Nowe badania sugerują, iż dieta oparta na spożywaniu wyłącznie pozbawionych błonnika soków może zwiększać liczbę bakterii związanych ze stanem zapalnym w jelitach i ustach. Już trzy dni na takiej diecie wystarczyły, by wywołać istotne zmiany.
Oczyszczanie sokami zachwalane jest w internecie jako sposób na detoks organizmu. Polega na spożywaniu przez kilka dni wyłącznie soków owocowo-warzywnych i rezygnacji z pokarmów stałych. Rzekomo oczyszcza organizm z toksyn, poprawia pracę jelit i metabolizm, pozwala zrzucić zbędne kilogramy, obniża cholesterol i poprawia ogólne samopoczucie. Ale w nowych badaniach naukowcy ustalili, iż oczyszczanie sokami może wyrządzić więcej szkody niż przynieść pożytku.
Badania przeprowadzone przez naukowców z Northwestern University wskazują, iż dieta składająca się wyłącznie z soków z warzyw lub owoców, w ciągu zaledwie trzech dni może wywołać zmiany w populacjach bakterii jelitowych i jamy ustnej, związanych ze stanem zapalnym i pogorszeniem funkcji poznawczych.
Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma „Nutrients” (DOI: 10.3390/nu17030458).
Dieta oparta na sokach
Naukowcy chcieli dowiedzieć się, czy picie soków może mieć wpływ na mikrobiom jamy ustnej i jelit, czyli ekosystem mikrobów żyjących w naszych ustach i układzie trawiennym. Poprzednie badania wykazały możliwe powiązania między zmianami w mikrobiomie jelit a szeregiem problemów zdrowotnych, w tym astmą, fibromialgią i utratą libido.
Do badań zaprosili 14 zdrowych, dorosłych osób. Uczestników podzielono na trzy grupy. Jedna grupa spożywała tylko sok, druga sok oraz pełnowartościowe produkty spożywcze, a trzecia wyłącznie pełnowartościowe produkty pochodzenia roślinnego. Jeszcze przed rozpoczęciem badań naukowcy pobrali od uczestników próbki śliny oraz kału, w celu analizy mikrobiomu jamy ustnej i jelit. Czynność tę powtórzyli w trakcie stosowania określonej diety przez uczestników oraz po zakończeniu badania.
Wyniki eksperymentów pokazały, iż grupa spożywająca wyłącznie soki odnotowała znaczący wzrost liczby bakterii związanych ze stanem zapalnym i przepuszczalnością jelit. Grupa spożywająca soki oraz pełnowartościowe produkty spożywcze miała pewne zmiany bakteryjne, ale mniej poważne niż grupa spożywająca wyłącznie soki. Uczestnicy odżywiający się wyłącznie pełnowartościowymi produktami pochodzenia roślinnego odnotowała korzystniejsze zmiany mikrobiologiczne. Wyniki te sugerują, iż spożywanie soków bez błonnika może zaburzyć mikrobiom, co potencjalnie może prowadzić do długoterminowych konsekwencji zdrowotnych.
Błonnik
Wyciskanie soków usuwa dużą część błonnika, co znacznie zmniejsza korzyści zdrowotne wynikające ze spożywania owoców i warzyw, a mniejsze spożycie błonnika może zmienić mikroflorę, wpływając na metabolizm czy odporność. Błonnik jest pokarmem dla pożytecznych bakterii wytwarzających związki przeciwzapalne, takie jak maślan. Bez błonnika bakterie lubiące cukier mają dogodne warunki do rozmnażania się. Sprzyja temu też wysoka zawartość cukru w sokach. To wszystko zakłóca mikrobiom jelit i jamy ustnej.
– Większość ludzi uważa spożywanie soków za zdrowy sposób na oczyszczenie, ale to badanie oferuje weryfikację rzeczywistości — powiedziała dr Melinda Ring z Northwestern University. – Spożywanie dużych ilości soku z małą ilością błonnika może prowadzić do zaburzeń równowagi mikrobiomu, które mogą mieć negatywne konsekwencje, takie jak stany zapalne i pogorszenie zdrowia jelit – dodała.
Dieta kontra mikrobiom
W przeciwieństwie do mikrobiomu jelitowego, który pozostał stosunkowo stabilny, mikrobiom jamy ustnej wykazał duże zmiany podczas diety składającej się wyłącznie z soków. Naukowcy odkryli zmniejszenie liczby korzystnych bakterii i wzrost liczby bakterii związanych ze stanem zapalnym. – To pokazuje, jak gwałtownie wybory dietetyczne mogą wpływać na populacje bakterii związanych ze zdrowiem. Mikrobiom jamy ustnej wydaje się być szybkim barometrem wpływu diety – przyznała Ring.
– Skład odżywczy tego typu diet, w szczególności poziom cukru i węglowodanów, odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu dynamiki mikrobiologicznej zarówno w jelitach, jak i jamie ustnej i należy go dokładnie rozważyć – zaznaczyła Maria Luisa Savo Sardaro.
Autorzy publikacji wskazali, iż należy przeprowadzić dalsze badania nad tym, jak soki i inne diety wpływają na mikrobiom, zwłaszcza u dzieci, które często spożywają soki jako substytut owoców. Rezultaty tych prac podkreśliły również duże znaczenie błonnika. – jeżeli uwielbiasz soki, rozważ ich miksowanie, aby zachować błonnik w całości lub łącz soki z pełnowartościowymi produktami, aby zrównoważyć wpływ na mikrobiom – zaznaczyła Ring.
Należy podkreślić, iż badanie przeprowadzono na małej grupie, a dieta stosowana przez uczestników trwała tylko trzy dni. Naukowcy zaznaczyli, iż po dwóch tygodniach od zakończenia badania skład mikrobiomu jamy ustnej i jelit wrócił do stanu sprzed badania.
Źródło: Northwestern University, IFLScience, fot. Unsplash/CC0 Public Domain
