Po górach można chodzić przez cały rok czerpiąc z tego przyjemność, warto także wędrować zimową porą. Góry zimą prezentują się niezwykle dostojnie i majestatycznie. Dzięki zimowym wycieczką możemy utrzymać dobrą kondycję fizyczną i nie stracić tego, co osiągnęliśmy w okresie letnim. Poniżej informacje o zimowych wędrówkach górskich. O ubiorze i wyposażeniu dowiesz się na naszych kursach zimowych.
Czy zimą w górach musi być nam zimno?
Jednym z większych zagrożeń zimą jest niska temperatura i co za tym idzie możliwość wychłodzenia organizmu. Niezależnie od temperatury otoczenia ciało zawsze będzie starało się utrzymać temperaturę ciała na poziomie około 36°C. Dlatego powinnyśmy pomóc naszemu organizmowi utrzymać prawidłową temperaturę.
Aby walczyć z zimnem:
– musimy postarać się ograniczyć utratę ciepła przez organizm, ubierając dobrze chroniącą dzież; ciało, w reakcji na zimno, zmniejszy rozmiar naczyń krwionośnych, które przenoszą ciepłą krew do kończyn, takich jak dłonie i stopy, aby jeszcze bardziej ograniczyć utratę ciepła.
– nasz organizm będzie też próbował zwiększyć ilość wytwarzanego ciepła. Ruch i wysiłek wytworzą znaczną ilość ciepła, ponieważ 75% energii wytworzonej w celu zapewnienia wysiłku zamienia się w ciepło. Musimy być odpowiednio ubrani aby nie tracić nadmiaru ciepła.
Charakterystyka wędrówek zimowych
Dni są znacznie krótsze: zmusza to do skrócenia naszych tras, aby uniknąć powrotu o zmroku; gdy jest ciemno łatwiej się zgubić, a temperatura na zewnątrz będzie spadać szybciej. Dodatkowo nasz organizm, który przez cały dzień wysilał się, będzie zmęczony i mniej odporny.
Jest zimniej: temperatura na zewnątrz jest niższa, często zdarzają się mroźne dni, zwłaszcza rano i wieczorem.
Należy również wziąć pod uwagę, iż temperatura nie jest jedynym wskaźnikiem zimna: ruchy powietrza, zwłaszcza wiatr, znacznie zwiększają uczucie zimna. Termometr osłonięty zawsze wskaże wyższą temperaturę niż ten sam wystawiony na działanie wiatru.
Aby określić liczbowo ten efekt, meteorolodzy obliczają odczuwaną temperaturę lub wskaźnik odczuwania wiatru przy użyciu zależności matematycznej, która uwzględnia temperaturę powietrza i prędkość wiatru.
Np. przy temperaturze powietrza 8 ° C i prędkości wiatru 30 km / h temperatura odczuwalna będzie 4° C.
Informacje te są szczególnie przydatne w regionach górskich o surowym klimacie. Pozwali to nam podjąć działań zapobiegawcze chroniące przed uszkodzeniami spowodowanymi zimnem (odmrożenia, hipotermia itp.).
Jest wilgotno i może padać deszcz lub sypać śnieg: wilgotność otoczenia nie jest czynnikiem pogarszającym zimno.
Z drugiej strony, wilgotna odzież, czy to z powodu potu, czy opadów, prowadzi do bardzo dużej utraty ciepła. Wilgoć ucieka ze skóry, nasyca powietrze wokół ciała i kondensuje na powierzchni skóry, więc jeżeli bielizna (1. warstwa) jest skuteczna, kondensacja wystąpi głównie w warstwie izolacyjnej, a nie przy skórze.
Następstwa nadmiernego wyziębienia: hipotermii, zaburzenia kończyn z drętwieniem palców, odmrożenia. Z powodu zwężenia naczyń kończyn, otrzymują one mniej ciepła, a także gorzej są zaopatrywane w tlen i składniki odżywcze.
Jak uniknąć tych problemów?
1. Dobrze przygotuj się do wycieczki:
- Trasa powinna kończyć się przed zapadnięciem zmroku,
- Musisz unikać, przejść przez miejsca wystawione na wiatr.
- Nie wahaj się zrezygnować z wyjścia w przypadku złej pogody.
- Zawróć, gdy czujesz ze twój organizm nie może się zagrzać.
2. Odpowiednia odzież na zimowe wędrówki:
Ubierz się odpowiednio: ciepło na początku wędrówki; nie wahaj się zdjąć kilku warstw ubrań, gdy tylko ciepło wytwarzane przez ciało staje się znaczne i powoduje dyskomfort; Natomiast podczas przerw lub postojów natychmiast zakładaj ciepłą warstwę.
Na wycieczkach zimą dobrze sprawdza się ubieranie na cebulkę: np.system 3-warstwowy:
Pierwsza warstwa – jej funkcją jest zapobieganie pozostawaniu wilgoci na skórze poprzez wyrzucanie wilgoci do warstw zewnętrznych. Ta warstwa powinna być dobrze dopasowana, wygodny, antyalergiczna i bardzo gwałtownie schnąć.
- Unikaj bawełny (zwłaszcza 100%), ponieważ chłonie wilgoć, zamiast ją wyrzucać. Mokra bawełna jest również zimna.
- Wełna chłonie wilgoć i jest stosunkowo skuteczna. Nie daje uczucia chłodu, choćby jak jest wilgotna.
