Zawsze wyobrażałam sobie, iż moja starość będzie spokojnym czasem. Marzyłam o cichych porankach z kubkiem kawy na werandzie, o książkach, które w końcu będę mogła przeczytać, i o długich rozmowach z rodziną przy wspólnym stole. Wyobrażałam sobie, iż po latach pracy i poświęceń wreszcie nadejdzie czas na odpoczynek. Ale rzeczywistość okazała się zupełnie inna.
Po śmierci mojego męża dzieci zaczęły mówić, iż nie powinnam mieszkać sama. „Mamo, u nas będzie ci lepiej,” powiedziała moja córka Magda. „Nie będziesz taka samotna, a my pomożemy ci we wszystkim.” Uwierzyłam im. Spakowałam swoje rzeczy, sprzedałam nasz rodzinny dom i przeniosłam się do Magdy. Myślałam, iż to początek nowego rozdziału pełnego ciepła i wzajemnej troski.
Na początku wszystko było dobrze. Magda i jej mąż Wojtek byli uprzejmi, wnuki cieszyły się, iż babcia jest blisko. Ale z czasem coś zaczęło się zmieniać. Małe prośby, które wydawały się niewinne, stały się codziennością.
– Mamo, mogłabyś odebrać dzieci ze szkoły? – zaczęło się niewinnie.
Potem przyszły kolejne:
– Mamo, zrób obiad, bo my wrócimy późno.
– Mamo, możesz posprzątać w salonie? Wojtek ma gości wieczorem.
– Mamo, uprasujesz koszule Wojtka?
Nie protestowałam. W końcu to ich dom, ich zasady. Chciałam być pomocna. Ale z każdym dniem obowiązków przybywało, a ja coraz rzadziej słyszałam zwykłe „dziękuję”. Stałam się częścią domu, ale nie jako matka czy babcia – byłam kimś, kto ma tylko pomagać.
Czasami, gdy siadałam na chwilę, żeby odpocząć, słyszałam komentarze wnuków:
– Babcia nic nie robi, tylko siedzi i ogląda telewizję.
Magda tylko się uśmiechała, jakby to było zabawne, a mnie bolało coraz bardziej. Czy naprawdę stawałam się niewidzialna?
Najbardziej zabolała mnie jedna rozmowa. Było późno, właśnie skończyłam myć naczynia po kolacji. Magda i Wojtek rozmawiali w kuchni, nie zauważając, iż stoję w drzwiach.
– Dobrze, iż mama tu jest. Wszystko ogarnia – powiedział Wojtek.
– No tak, ale czasem mam wrażenie, iż zaczyna się rozgaszczać za bardzo – odpowiedziała Magda. – Powinna pamiętać, iż to nasz dom.
Te słowa wbiły mi się w serce jak nóż. Rozgaszczać? To był ich dom, owszem, ale ja oddałam wszystko, co miałam, żeby tu być. Mój dom, moje życie, moje marzenia – wszystko to zniknęło w imię „wspólnej rodziny.”
Teraz siedzę w małym pokoju na końcu korytarza. To miejsce, które nazwali „moim”, ale które nigdy nie przestało być przejściowym kątem. Patrzę na fotografie z dawnych lat – ja i mój mąż w ogrodzie, nasze dzieci w dzieciństwie. W tamtych czasach czułam się potrzebna, ale też kochana. Dziś jestem potrzebna tylko po to, żeby spełniać oczekiwania innych.
Każdego dnia pytam siebie: Czy warto było poświęcić wszystko dla rodziny, która widzi we mnie tylko służącą? Nie wiem. Ale wiem jedno – to, co miało być spokojną starością, zamieniło się w życie pełne samotności i poczucia, iż moje istnienie liczy się tylko wtedy, gdy jest użyteczne.
