Koloryzacja włosów to proces, który wymaga nie tylko wyboru odpowiedniego odcienia farby, ale również adekwatnego utleniacza, czyli oksydantu. Ten często pomijany składnik ma najważniejsze znaczenie dla efektu końcowego i kondycji włosów po farbowaniu. Prawidłowy dobór oksydantu decyduje o trwałości koloru, stopniu rozjaśnienia oraz pokryciu siwizny. Niewłaściwie dobrany utleniacz może prowadzić do niesatysfakcjonujących rezultatów, a choćby uszkodzenia struktury włosa.
Czym jest oksydant i jak działa
Oksydant, nazywany również utleniaczem lub aktywatorem, to wodny roztwór nadtlenku wodoru (H₂O₂). Jego głównym zadaniem jest aktywowanie farby do włosów poprzez utlenianie naturalnego pigmentu włosa (melaniny) oraz rozwinięcie sztucznych pigmentów zawartych w farbie. Oksydant otwiera łuski włosa, co umożliwia wniknięcie barwnika w głąb struktury włókna, a następnie sprawia, iż cząsteczki barwnika powiększają się i pozostają we włosie.
Stężenie nadtlenku wodoru w oksydancie wyrażane jest na dwa sposoby:
- W procentach (%) – określa zawartość nadtlenku wodoru w roztworze
- W jednostkach vol (volume) – określa ilość tlenu, jaka wydziela się z roztworu
Przelicznik jest prosty: 1% = 3,3 vol. Dlatego oksydant 3% to około 10 vol, 6% to 20 vol itd.
Ciekawostka: Nadtlenek wodoru stosowany w oksydantach do włosów jest tym samym związkiem, który w większym stężeniu stosuje się jako środek wybielający czy dezynfekujący, jednak w kosmetykach występuje w bezpiecznych, odpowiednio dobranych stężeniach.
Rodzaje oksydantów i ich zastosowanie
Na rynku dostępne są różne stężenia oksydantów, a każde z nich ma specyficzne zastosowanie i daje inne efekty koloryzacji.
Oksydant 3% (10 vol)
To najdelikatniejszy utleniacz, który praktycznie nie rozjaśnia naturalnego koloru włosów. Oksydant 3% służy głównie do tonowania lub koloryzacji ton w ton, gdy chcemy zachować naturalną głębię koloru. Jest idealny do:
- Odświeżania koloru na długościach i końcach włosów
- Stosowania z tonerami po rozjaśnianiu
- Koloryzacji włosów zniszczonych i wrażliwych
- Nakładania farby demi-permanentnej (półtrwałej)
Oksydant 6% (20 vol)
Jest to najbardziej uniwersalny utleniacz, który rozjaśnia włosy o 1-2 tony. Oksydant 6% stanowi standardowy wybór przy większości koloryzacji i doskonale sprawdza się przy:
- Pokrywaniu pierwszych siwych włosów (do 50% siwizny)
- Zmianie koloru o 1-2 tony (jaśniej lub ciemniej)
- Koloryzacji normalnych, zdrowych włosów
- Równoczesnym farbowaniu i rozjaśnianiu
Oksydant 9% (30 vol)
Ten utleniacz o średniej mocy pozwala rozjaśnić włosy o 2-3 tony. Oksydant 9% jest odpowiedni do znaczących zmian koloru i sprawdza się przy:
- Pokrywaniu opornych siwych włosów (powyżej 50% siwizny)
- Koloryzacji z rozjaśnieniem o 2-3 tony
- Przejściu z ciemnego koloru na jaśniejszy
- Pracy z opornymi, grubymi włosami
Oksydant 12% (40 vol)
Najsilniejszy utleniacz dostępny w standardowej ofercie, który rozjaśnia włosy o 3-4 tony. Oksydant 12% powinien być stosowany wyłącznie przez profesjonalistów ze względu na wysokie ryzyko uszkodzenia włosów. Znajduje zastosowanie przy:
- Znaczącym rozjaśnianiu (o 3-4 tony)
- Pracy z bardzo opornymi, grubymi włosami
- Specjalistycznych technikach koloryzacji
Uwaga: Oksydant 12% może powodować podrażnienia skóry głowy i znacząco osłabiać strukturę włosa. Jego użycie powinno być ograniczone do minimum i zawsze poprzedzone testem na niewielkim fragmencie włosów.
