Województwo świętokrzyskie to magiczny zakątek Polski, w którym można się zakochać. Nie brakuje tutaj różnorodnych atrakcji, pośród których każdy znajdzie coś dla siebie. Zamki i pałace, które mogłyby opowiedzieć nam nie jedną historię, uzdrowiska, urokliwe miasteczka, piękna przyroda, interesująca architektura, a także mnóstwo ciekawych miejsc do aktywnego spędzania czasu wolnego. Różnorodność tego miejsca zachwyca, a możliwości jest tak wiele, iż zdecydowanie warto tutaj przyjechać na dłużej, by odkrywać ten piękny zakątek Polski.
W tym wpisie zabieramy Cię do województwa świętokrzyskiego na wspólną wycieczkę pieszo-rowerową. Odkryjesz niezwykły podziemny świat krzemienia, ruszymy do magicznego pałacu, będziemy jeździć na rowerze po lesie i pośród łąk, odwiedzimy piękny rezerwat przyrody, zatrzymamy się przy rzece idealnej na kajak. Prócz tego odwiedzimy królestwo porcelany i spróbujemy lokalnych serów. To nasza pierwsza wycieczka do tego zakątka Polski i bez wątpienia nie ostatnia. Jest tutaj naprawdę mnóstwo do odkrycia! Ruszamy razem na wycieczkę!
Województwo świętokrzyskie aktywnie
Jako iż lubimy aktywnie spędzać czas, postanowiliśmy naszą wycieczkę przez województwo świętokrzyskie zorganizować w sposób aktywny. W tym wypadku była to wycieczka rowerowo-piesza, podczas której mogliśmy odkryć przepiękne zakątki tego regionu Polski i dotrzeć także do miejsc, gdzie mogliśmy delektować się przyrodą, ciszą, spokojem, sielankowymi widokami i zobaczyć zakątki, które nie zawsze są dostępne bezpośrednio dla samochodów. Tym samym spędziliśmy fantastyczny czas na świeżym powietrzu, korzystając z tras i ścieżek rowerowych tak licznie dostępnych w województwie świętokrzyskim.
Przekonaj się, co warto zobaczyć w Krzemionkach i okolicy, a także dlaczego fantastycznym rozwiązaniem będzie tutaj piesza wędrówka lub wycieczka na rowerze. Pod koniec tego wpisu załączyliśmy Ci mapę z zaznaczonymi atrakcjami, które tutaj opisujemy. Prócz tego poznasz także świetną aplikację świętokrzyskiego PTTK i Urzędu Marszałkowskiego, która jest ogromną pomocą podczas planowania wycieczek po województwie świętokrzyskim.
Tymczasem ruszamy wspólnie w drogę i poznamy wspólnie kilka pięknych i wyjątkowych miejsc, pomiędzy którymi możesz śmiało i z przyjemnością jeździć na rowerze. A zwieńczeniem tej wycieczki będzie niezwykła wizyta w świecie ćmielowskiej porcelany, gdzie będziesz mógł napić się kawy w najsłynniejszej i najbardziej eleganckiej porcelanie w Polsce i Europie! Poznaj interesujące miejsca, która znajdziesz podczas tej wycieczki i zainspiruj się do zwiedzania województwa świętokrzyskiego.
Pałac Druckich-Lubeckich w Bałtowie
Śladów rodziny Druckich-Lubeckich znajdziesz wiele w okolicy Krzemionek i Bałtowa. Był to bowiem możny ród, który ma sporo zasług na tutejszych terenach. Choćby młyn w Bałtowie, który podziwiać można do dzisiaj, został zbudowany właśnie przez Druckich-Lubeckich, a w Ćmielowie, o którym piszemy w dalszej części tego tekstu znajdziesz niezwykłą porcelanę tego rodu. A najbardziej imponującym i najciekawszym miejscem związanym na tych terenach z rodziną Druckich-Lubeckich jest ich pałac, który znaleźć można w pełnym zieleni parku w Bałtowie. Bez problemu dojedziesz tutaj rowerem pod sam pałac, lub autem, które możesz zostawić nieopodal pałacu. A jest co podziwiać, choć sam pałac lata świetności ma już dawno za sobą.
