Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób choćby w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeżeli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To JEDENASTY wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLIWA – zabytek ukryty w dolinie, mało znany ogród, najwyższy w północnej Polsce!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Głównego Miasta (Historyczne Śródmieście)
1. O pewnym mieszkańcu ulicy Długiej :O
Ulica Długa, o czym wie każdy mieszkaniec i turysta, jest najważniejszym traktem naszego miasta. To tutaj, przy Drodze Królewskiej, swoje domy budowali najbogatsi i najznamienitsi mieszkańcy Gdańska. A takim niewątpliwie był Jerzy Hewel, mieszkający przy Długiej 1. Gdański kupiec i armator ufundował bowiem (na korzystny kredyt) królowi Polski, Władysławowi IV, aż 11 okrętów, które były zalążkiem Polskiej floty wojennej.
2. Pomnik Polskiego Króla na szczycie Ratusza
Na styku Długiej i Długiego Targu, w najważniejszym miejscu Gdańska, stoi Ratusz Głównego Miasta. Wieża wraz z hełmem wznosi się na ponad 83 metry w górę, będąc niezwykle istotnym elementem panoramy miasta. Na samym szczycie wieży stoi wspaniały pomnik przedstawiający króla Zygmunta II Augusta! Posąg zainstalowano na hełmie Ratusza już w 1561 roku. Co ciekawe, król Polski, co z dołu zdaje się niemożliwe, ma niemal 2 metry wysokości i obraca się pod naporem wiatru.
3. Zegar Groblowy
Bazylika Mariacka, niemal największa zbudowana z cegły świątynia na świecie imponuje każdemu, kto odwiedzi stolicę Pomorza. Skoro kościół jest tak wielki, przeróżne jego elementy również. I tak, od strony ciągu ulic Grobla I -> Grobla IV, możemy zobaczyć Zegar Groblowy. Tarcza owego zegara ma ponad 5 metrów średnicy, co czyni ją największą zabytkową tarczą zegarową w Polsce. Twórcą powstałego w latach 1634-1637 dzieła jest Hans Konnath.
4. Ulica Lawendowa – czyli humor gdańszczan
Ulica Lawendowa swą pierwszą nazwę – Poprzeczna przed Mnichami – wzięła od znajdującego się obok Klasztoru Dominikanów. Obecna nazwa jest używana od XVIII wieku i ma charakter ironiczny. Nie miała bowiem nic wspólnego z pachnącymi lawendami, a wręcz przeciwnie: na jej końcu znajdował się ściek i klasztorne toalety.
5. Przedproża – jak powstały?
Jednym z charakterystycznych elementów krajobrazu ulic w Gdańsku (szczególnie na Głównym Mieście) są przedproża. Ozdobne ganki podkreślają architekturę kamieniczek, same w sobie będąc dziełami sztuki. Kute balustrady, rzeźbione płyty przedprożowe, kamienne kule i słupki oraz groteskowe rzygacze, nadają ulicom Głównego Miasta (warto zajrzeć na ul. Mariacką) WYJĄTKOWEJ aury.
Jak adekwatnie powstały przedproża? Jedna z wersji jest taka, iż potrzeba było zbudować schody ponad rynsztokiem, znajdującym się przed domem. Z biegiem czasu stawały się one większe, solidniejsze, murowane, a do tego szczególnie zdobione. Innym powodem powstawania przedproży był wysoki stan wód gruntowych. Istotne było podniesienie poziomu piwnicy ponad lustro wody podziemnej. Z tego względu partery budynków były usytuowane znacznie wyżej, aniżeli poziom ulicy, budowano więc schody. Zadaszone składy plus schody, wykształciły przedproża.
6. Trzy Neptuny!
Słynna Fontanna Neptuna uruchomiona w 1634 roku jest symbolem Gdańska, przy którym każdy szanujący się turysta musi zrobić zdjęcie. A wiecie, iż jest miejsce, z którego zobaczycie aż trzy neptuny? Wystarczy, iż staniecie na Długim Targu na wysokości ul. Kuśnierskiej. Wówczas, cały czas macie na oku słynną fontannę z rzeźbą boga mórz, dodatkowo, patrząc na lewo od niego, na szczycie kamieniczki przy Długim Targu, zobaczycie drugą figurę Neptuna, zaś obracając się w prawo i patrząc wzdłuż ulicy Kuźnierskiej, ujrzycie kamienicę przy Chlebnickiej 36 z kolejnym Neptunem na szczycie.
7. Gotyk wędrujący
Kamieniczka stojąca pod adresem Chlebnicka 14a ma niezwykle ciekawą historię. Otóż dom należący niegdyś do rodziny Schlieffów w XIX wieku groził zawaleniem. Wówczas, namówiono króla pruskiego – Fryderyka Wilhelma III – by kupił fasadę. Zrobił to, a następnie przewiózł barkami do Poczdamu, gdzie stała się elementem Domu Kawalerskiego na Wyspie Pawiej. Dzisiaj przy Chlebnickiej 14a oglądamy wiernie odtworzoną gotycką fasadę, która jest jedną z bogatszych w całym Gdańsku.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Was serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, iż ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!