Jak dobrać oksydant do konkretnych potrzeb
Wybór odpowiedniego oksydantu zależy od wielu czynników, takich jak pożądany efekt koloryzacji, stan i struktura włosów oraz obecność siwizny.
Koloryzacja ton w ton i przyciemnianie włosów
Jeśli chcesz uzyskać kolor zbliżony do naturalnego lub przyciemnić włosy, najlepszym wyborem będzie oksydant 3% (10 vol). Przy przyciemnianiu nie potrzebujemy silnego rozjaśniania, a jedynie otwarcia łusek włosa, aby barwnik mógł się w nich osadzić. Silniejszy utleniacz mógłby niepotrzebnie uszkodzić strukturę włosa i nie wpłynie znacząco na intensywność ciemnego koloru.
Pokrycie siwych włosów
Siwe włosy są zwykle bardziej oporne na koloryzację ze względu na brak naturalnego pigmentu. Dobór oksydantu zależy od procentowej zawartości siwizny:
- Do 30% siwych włosów: oksydant 6% (20 vol)
- 30-70% siwych włosów: oksydant 6% lub 9% (20-30 vol)
- Powyżej 70% siwych włosów: oksydant 9% (30 vol)
Przy siwych włosach najważniejsze jest także wydłużenie czasu działania farby o około 10-15 minut w porównaniu do standardowego czasu podanego przez producenta. Zapewni to lepszą penetrację barwnika w oporną strukturę siwego włosa.
Stosowanie z tonerami
Tonery służą do neutralizacji niepożądanych odcieni po rozjaśnianiu i zwykle nie wymagają silnego utleniacza. Do tonerów najlepiej stosować oksydant 3% (10 vol), który zapewni delikatne działanie bez dodatkowego rozjaśniania. W przypadku bardzo jasnych blondów można choćby rozważyć rozcieńczenie standardowego oksydantu 3% wodą w proporcji 1:1, co jeszcze bardziej zminimalizuje ryzyko uszkodzenia już i tak wrażliwych rozjaśnionych włosów.
Rozjaśnianie włosów
Jeśli celem jest rozjaśnienie naturalnego koloru, wybór oksydantu zależy od pożądanego stopnia rozjaśnienia:
- Rozjaśnienie o 1 ton: oksydant 6% (20 vol)
- Rozjaśnienie o 2 tony: oksydant 6-9% (20-30 vol)
- Rozjaśnienie o 3 tony: oksydant 9-12% (30-40 vol)
- Rozjaśnienie o 4 tony: oksydant 12% (40 vol)
Należy pamiętać, iż rozjaśnianie włosów farbą z oksydantem ma swoje ograniczenia. jeżeli chcemy uzyskać rozjaśnienie większe niż 4 tony, konieczne będzie zastosowanie specjalistycznego rozjaśniacza (dekoloryzatora) z odpowiednim utleniaczem. Próby osiągnięcia znacznego rozjaśnienia samą farbą mogą prowadzić do pomarańczowych lub czerwonawych odcieni oraz nadmiernego uszkodzenia włosów.
Proporcje mieszania farby z oksydantem
Prawidłowe proporcje mieszania farby z oksydantem są najważniejsze dla uzyskania oczekiwanego efektu. Standardowe proporcje to 1:1 lub 1:1,5 (jedna część farby na jedną lub półtorej części oksydantu). Jednak zawsze należy sprawdzić zalecenia producenta, ponieważ mogą się one różnić w zależności od marki i typu farby.
Typowe proporcje dla różnych rodzajów koloryzacji:
- Farby trwałe: najczęściej 1:1 lub 1:1,5
- Farby półtrwałe: często 1:2
- Rozjaśniacze: zwykle 1:2 lub według zaleceń producenta
Zbyt mała ilość oksydantu może skutkować niedostatecznym rozwinięciem koloru, podczas gdy nadmiar utleniacza może prowadzić do przesuszenia i uszkodzenia włosów. Precyzyjne odmierzanie składników jest najważniejsze dla powtarzalnych, przewidywalnych rezultatów.
Pamiętaj: Zawsze odmierzaj składniki precyzyjnie, najlepiej dzięki wagi lub miarki. Niedokładne proporcje mogą znacząco wpłynąć na końcowy efekt koloryzacji.