Pałac Druckich-Lubeckich wybudowany został końcem XIX wieku, więc wydawać by się mogło, iż jest to stosunkowo młody budynek. Jednak historia nie była dla niego łaskawa, co widać po jego dzisiejszym wyglądzie. Wybudowany został w stylu klasycystycznym, którego fanem był Aleksander Drucki-Lubecki. Uwielbiał ten styl do tego stopnia, iż ponoć wybrał się do Włoch ze swoim architektem, by ten zaczerpnął inspiracji właśnie w tym kraju.
Trudna historia pałacu
W latach świetności zatrudnienie znalazło tutaj wiele osób, do dzisiaj przetrwały także budynki gospodarcze, stróżowka. Wnętrze pałacu było ponoć pełne elegancji, wypełnione portretami, zbrojami, imponującą kolekcją książek. Niestety historia zrobiła swoje. Ostatecznie Druccy-Lubeccy musieli opuścić pałac, a w ich miejscu zakwaterowanie znalazł oddział hitlerowski, który zdewastował wnętrza. Po nich nadeszli Sowieci, którzy z pałacu zrobili sobie…strzelnicę. Minęło wiele lat, kiedy nie podjęto tutaj działań renowacyjnych, które bez wątpienia są bardzo kosztowne. Kilka lat temu jednak pałac wrócił w ręce potomków rodu Druckich-Lubeckich, mamy więc nadzieję, iż kiedyś ujrzymy dawny blask tego miejsca.
Dzisiaj jednak wciąż warto tutaj przyjechać i, choć nie można wejść do wnętrz pałacu, który jest w tej chwili własnością prywatną, wciąż można podziwiać go z zewnątrz. I wyobrazić sobie, jaką elegancją i przepychem kiedyś bił po oczach. Nie mamy wątpliwości, iż jest to miejsce wyjątkowe z równie wyjątkową historią. Otoczony zielonym parkiem sam pałac dzisiaj przejmuje przyroda, która rozgościła się tutaj na dobre. Wyobraź sobie jak dawniej tętniło tutaj życie, gdy mieszkańcy mogli wyjść z eleganckich wnętrz prosto na taras z malowniczymi widokami tuż nad rzeką. Przyjrzyj się bogatym zdobieniom na murach pałacu i odkryj jego tajemnice skryte we wciąż widocznych dziś detalach. To miejsce jest magiczne, a przy tym zapomniane, pełne spokoju i ciszy… A drzewa otaczające dziś pałac na pewno mogłyby opowiedzieć nam nie jedną historię…
Muzeum Archeologiczne i rezerwat Krzemionki – w tajemniczym podziemnym królestwie Krzemienia pasiastego
Województwo świętokrzyskie poszczycić się może wyjątkowym miejscem, wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Są to Krzemionki – zespół prehistorycznych kopalń krzemienia pasiastego z czasów neolitu i wczesnej epoki brązu. Nazwa Krzemionki Opatowskie odnosi się do rezerwatu, który niegdyś podlegał pod pobliski Opatów. Same Krzemionki odnosi się także do pobliskiej miejscowości o tejże nazwie.
Krzemionki to bez wątpienia miejsce niezwykłe. Wyobraź sobie bowiem, iż w czasach, gdy nikt jeszcze nie myślał o budowie piramid w Egipcie czy też świątyń megalitycznych na Malcie, w świętokrzyskich Krzemionkach powstawały podziemne kopalnie, szyby i korytarze, w których wydobywano krzemień pasiasty. Wydobycie rozpoczęto jeszcze ok. 4000 lat p.n.e. i eksploatacja trwała do ok. 1600 roku p.n.e. Wraz z zaprzestaniem eksploatacji…świat o tutejszych kopalniach zapomniał, a w swoje ramiona przejęła je przyroda bujnie porastając te tereny na wieki. Odkryte zostały dopiero w 1922 roku, zupełnie przypadkiem.
