Czy antykoncepcja hormonalna powoduje przyrost masy ciała? Na świecie przeprowadzono wiele rzetelnych badań dotyczących powszechnych skutków ubocznych hormonalnych środków antykoncepcyjnych, które pokazują, iż nie jest to prawda. Wykazały one, iż pigułki antykoncepcyjne, krążek antykoncepcyjny, czy plastry antykoncepcyjne nie powodują, ani przyrostu, ani utraty wagi. Skąd zatem przekonanie, iż jest inaczej?
CZY ANTYKONCEPCJA HORMONALNA POWODUJE TYCIE?
Większość metod antykoncepcji hormonalnej nie wpływa na wagę, jednak przekonanie o tym, iż powoduje tycie, przez cały czas jest bardzo silne.
„Badania pokazują, iż obawy o przybieranie na wadze mogą prowadzić do zaprzestania stosowania antykoncepcji, choćby stosujące je osoby w rzeczywistości nie przytyły. Jednak rygorystyczne badania medyczne nie wykazują żadnego znaczącego przyrostu wagi przy antykoncepcji hormonalnej” – mówi ginekolożka dr Jennifer Boyle.
Badania wykazały, iż tylko jedna metoda hormonalnej antykoncepcji może powodować tycie i jest to zastrzyk antykoncepcyjny. Zawiera dużą dawkę gestagenu, syntetycznej formy progesteronu, który trafia bezpośrednio do krwioobiegu i ma adekwatności pobudzające apetyt. Ale tycie nie dotyczyło każdej osoby stosującej ten rodzaj antykoncepcji. Ciało każdego człowieka jest inne, dlatego środki antykoncepcyjne mogą działać na każdego nieco inaczej.
Badania nie wykazały żadnych rozstrzygających dowodów na to, iż inne metody, oprócz zastrzyku antykoncepcyjnego, powodują przyrost masy ciała.
CZY TABLETKI ANTYKONCEPCYJNE POWODUJĄ TYCIE?
Na całym świecie przeprowadzono wiele badań, które dotyczyły skutków ubocznych stosowania antykoncepcji hormonalnej, takich jak tycie. W jednym z nich przeanalizowano 49 badań, które sprawdzały, czy przyrost masy ciała może być powiązany z tabletką dwuskładnikową (czyli pigułką zawierającą zarówno estrogen jak i progestagen, syntetyczną wersję progesteronu). Stwierdzono, iż “nie ma takiego powiązania”, ale dodano (jak w wielu badaniach), iż nie ma wystarczającej ilości badań, aby być absolutnie pewnym w 100%. Sprawdzano również, czy inne metody zapobiegania ciąży, takie jak pigułka zawierająca wyłącznie progesteron i plaster antykoncepcyjny zawierający estrogen i progestagen, mogą powodować przyrost masy ciała. Wszystkie wnioski wskazywały, iż istnieją bardzo ograniczone dowody sugerujące, iż tak jest.
Skoro badania medyczne pokazują, iż antykoncepcja nie powoduje przybierania na wadze u większości osób, skąd popularność tego przekonania?
KRÓTKA HISTORIA TABLETKI ANTYKONCEPCYJNEJ
Aby zrozumieć, dlaczego przez długi czas tabletki antykoncepcyjne były łączone z przyrostem wagi, musimy wrócić do czasu jej narodzin. Pierwsza pigułka antykoncepcyjna została zatwierdzona w USA w 1960 roku. W Polsce pierwszą pigułkę antykoncepcyjną wprowadzono do sprzedaży w roku 1966.
Ta pierwsza pigułka antykoncepcyjna zawierała znacznie wyższe poziomy progesteronu i estrogenu. Progesteron zwiększa apetyt, a syntetyczny progesteron i estrogen wpływają na zatrzymywanie płynów w organizmie.
Przez ostatnie lata antykoncepcja ewoluowała i dzisiejsza tabletka zawiera ułamek hormonów, które obecne były we wcześniejszej wersji. Dlatego skutki uboczne, takie jak przyrost masy ciała, są znacznie rzadsze niż kiedyś.