Najczęstsze błędy przy doborze oksydantu
Wybór niewłaściwego oksydantu może prowadzić do rozczarowujących rezultatów i uszkodzenia włosów. Oto najczęstsze błędy, których należy unikać:
1. Stosowanie zbyt silnego oksydantu w nadziei na lepsze efekty – wyższe stężenie nie zawsze oznacza lepszy kolor, a może prowadzić do przesuszenia i łamliwości włosów. Wiele osób błędnie sądzi, iż silniejszy oksydant zawsze da intensywniejszy kolor, podczas gdy w rzeczywistości może jedynie nadmiernie uszkodzić włosy.
2. Używanie tego samego oksydantu do wszystkich koloryzacji bez uwzględnienia specyfiki zabiegu i stanu włosów. Każda koloryzacja wymaga indywidualnego podejścia – to, co sprawdziło się przy jednym zabiegu, może nie być odpowiednie przy innym.
3. Ignorowanie zaleceń producenta dotyczących proporcji mieszania i czasu działania. Producenci przeprowadzają szczegółowe testy swoich produktów i ich zalecenia są oparte na konkretnych badaniach.
4. Stosowanie oksydantu 12% do włosów cienkich i zniszczonych – może to prowadzić do poważnych uszkodzeń. Delikatne włosy wymagają łagodniejszego traktowania, choćby kosztem mniej intensywnego efektu koloryzacji.
5. Przekonanie, iż sam oksydant wystarczająco rozjaśni włosy – choć utleniacz może nieco rozjaśnić naturalny kolor, do znaczącego rozjaśnienia potrzebny jest rozjaśniacz. Czysty oksydant bez dodatku farby czy rozjaśniacza nie da satysfakcjonujących efektów rozjaśnienia.
6. Używanie przeterminowanego oksydantu – nadtlenek wodoru z czasem traci swoje adekwatności, co może prowadzić do nieprzewidywalnych efektów. Zawsze sprawdzaj datę przydatności i wygląd produktu przed użyciem.
Wskazówki dla udanej koloryzacji
Na zakończenie warto zapamiętać kilka praktycznych wskazówek, które pomogą osiągnąć satysfakcjonujące efekty koloryzacji:
1. Zawsze wykonuj test pasemka przed pełną koloryzacją, szczególnie przy zmianie marki farby lub oksydantu. Ten niewielki wysiłek może uchronić cię przed poważnymi rozczarowaniami.
2. Uwzględniaj historię zabiegów na włosach – włosy rozjaśniane lub często farbowane mogą wymagać łagodniejszego oksydantu. Pamiętaj, iż każdy zabieg chemiczny wpływa na strukturę włosa i jego zdolność do przyjmowania koloru.
3. Oceniaj stan włosów przed każdą koloryzacją – włosy zniszczone i porowate mogą reagować inaczej niż zdrowe. Często wchłaniają więcej pigmentu i mogą dać intensywniejszy kolor choćby przy niższym stężeniu oksydantu.
4. Przechowuj oksydant w chłodnym, ciemnym miejscu w szczelnie zamkniętym opakowaniu, aby zachował swoje adekwatności. Ekspozycja na światło i powietrze przyspiesza rozkład nadtlenku wodoru.
5. Pamiętaj o odpowiedniej pielęgnacji po koloryzacji – używaj produktów przeznaczonych do włosów farbowanych, które pomogą utrzymać intensywność koloru i odżywią strukturę włosa.
6. W przypadku wątpliwości, wybierz słabszy oksydant i ewentualnie powtórz zabieg, niż ryzykuj uszkodzenie włosów silniejszym utleniaczem. Zawsze bezpieczniej jest zacząć od łagodniejszego podejścia.
Prawidłowy dobór oksydantu to klucz do udanej koloryzacji. Uwzględniając stan włosów, pożądany efekt oraz specyfikę użytej farby, możesz uzyskać piękny, trwały kolor przy minimalnym obciążeniu dla struktury włosa. Pamiętaj, iż w przypadku bardziej skomplikowanych zmian koloru, warto skonsultować się z profesjonalnym fryzjerem, który pomoże dobrać odpowiednie produkty i techniki koloryzacji dostosowane do twoich indywidualnych potrzeb.