Dotarł do nich Jan Samsonowicz, słynny geolog, który dowiedział się od tubylców o “norach, lochach”, do których mało kto zaglądał. On jednak postanowił sprawdzić to miejsce i tym sposobem odkrył przed światem niezwykłe podziemne królestwo krzemienia pasiastego. Powierzchnia pola górniczego składa się z ok. 4000 szybów górniczych i tym samym jest największym tego typu obiektem na świecie. Nie powinno Cię więc dziwić, iż zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – absolutnie na to zasługuje.
Krzemionki – perła województwa świętokrzyskiego
Powstawały tutaj różne typy kopalni – najpłytsze były jamowe i niszowe, które ekploatowano przez kilka letnich miesięcy. Kopalnie filarowo-komorowe charakteryzowały się specjalnymi filarami, które podtrzymywały stropy. Najgłębsze zaś były kopalnie komorowe, które niekiedy miały choćby 20 metrowe podziemne korytarze. Te ekploatowano choćby przez 40 lat! Podczas zwiedzania Krzemionek będziesz miał szansę zobaczyć rekonstrukcje architektury specjalnych szałasów – tzw. klet, które chroniły górników, ale także samą kopalnię przed zalaniem.
Wędrując po obszarze Krzemionek ujrzysz sporo bujnej zieleni, a pośród roślinności charakterystyczne wgłębienia i wzniesienia. To właśnie pozostałości po dawnych kopalniach i hałdach górniczych, które powstawały podczas wykopywania kolejnych szybów. Jednak zdecydowanie najbardziej imponującą częścią zwiedzania Krzemionek jest tutejsza trasa podziemna, która ma długość ok. 500 metrów i wiedzie na głębokości 11 metrów. Warto się ciepło ubrać, gdyż temperatura spada tutaj do ok. 7 stopni!
Trasa podziemna jest oryginalną kopalnią, która niegdyś powstała dzięki tutejszym górnikom. Została jednak nieco pogłębiona w celach turystycznych, gdyż oryginalnie ciężko było się tutaj poruszać na stojąco. Wędrując podziemiami zobaczysz wapienne skały, a pośród nich w dalszym ciągu krzemień pasiasty ułożony w równomierne pasy na tych samych poziomach. Wynika to z faktu, iż niegdyś tereny pokryte były morzem, a krzemień powstawał na jego nierównomiernym dnie, stąd znaleźć go można na różnych głębokościach.
Krzemionki – województwo świętokrzyskie i jego skarby
Zastanawiać się możesz, po co powstawały kopalnie krzemienia. Otóż w czasach neolitu i wczesnej epoki brązu krzemień używany był do tworzenia różnego rodzaju narzędzi – m.in. siekierek czy dłut. Co ciekawe, górnicy nie mieszkali w pobliżu kopalni, z racji tego, iż gleby nie nadawały się tutaj pod uprawę. Tak więc do kopalni musieli przemierzać kilkanaście kilometrów. Praca była to ciężka, wielokrotnie w małych przestrzeniach, gdzie do kucia ścian używali m.in. poroża zwierząt, a do ogrzania rozpalano w kopalniach ognisko. Nie było też wtedy oświetlenia, tak więc światło pozyskiwali ze specjalnych podpalonych łuczywek. Ich ślady można znaleźć tutaj do dzisiaj – charakterystyczne czarne linie na ścianach. Jeden z symboli naściennych stał się logiem Krzemionek – symbol ten ujrzysz zwiedzając trasę podziemną. Przejście jej to bez wątpienia niezwykłe doświadczenie, zupełnie odmienne od zwiedzania innych kopalni w Polsce.
Warto także zobaczyć rekonstrukcję wioski neolitycznej w Krzemionkach. Jest to swego rodzaju dodatek do zwiedzania, jako iż warto pamiętać, iż w tym miejscu wioski nie było. Poznasz jednak interesujący schemat budowy neolitycznego domu, który powstawał dzięki specjalnym słupom drewnianym, glinie. W domach zaś znajdowały się specjalne piece. Mieszkańcy takich neolitycznych wiosek trudnili się hodowlą zwierząt, rolnictwem, tkactwem czy garncarstwem. Ich zwyczaje poznasz tak w wiosce neolitycznej, jak i w części muzealnej Krzemionek, gdzie znajdziesz bardzo ciekawą, interaktywną wystawę poświęconą życiu w czasach neolitu. Fantastyczny wstęp i uzupełnienie wiedzy dotyczącej życia w czasach, gdy w Krzemionkach istniały już niezwykłe kopalnie krzemienia pasiastego. Bez wątpienia Krzemionki to jedno z najbardziej niesamowitych miejsc w województwie świętokrzyskim, które każdy powinien odwiedzić.
