Kiedy zmiana czasu z letniego na zimowy?
Zmiana czasu w 2025 roku przypadnie z soboty na niedzielę, 25 na 26 października. O godzinie 3:00 cofniemy zegarki na 2:00. Oznacza to, iż tej nocy śpimy godzinę dłużej.
Zmiana czasu nie jest tylko symbolicznym ruchem wskazówek. W tym momencie automatycznie przestawiają się zegary w telefonach, komputerach, systemach bankowych i urządzeniach sterujących pracą transportu publicznego. To właśnie w nocy realizowane są wszystkie techniczne operacje, podczas których pociągi mogą mieć zaplanowany postój, a niektóre stacje kolejowe wydłużają postoje o godzinę, aby dopasować się do nowego harmonogramu.
Warto przypomnieć, iż zmiana czasu zawsze przypada w ostatni weekend października, jednak konkretna data z roku na rok się nieco różni. 2025 rok przyniesie zmianę wcześniej niż w poprzednich latach – o kilka dni. Dla wielu osób oznacza to szybsze nadejście krótszych dni i wcześniejszych zachodów słońca. Od momentu zmiany już po godzinie 17:00 będzie zapadać zmrok, co dla części osób stanowi sygnał, iż zaczyna się zimowy okres roku.
Dla kierowców i pracowników zmianowych to czas szczególnie istotny – zmniejszenie ilości światła dziennego po południu może wpływać na bezpieczeństwo i samopoczucie. Dlatego zaleca się, aby przed zmianą czasu zadbać o regularny rytm snu i przygotować organizm na przestawienie zegara biologicznego.
Dlaczego w ogóle zmieniamy czas?
Zmiana czasu została wprowadzona po raz pierwszy ponad sto lat temu, jako odpowiedź na potrzebę lepszego wykorzystania światła dziennego. Główną ideą było przesunięcie aktywności ludzi na godziny, w których naturalne światło jest dostępne, co miało prowadzić do ograniczenia zużycia energii elektrycznej. W czasach, gdy oświetlenie stanowiło jeden z największych kosztów dla państw i gospodarstw domowych, takie rozwiązanie było bardzo korzystne ekonomicznie. W Polsce system dwukrotnej zmiany czasu wprowadzono na stałe w latach 70., w okresie kryzysu energetycznego.
Zmiana czasu miała również usprawnić funkcjonowanie przemysłu i transportu. Lepiej doświetlone popołudnia sprzyjały produkcji i pracy rolników, którzy wykonywali większość obowiązków w terenie. W kolejnych dekadach argumentem za utrzymaniem tego systemu stały się także kwestie społeczne – dłuższy dzień latem miał zachęcać mieszkańców do aktywności fizycznej, turystyki czy spędzania czasu w świeżym powietrzu.
Obecnie jednak wielu ekspertów wskazuje, iż korzyści energetyczne są minimalne, a zmiana czasu niesie za sobą liczne komplikacje techniczne. Mimo to przepisy przez cały czas obowiązują, bo regulacja czasu została ustalona na poziomie Unii Europejskiej. Polska – jako państwo członkowskie – musi stosować się do wspólnych terminów zmian, dopóki nie zapadnie oficjalna decyzja o odejściu od tego systemu.
Co ważne, zmiana czasu przez cały czas ma zwolenników – szczególnie wśród tych, którzy cenią sobie długie, jasne wieczory latem. Według nich stały czas zimowy sprawiłby, iż już około godziny 20:00 zapadałby zmrok, co ograniczałoby możliwość korzystania z przestrzeni publicznej i rekreacji. Dlatego wybór jednego, stałego czasu wciąż wywołuje debatę i nie jest decyzją oczywistą.
Zmieniamy czas po raz ostatni?
Zgodnie z rozporządzeniem rządu, zmiany czasu w Polsce są zaplanowane tylko do końca 2026 roku. Jednocześnie w kwietniu 2025 roku posłowie PSL i Trzeciej Drogi złożyli projekt ustawy, który zakłada rezygnację ze zmiany czasu i wprowadzenie na stałe czasu letniego (UTC+2).
Jeśli projekt zostanie przyjęty ostatnia zmiana czasu miałaby nastąpić 28/29 marca 2026 roku, a od 1 marca 2026 roku w Polsce obowiązywałby jeden, stały czas przez cały rok.
Stały czas letni – co to zmieni?
Plusy:
- więcej światła popołudniami – choćby zimą będzie jaśniej po pracy,
- brak zamieszania z przestawianiem zegarków,
- mniej problemów technicznych i logistycznych,
- korzystny wpływ na zdrowie – brak zaburzeń snu i rytmu dobowego.
Minusy:
- zimą słońce będzie wschodzić później – choćby po godzinie 8:00,
- poranki mogą być wyjątkowo ciemne, co może utrudnić dojazd do pracy czy szkoły.
