Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób choćby w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeżeli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To OSIEMNASTY wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLIWA – zabytek ukryty w dolinie, mało znany ogród, najwyższy w północnej Polsce!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Nowych Ogrodów i Grodziska (Historyczne Śródmieście)
1. Niewielka świątynia o ciekawej historii
Na skraju Historycznego Śródmieścia w obrębie Nowych Ogrodów znajduje się niewielka świątynia – Kościół Chrystusa Króla. Ceglana budowla została zaprojektowana przez arch. Czesława Świałkowskiego i wzniesiona w latach 1931-1932. Celem było zbudowanie miejsca modlitwy dla Polaków zamieszkałych w Wolnym Mieście Gdańsk. Co ciekawe, budynek miał pełnić swoje funkcje jedynie tymczasowo, do czasu zbudowania dużo większego kościoła. Przez wybuch II Wojny Światowej do realizacji planów nigdy nie doszło.
2. Znacie ten pomnik?
Pomnik stojący w okolicy Kościoła Chrystusa Króla przedstawia błogosławionego księdza Franciszka Rogaczewskiego, inicjatora budowy opisanej wyżej świątyni. To właśnie dzięki niemu Polacy mieszkający w Wolnym Mieście Gdańsk, zyskali swoje miejsce modlitwy. Niestety, kilka lat później ksiądz Rogaczewski zapłacił za to najwyższą karę. W 1939 roku został aresztowany, trafiając do niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie był bity i maltretowany. Został rozstrzelany 11 stycznia 1940 roku. Warto o tym pamiętać, przechodząc w okolicy.
3. Nieistniejąca brama
Przy skrzyżowaniu ulic Nowe Ogrody, Pohulanka, Powstańców Warszawskich i Kartuskiej jeszcze nieco ponad 100 lat temu, u wylotu ulicy Nowe Ogrody, stała Brama Majorów. Brama została zbudowana w 1656 roku jako element zachodnich umocnień miasta. Łączyła forty Biskupiej Górki z umocnieniami Grodziska. Zdjęcie zrobiłem z okolicy miejsca, w którym stała brama.
4. Jak okolica wyglądała przed wojną?
Ulica Nowe Ogrody jest zdaje się najbardziej monumentalnie zabudowaną w śródmieściu Gdańska. Budowle z XIX i XX wieku tworzą wielkomiejski charakter, a musicie wiedzieć, iż przed wojną było ich (tych budynków) jeszcze więcej. W miejscu parkingu Komendy Miejskiej Policji, jeszcze do 1945 roku stał okazały gmach ówczesnego Sejmiku Prowincjonalnego Prus Zachodnich. Z kolei niemal vis-a-vis niego gmach Królewskiej Regencji. Jeden i drugi nie przetrwał II Wojny Światowej.
Jeśli chcecie przeczytać na ten temat więcej, kliknijcie TUTAJ.
5. Jedyna taka w Gdańsku
Kościół Bożego Ciała jest jednym z tych, które nie przyciągają tłumu turystów. Jednocześnie owa świątynia ma swoje ciekawostki, a jedną z nich jest oryginalna, zewnętrzna ambona! Kazalnica została dobudowana do ściany kościoła w 1707 roku a jej wyjątkowość polega na tym, iż nie ma takiej drugiej w całym Gdańsku.
6. Mało znany pomnik
Wszyscy znają pomnik Poległych Stoczniowców lub pomnik Obrońców Wybrzeża, mało kto kojarzy wykonany z fińskiego granitu monument stojący nieopodal ulicy Dąbrowskiego. Pomnik wzniesiono w 1898 roku na pamiątkę żołnierzy rosyjskich, którzy w latach 1734, 1807 i 1813 walczyli w Gdańsku.
7. Masowy grób
Na terenie Parku Pofortecznego wiele osób mija niespecjalnie efektowny, ale WAŻNY pomnik. Dwa kamienie z krzyżem między nimi, upamiętniają miejsce pochówku około 1100 więźniów, głównie Niemców i Polaków (ale też innych narodowości) zmarłych od kwietnia 1945 do kwietnia 1946 roku na tyfus w więzieniu przy ulicy Kurkowej. Jak widzicie, czasami choćby niepozorne miejsca, kryją poważne historie.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Was serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, iż ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!