Zwiedzanie Krzemionek
- Krzemionki można zwiedzać wyłącznie z przewodnikiem
- Koniecznie zabierz ze sobą coś ciepłego do ubrania na zwiedzanie trasy podziemnej oraz wygodne, sportowe buty
- Bilety wstępu: bilet normalny – 30zł, bilet ulgowy – 20zł, bilet rodzinny (2+1) – 70 zł, bilet rodzinny (2+2) – 80zł
- Godziny otwarcia znajdziesz na stronie internetowej Krzemionek, muzeum czynne jest codziennie z wyjątkiem wtorków
- Teren zwiedzania, w tym trasa podziemna zostały przystosowane do zwiedzania przez osoby niepełnosprawne na wózkach inwalidzkich.
Kamieniołom Sudół – województwo świętokrzyskie
Zaledwie kilka minut rowerem od Krzemionek dotrzeć można do dawnego Kamieniołomu Sudół. Prowadzi do niego droga szutrowa, która jednak świetnie nadaje się na wycieczkę rowerową lub pieszą. Miejsce to kształtowała sama natura od setek tysięcy lat, pamiętaj bowiem, iż niegdyś tereny te były dnem morskim. Właśnie dlatego w tutejszych skałach wapiennych do dzisiaj możesz znaleźć imponujące skamieliny – m.in. jeżowce, koralowce, niekiedy ryby czy muszle ślimaków. Co ciekawe, tubylcy mówią, iż znacznie łatwiec znaleźć je z kawałkach skał, które odłączyły się od ściany kamieniołomu. Niezwykłe, jakie skarby znaleźć można w miejscu, które dzisiaj jest w zasadzie opuszczone.
Kamieniołom dzisiaj już nie działa, przejęła go ponownie natura bujnie obrastając jego okolice. Kiedyś miejsce to miało tętnić życiem, dzisiaj docierają tutaj nieliczni. Będąc w tak bliskiej odległości od Krzemionek, zdecydowanie warto się tutaj wybrać. Niekiedy możesz zobaczyć tutaj auta 4×4 z pobliskiego Bałtowa. To tutaj realizowane są prologi słynnego rajdu terenowego Bałtowskie Bezdroża. Sami z resztą mieliśmy okazję zobaczyć tutaj auto terenowe walczące na wyboistej drodze dookoła kamieniołomu. W zasadzie zwykłe samochody nie mają szansy pokonać tej trasy, napęd 4×4 jest tutaj niezbędny.
Kamieniołom Sudół to bardzo interesujące miejsce na wycieczkę rowerową, pieszą, ale także na piknik. Na zboczach kamieniołomu znajdziesz urocze punkty widokowe, z których podziwiać możesz malowniczą okolicę. Nie zapomnij jednak zejść także na dół, pod samą ścianę kamieniołomu. Kto wie, może przy odrobinie szczęścia znajdziesz skamieliny?