Poziomy hormonów w tabletkach dwuskładnikowych zostały zmienione, aby zminimalizować skutki uboczne. A ponieważ w międzyczasie opracowano inne opcje antykoncepcji (takie jak implant antykoncepcyjny, zastrzyk, plaster antykoncepcyjny, spirala hormonalna i niehormonalna oraz inne tabletki antykoncepcyjne), wiemy więcej o skutkach ubocznych związanych z każdą opcją.
DLACZEGO STOSUJĄC NIEKTÓRE METODY ANTYKONCEPCJI HORMONALNEJ, MOŻESZ PRZYTYĆ?
Istnieje kilka powodów, dla których możesz zauważyć zmianę wagi, które nie mają nic wspólnego z przyjmowaną antykoncepcją. Należą do nich:
Wiek: Wiele osób zaczyna stosować antykoncepcję w okresie dojrzewania. Zwiększenie masy ciała jest typowe w tym czasie, ponieważ Twoje ciało zmienia się, rozwija i nabiera tkanki tłuszczowej.
Apetyt: Podwyższony poziom progesteronu może wywołać zwiększenie apetytu. Możesz mieć większą ochotę na jedzenie produktów o wysokiej zawartości węglowodanów, soli i tłuszczu.
Zatrzymanie płynów: Może pojawić się w ciągu pierwszych kilku miesięcy przyjmowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Zatrzymanie płynów może niepokoić. Jednak zwykle ustępuje samoistnie, gdy organizm przyzwyczai się do hormonów.
Zdrowie psychiczne: Osoby stosujące środki antykoncepcyjne, które cierpią na zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy stany lękowe, mogą być bardziej narażone na przybieranie na wadze.
Inne problemy zdrowotne: Osoby z zaburzeniami hormonalnymi mogą mieć wyższy poziom cholesterolu. Badania wykazały, iż kobiety z zespołem policystycznych jajników (PCOS), które przyjmowały pigułkę złożoną, mogą mieć większy wzrost poziomu tłuszczu niż inni.
Stres: Nadmiar stresu może zwiększać ryzyko przybierania na wadze. Badania wykazały, iż przewlekły (długotrwały) stres podnosi poziom kortyzolu. Podwyższony poziom kortyzolu może powodować przejadanie się, co prowadzi do przyrostu masy ciała.
JEŚLI COŚ CIĘ NIEPOKOI, POROZMAWIAJ Z GINEKOLOGIEM
Jeśli dopiero zaczęłaś stosować nową formę antykoncepcji i zauważyłaś niewielkie zmiany w swoim organizmie, możesz być pewna, iż jest to całkowicie normalne. Masa ciała ulega wahaniom wraz z wiekiem, cyklem menstruacyjnym i jest zależna od wielu czynników niezwiązanych z antykoncepcją.
Jeśli sądzisz, iż przyrost masy ciała może być spowodowany środkami antykoncepcyjnymi, które stosujesz i niepokoi cię to, masz trudności z utratą uwagi pomimo rozpoczęcia ćwiczeń i zdrowej diety lub zauważasz inne skutki uboczne, które ci się nie podobają, porozmawiaj ze swoim lekarzem.
Podczas wizyty lekarz_ka może pomóc Ci lepiej zrozumieć objawy, których doświadczasz i omówić możliwość przejścia na inną metodę antykoncepcji, jeżeli to konieczne. Pamiętaj, iż czasem trzeba wypróbować kilka różnych metod antykoncepcji, zanim znajdzie się taką, która będzie dla nas odpowiednia.
Możesz zmniejszyć ryzyko przybierania na wadze, stosując dietę bogatą w składniki odżywcze, będąc aktywną fizycznie i radząc sobie ze stresem.
Źródła:
https://www.forbes.com/health/womens-health/does-birth-control-make-you-gain-weight/
www.webmd.com/sex/birth-control/birth-control-pills-weight-gain
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24477630
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27567593
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441582/