- Bielizna termoaktywna (z materiałów syntetycznych przeznaczonych do tego np. polipropylen, poliamid) nie wchłania wilgoci i ją wyrzucają. Termoaktywna warstwa jest odporna na tarcie, łatwa do prania, bardzo gwałtownie schnie i jest antyalergiczna.
Druga warstwa – to ta, która izoluje od powietrza zewnętrznego i zatrzymuje ciepło. Jej funkcją jest utrzymywanie grubej warstwy powietrza wokół ciała i odprowadzanie wilgoci na zewnątrz. Musi gwałtownie wysychać, nie utrudniać ruchu i krążenia krwi.
- Materiały syntetyczne mogą zachować do 80% swojej skuteczności, gdy są mokre np. primaloft.
- Włókna naturalne (z wyjątkiem wełny) mają od 0 do 20% skuteczność, gdy są mokre.
- Polarowa izolacja (poliamid) jest lekka i nie zatrzymuje wilgoci. Przy tej samej wadze materiał polarowy jest dwa razy cieplejsze niż wełna.
- Wełna jest dobrym izolatorem, który utrzymuje ciepło choćby po zamoczeniu.
- Puch jest doskonałym izolatorem, gdy jest suchy, ale traci do 80% swojej izolacyjności, gdy jest mokry.
Trzecia warstwa – to ta, która bezpośrednio zmierzy się z warunkami zewnętrznymi. Jej funkcją jest zabezpieczenie od wiatru i zapobieganie przedostawaniu się wody lub śniegu. Musi również umożliwiać odprowadzanie wilgoci z ciała. Ta warstwa odzieży powinna być dobrana do warunków panujących na zewnątrz. Nie powinna być zbyt ciasna, mieć kaptur i najlepiej posiadać zamek błyskawiczny z patką.
- Bardzo ciasna tkanina dobrze oddycha (pozwala na ucieczkę wilgoci) i zapewnia umiarkowaną ochronę przed przenikaniem powietrza. Ma niską nieprzepuszczalność.
- Tkanina laminowana np. Gore-Tex oddycha umiarkowanie, jest odporna na wiatr i śnieg. Posiada akceptowalną wodoodporność. To całkiem niezły kompromis.
- Wodoodporny materiał jest przeciwwietrzny i przeciwdeszczowy. Nie oddycha (nie pozwala na odprowadzenie wilgoci) i powoduje gromadzenie się wilgoci we wnętrzu. Idealny na ulewny deszcz lub warunki morskie.
3. Zwróć szczególną uwagę na odsłonięte kończyny i części ciała:
Czapka
– powinna chronić głowę, przez którą może uchodzić duża ilość ciepła. Gdy pogoda jest wietrzna, przyda się czapka z materiałów nieprzewiewnych.
Rękawice – powinny być izolowane i pokryte nieprzemakalną tkaniną na wypadek opadów. Gdy rękawice są mokre, tracą swoją izolację. Idealnie, gdy będziesz mieć dodatkową parę; jeżeli nie, ściągnij je i chroń ręce najlepiej jak to możliwe (kieszenie, pachy).
Skarpety
– wełniane lub wykonane z nowoczesnego materiału o wysokiej izolacyjności, powinny być jak najbardziej suche dzięki oddychającym, ale wodoodpornym butom turystycznym. Po użyciu buty powinny być wyczyszczone i starannie przechowywane.
Noś w plecaku ciepłą i suchą odzież na zmianę. Przechowuj ją w nieprzemakalnej torbie, ponieważ plecaki rzadko są w pełni wodoodporne.
4. Więcej wskazówek
Koc ratunkowy (folia NRC): bardzo przydatny w razie wypadku, może pozwolić nam na zbudowanie schronienia na wypadek niesprzyjającej pogody lub zapewnić poszkodowanemu lepszą izolację.
Jedzenie: najlepiej bogate w cukry, nie wahaj się częściej jeść, ponieważ zimą podczas wędrówek szybciej tracisz energię.
Termos z gorącym napojem (np. herbata) rozgrzeje ciało… i serce!
Jak rozpoznawana jest hipotermia i co robić?
Podczas zimowych wędrówek ważne jest, aby wiedzieć, jak ją rozpoznać. Osoba, u której są objawy hipotermii jest najczęściej blada, zmęczona, chodzi z trudem, czasem senna, często niezainteresowana swoim otoczeniem. W tym przypadku zawodzi regulacja temperatury jego ciała, i jest ona za niska. Trzeba wtedy pomóc tej osobie w jak najszybszym dotarciu do miejsca, w którym temperatura jest odpowiednio ciepła. Należy taką osobę napoić ciepłym płynem.
Gdy tylko dłonie lub stopy są zimne, sprawdź, czy rękawiczki lub skarpetki są suche, a palce u rąk i nóg nie są zbyt ciasne.
Jeśli dłonie są zbyt zimne, okrężne ruchy ramion pozwolą na lepsze krążenie i w razie potrzeby wsadź je pod pachy na kilka minut (oczywiście bez rękawiczek!).
Narażenie kończyn na długie zimno i wilgoć może powodować odmrożenia palców rąk i nóg. Palce są wtedy zimne, blade, zdrętwiałe, ich wrażliwość zmniejszona. Ogrzewać je powinno się stopniowo, unikając umieszczania ich na kaloryferze lub zanurzania w gorącej wodzie. Gdy krążenie się poprawia, palce stają się różowe, jeżeli nie czerwone; ta faza choćby stopniowego ocieplenia jest często przejściowo bolesna.