Zakola rzeki Kamienna
Rzeka Kamienna to piękne miejsce, którego malownicze zakola znajdziesz pomiędzy Bałtowem a Krzemionkami. Na niemal całym odcinku płynie przez województwo świętokrzyskie, jednak jej źródło i ujście do Wisły znajduje się w województwie mazowieckim. Zachwyca swoimi meandrami, które wiją się pośród zieleni. Dzięki temu jest to fantastyczne miejsce na piknik! Warto wziąć ze sobą coś dobrego i kocyk, rozłożyć nad rzeką i odpocząć pośród ciszy i pięknych widoków. Bez wątpienia ujrzysz tutaj liczne kolorowe ważki, bociany wędrujące po okalających rzekę łąkach i polach uprawnych. I ten niezwykły spokój, który koi duszę…
A jeżeli masz więcej czasu i lubisz aktywnie korzystać z uroków przyrody, fantastycznym pomysłem będzie wycieczka kajakiem po rzece Kamienna. Nic nie gwarantuje tak wyjątkowych widoków, a przy tym ciszy i spokoju jak właśnie pływanie kajakiem po rzece. Bez tłumów, bez korków, samochodów, spokojny nurt i malownicza przyroda koi duszę. Kajaki bez problemu wypożyczysz w Bałtowie w Kompleksie Turystycznym. Więcej o wycieczce kajakowej po Kamiennej znajdziesz w naszym drugim wpisie o województwie świętokrzyskim i Bałtowie. Tymczasem wędrując pomiędzy Bałtowem a Krzemienną lub jadąc na rowerze, nie zapomnij zatrzymać się właśnie przy rzece Kamienna i odpocząć tutaj z pięknymi widokami dookoła!
Rezerwat Ulów – województwo świętokrzyskie
Piękny rezerwat przyrody Ulów to rezerwat leśny rozciągający się na obszarze 22ha i składa się z dwóch kompleksów leśnych – Ulów i Strużniak. Leżą na terenach nieopodal drogi i rzeki Kamienna pomiędzy Bałtowem a Ostrowcem Świętokrzyskim. Tak więc możesz tutaj bez problemu dojechać rowerem podążając np. ścieżką rowerową do Bałtowa. Miejsce to rzadko odwiedzane jest przez tłumy turystów, dzięki czemu możesz cieszyć się tutaj ciszą i spokojem. A tego dzisiaj, w pędzącym jak szalony świecie każdy chyba potrzebuje…
Wędrując po rezerwacie warto mieć szeroko otwarte oczy, bowiem znaleźć tutaj można piaskowce, wapienie, a niekiedy pomiędzy skałami wapiennymi dojrzeć możesz także krzemień pasiasty. Nie powinno to nikogo dziwić, bowiem nieopodal znajdują się kopalnie krzemienia pasiastego w pobliskich Krzemionkach. A krzemień można znaleźć przecież także poza kopalnią – tu, gdzie nie dotarł człowiek kopiąc podziemne tunele w poszukiwaniu tego cennego surowca.
Znajdziesz tutaj także kilka pomników przyrody, w tym 8 dębów szypułkowych, z których największy ma aż 550 cm obwodu! Wędrując zaś pomiędzy bujną roślinnością, wieloletnimi drzewami rozglądaj się dookoła. Zobaczysz tutaj malownicze źródełka ukryte pośród drzew. A w ich wodach niekiedy spotkać można żółwie! Miejsce pełne spokoju, które idealnie nadaje się na wędrówkę wiosną, latem i jesienią, gdy przybiera różne barwy. To niezwykła przyroda ożywiona, ale także kawał historii ukrytej pośród skał wapiennych, piaskowca i krzemienia…
Ćmielów – w magicznym świecie porcelany
Jednym z najbardziej niezwykłych miejsc w województwie świętokrzyskim jest bez wątpienia Ćmielów – tutejsza manufaktura AS Ćmielów oraz Żywe Muzeum Porcelany. Miejsce unikatowe, które specjalizuje się w manualnej produkcji luksusowej porcelany kultywując przedwojenne tradycje dawnej Wytwórni Świt w Ćmielowie. “AS” w dzisiejszej nazwie odwołuje się od obecnego właściciela tego miejsca – Adama Spały, który wskrzesił chylącą się ku upadkowi manufakturę i przywrócił jej i tutejszej porcelanie dawny blask. Człowiek pełen pasji i oddania, któremu Polska zawdzięcza naprawdę wiele.
Historia manufaktury w Ćmielowie sięga aż 1804 roku – wtedy to powstaje tutaj fabryka i zaczyna się produkcja porcelany – dobra luksusowego i pożądanego dzisiaj przez wielu. Na przestrzeni lat miejsce to wyrobiło sobie renomę dzięki oryginalnym, pełnym elegancji wzorom, które dodawały klasy pojawiając się na każdym stole. A bez wątpienia jest to dobro luksusowe, co zauważyć można m.in. po cenach porcelany, która bynajmniej nie jest przypadkowa. Wynika bowiem z niezwykle skomplikowanej, manualnej produkcji i składników. Wyroby porcelanowe z Ćmielowa to istne dzieła sztuki, które przechodzą bardzo długi proces zanim trafią na stoły.
