Kiszka ziemniaczana to danie, które od lat gości na stołach w Dąbrowie Górniczej i całym Zagłębiu Dąbrowskim. Proste, wiejskie, ale pełne smaku – chrupiąca skórka i miękki, aromatyczny środek sprawiają, iż trudno się jej oprzeć. Dawniej była przygotowywana jako sposób na wykorzystanie tanich, ale sycących składników: ziemniaków, boczku i naturalnych jelit wieprzowych. Tradycyjnie kiszkę pieczono w piecach chlebowych lub smażono na patelni, aby uzyskać złocistą, chrupiącą skórkę.
Kiszka ziemniaczana ma korzenie w kuchni wiejskiej i była popularnym daniem robotniczym w Zagłębiu Dąbrowskim. Jej największą zaletą była prostota – składniki były łatwo dostępne, a przygotowanie nie wymagało skomplikowanych technik. W czasach, gdy mięso było rarytasem, kiszka ziemniaczana stanowiła sycącą alternatywę. Wędzony boczek dodawał smaku, a jelita wieprzowe nadawały potrawie charakterystyczną strukturę.
Dziś kiszka ziemniaczana wciąż cieszy się popularnością – można ją znaleźć na targach regionalnych, w restauracjach serwujących kuchnię Zagłębia, a przede wszystkim w domowych kuchniach, gdzie pieczona jest według starych, sprawdzonych przepisów.
Przepis na kiszkę ziemniaczaną – chrupiącą i aromatyczną
➡️ Porcja: dla 4-6 osób
⏳ Czas przygotowania: 30 minut
🔥 Czas pieczenia: 1-1,5 godziny
Składniki:
- 1,5 kg ziemniaków (najlepiej mączystych, np. Irga)
- 200 g wędzonego boczku
- 1 duża cebula
- 2 ząbki czosnku
- 1 jajko
- 3 łyżki mąki ziemniaczanej
- 1 łyżeczka soli
- ½ łyżeczki pieprzu
- 1 łyżeczka majeranku
- ½ łyżeczki mielonego kminku (opcjonalnie)
- 2-3 metry jelit wieprzowych
- 2 łyżki smalcu lub oleju
Przygotowanie:
1. Przygotowanie jelit
- Jeśli używasz naturalnych jelit wieprzowych, dokładnie je wypłucz i namocz w letniej wodzie przez 30 minut.
- Przepłucz je kilkukrotnie i sprawdź, czy nie mają dziur.
2. Przygotowanie farszu
- Ziemniaki obierz i zetrzyj na tarce o drobnych oczkach (jak na placki ziemniaczane).
- Odstaw na kilka minut, a następnie odlej nadmiar płynu, zachowując osadzającą się na dnie skrobię.
- Boczek pokrój w drobną kostkę i podsmaż na patelni, aż wytopi się tłuszcz i stanie się chrupiący.
- Dodaj do boczku drobno posiekaną cebulę i smaż do zeszklenia.
- Do startych ziemniaków dodaj usmażony boczek z cebulą, przeciśnięty przez praskę czosnek, jajko, mąkę ziemniaczaną, sól, pieprz, majeranek i kminek. Dokładnie wymieszaj.
3. Nadziewanie jelit
- Za pomocą maszynki do mięsa z końcówką do kiełbas lub manualnie (przy użyciu lejka), delikatnie napełniaj jelita przygotowanym farszem.
- Nie upychaj ich zbyt mocno – farsz będzie się rozszerzał podczas pieczenia.
- Zawiąż końce jelit i przekłuj kiszkę w kilku miejscach igłą, aby zapobiec pękaniu podczas pieczenia.
4. Pieczenie kiszki
- Rozgrzej piekarnik do 180°C (góra-dół).
- Ułóż kiszkę na natłuszczonej blasze i piecz przez 1-1,5 godziny, co jakiś czas obracając.
- Jeśli chcesz uzyskać jeszcze bardziej chrupiącą skórkę, na ostatnie 15 minut zwiększ temperaturę do 200°C.
Z czym podawać kiszkę ziemniaczaną?
- Z kiszoną kapustą lub ogórkami kiszonymi – idealnie przełamują tłustość dania
- Z sosem chrzanowym lub czosnkowym – dodają intensywnego aromatu
- Z surówką z kiszonej kapusty lub buraków – dla uzupełnienia smaków
- Z pajdą chleba i masłem – tradycyjny sposób podania
Dlaczego warto spróbować?
Kiszka ziemniaczana to esencja domowej, regionalnej kuchni Zagłębia Dąbrowskiego – prosta, ale niezwykle smaczna i aromatyczna. Chrupiąca skórka, kremowe wnętrze i wyrazisty smak boczku sprawiają, iż to danie, które warto przygotować na rodzinny obiad czy spotkanie ze znajomymi. jeżeli chcesz poczuć klimat prawdziwej kuchni Zagłębia, ten przepis jest dla Ciebie!
