aleją pełną eleganckich restauracji. Ciepłe światła, delikatna muzyka, śmiechy gości to był świat obcy wobec mnie. Za każdym oknem rodziny wznosiły toast, pary się uśmiechały, dzieci bawiły się sztućcami, jakby nic w życiu nie mogło boleć.
A ja ja umierałam z pragnienia kawałka chleba.
Po kilku okrągłych spacerach decidewłam wejść do lokalu, którego aromat był niczym niebo. Zapach pieczonego mięsa, gorącego ryżu i roztopionego masła wywołał ślinotok. Stoły były pełne, ale nikt nie zwrócił na mnie uwagi. Zauważyłam stolik, z którego właśnie podnoszono naczynia, wciąż z resztkami jedzenia, i serce podskoczyło mi z przerażenia.
Szłaś ostrożnie, nie patrząc na nikogo. Usiadłam, jakby jestem klientką, jakby mam prawo być tamtejsza. Bez zastanowienia chwyciłam twardy kawałek chleba, który leżał w koszyku, i włożyłam go do ust. Był zimny, ale dla mnie stał się ucztą.
Włożyłam do buzi kilka zimnych frytek drżącymi rękami i powstrzymywałam łzy. Następny był prawie suchy kawałek mięsa, który przeżuwałam powoli, jakby to był ostatni kęs na świecie. Wtedy nagle przetoczyła się po mnie niska, jak uderzenie dłoni, głos:
Hej. Nie możesz tak robić.
Zamroziłam się. Połykałam z trudem i spuszczałam wzrok.
Przed mną stał wysoki mężczyzna w nienagannie dopasowanym, ciemnym garniturze. Jego buty lśniły jak lustra, a krawat idealnie leżał na białej koszuli. Nie był kelnerem. Nie wyglądał choćby jak zwykły gość.
Przepraszam, panie wyszczerzyłam się, rumieniąc się ze wstydu . Po prostu byłam głodna
Próbowałam wcisnąć frytkę do kieszeni, jakby to mogło uratować mnie przed upokorzeniem. On milczał, patrząc, jakby nie wiedział, czy się rozzłościć, czy współczuć.
Chodź ze mną nakazał w końcu.
Zrobiłam krok w tył.
Nie kradnę błagałam . Pozwól mi to skończyć i odejdę. Obiecuję, iż nie zrobię hałasu.
Czułam się tak mała, tak połamana, tak niewidzialna. Jakby nie należała do tego miejsca. Jakby po prostu była irytującym cieniem.
Zamiast mnie wyprosić, podniósł rękę, zasygnalizował kelnerowi, po czym usiadł przy stoliku z tyłu.
Stałam nieruchomo, nie rozumiejąc, co się dzieje. Po chwili kelner podszedł z tacą i postawił przede mnie parujący talerz: puszysty ryż, soczyste mięso, gotowane na parze warzywa, ciepłą kromkę chleba i duży kieliszek mleka.
To dla mnie? zapytałam drżącym głosem.
Tak odpowiedział kelner z uśmiechem.
Spojrzałam w górę i ujrzałam mężczyznę obserwującego mnie ze swojego stolika. Nie było w jego spojrzeniu drwiny ani litości. Była jedynie niewytłumaczalna spokój.
Zaproponowałam się do niego, nogi jak galaretka.
Dlaczego dałeś mi jedzenie? szepnęłam.
Zrzucił płaszcz na krzesło, jakby zrzucał niewidzialną zbroję.
Bo nikt nie powinien szukać pośród resztek, by przetrwać rzekł zdecydowanie . Jedz spokojnie. Ja jestem właścicielem tego miejsca. A od dziś zawsze znajdzie się tu dla ciebie talerz.
Oparłam się o krawędźle, łzy spiekły mi oczy. Płakałam, nie tylko z głodu. Płakałam ze wstydu, zmęczenia, upokorzenia, iż czuję się mniejsza i ze ulgi, iż ktoś po raz pierwszy naprawdę mnie zobaczył.
…
Wróciłam następnego dnia.
I kolejnego.
I kolejnego też.
Za każdym razem kelner witał mnie z uśmiechem, jakby byłam stałą gościnią. Siadałam przy tym samym stole, jedząc w ciszy, a po skończeniu starannie składam serwetki.
Pewnego popołudnia znów pojawił się mężczyzna w garniturze. Zaprosił mnie, by usiadła przy nim. Najpierw wahałam się, ale coś w jego głosie dodało mi pewności.
Masz imię? zapytał.
Jadwiga odparłam cicho.
A wiek?
Siedemnaście.
Skinął powoli głową, nie zadając kolejnych pytań.
Po chwili powiedział:
Masz głód, a nie tylko jedzenia.
Spojrzałam zdezorientowana.
Masz głód szacunku. Godności. Kogoś, kto zapyta, jak się masz, a nie tylko potraktuje cię jak śmieci na ulicy.
Nie wiedziałam, co odpowiedzieć. Ale miał rację.
Co stało się z twoją rodziną? dopytał.
Zmarła. Mama na chorobie. Tata odszedł z inną. Nie wrócił. Zostałam sama. Wyrzucili mnie z domu, nie miałam dokąd iść.
A szkoła?
Opuściłam drugą klasę. Wstydziłam się iść brudna. Nauczycielki patrzyły na mnie jak na coś obcego, koledzy wyzywali.
Mężczyzna skinął ponownie.
Nie potrzebujesz litości. Potrzebujesz szans.
Wyciągnął z kieszeni kartkę i podał mi ją.
Jutro udaj się pod ten adres. To centrum szkoleń dla młodych jak ty. Dajemy wsparcie, jedzenie, a przede wszystkim narzędzia. Chcę, żebyś poszła.
Dlaczego to robisz? spytałam ze łzami w oczach.
Bo kiedy byłem dzieckiem, sam jadłem z resztek. Ktoś wyciągnął mi rękę. Teraz to ja mam wyciągnąć.
…
Lata minęły. Ukończyłam wskazane centrum, nauczyłam się gotować, czytać płynnie, obsługiwać komputer. Dali mi ciepłe łóżko, zajęcia z pewności siebie, psychologa, który pokazał, iż nie jestem mniej warta niż ktokolwiek.
Dziś mam dwadzieścia trzy lata.
Pracuję jako kierowniczka w kuchni tego samego lokalu, w którym wszystko się zaczęło. Mam czyste włosy, wyprasowany uniform i pewne buty. Dbam, by nigdy nie zabrakło gorącego talerza dla potrzebującego. Czasem przychodzą dzieci, starzy, kobiety w ciąży wszyscy z głodem chleba, ale i z pragnieniem być zauważonym.
Za każdym razem, gdy wchodzą, podaję im z uśmiechem:
Jedz spokojnie. Tu nie oceniamy. Tu karmimy.
Mężczyzna w garniturze wciąż przybywa od czasu do czasu. Nie nosi już tak sztywnej krawata. Pozdrawia mnie mrugnięciem, a po zmianie czasem dzielimy się kawą.
Wiedziałem, iż dojdziesz daleko powiedział pewnej nocy.
Pan mi pomógł wystartować odparłam , ale resztę zrobłam z głodu.
Zaśmiał się.
Ludzie nie doceniają mocy głodu. Nie tylko niszczy, ale też popycha naprzód.
A ja doskonale to rozumiem.
Bo moja historia zaczęła się wśród resztek. A teraz teraz gotuję nadzieje.