Do dzisiaj kolekcjonerzy z całego świata starają się zdobyć kultowe wyroby z Ćmielowa, a wiele muzeów na świecie ma piękne ćmielowskie eksponaty, które dzisiaj warte są fortunę. Z miejscem tym wiąże się m.in. wspominana wyżej rodzina Druckich-Lubeckich, której ponad 100 letni serwis Matylda można zobaczyć dzisiaj w zbiorach ćmielowskiego muzeum. Zaprojektowany został na zamówienie samego cara Mikołaja II dla polskiej primabaleriny teatru w Petersburgu – Marii Matyldy Krzesińskiej, dzięki której serwis zyskał swoją nazwę. Jak więc widzisz, ćmielowskie wyroby znane były i poważane choćby wśród najpotężniejszych władców.
Porcelana różowa i szmaragdowa
Na przestrzeni lat fabryka porcelanowa przechodziła w wiele rąk, ale za jej lata świetności można uznać dwudziestolecie międzywojenne, kiedy za sprawą Bronisława Kryńskiego zaczęto tutaj tworzyć unikatową, różową porcelanę. Wraz ze śmiercią Kryńskiego tajemnicza receptura została utracona na ponad 70 lat, a pomimo wielu prób, nie można jej było odtworzyć. Ostatecznie dzięki córce Kryńskiego, która przekazała do Ćmielowa zapiski i receptury ojca, a także staraniom Adama Spały dzisiaj ponownie tworzy się tutaj niesamowitą różową porcelanę, której jednym ze składników jest naturalne złoto. AS Ćmielów jest dzisiaj jedyną manufakturą w Europie, która produkuje wyroby z różowej porcelany według dawnej, przedwojennej receptury.
Od 2021 roku, tworzy się tutaj także unikatową, szmaragdową porcelanę, a AS Ćmielów sam opracował jej recepturę i uzyskał na nią patent, który zastrzeżony jest na terenie całej Unii Europejskiej. Nazwa nie jest przypadkowa, bowiem do produkcji porcelany szmaragdowej używa się m.in. kwarc powstały ze zmielonych szmaragdów. Proces jest niezwykle skomplikowany, a jego recepturę opracował właściciel AS Ćmielów – Adam Spała. Nie kryje on dumy, bowiem jest to odkrycie na skalę światową, które na pewno zmieni, a w zasadzie już zmienia niezwykłe porcelanowe dzieła sztuki.
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie – województwo świętokrzyskie
Niesamowitym doświadczeniem jest zwiedzanie Żywego Muzeum Porcelany w Ćmielowie, w którym nie tylko poznasz historię Ćmielowa i tutejszej porcelany, ale także z bliska przyjrzysz się całemu procesowi tworzenia porcelanowych dzieł sztuki. Dzięki temu zaczniesz doceniać wartość porcelany i zrozumiesz, skąd biorą się ceny. Podczas zwiedzania wraz z przewodnikiem zobaczysz starą część fabryki porcelany, oryginalne modele i formy, z bliska przyjrzysz się jedynemu zachowanemu piecowi do wypalania porcelany o takiej wielkości (aż 22 metry wysokości!), w którym dzisiaj stworzono malutką salę kinową.
Przede wszystkim jednak zobaczysz na żywo jak powstaje porcelana – weźmiesz bowiem udział w pokazie manualnej produkcji porcelanowej figurki od projektu po gotowy wyrób. Zobaczysz także artystów malujących porcelanowe dzieła. Poznasz tajniki produkcji porcelany, która od lat powstaje tutaj dzięki pracy rąk artystów, modelarzy, plastyków. Cały proces jest niezwykle skomplikowany, wyobraź sobie bowiem, iż do stworzenia jednej filiżanki potrzeba aż ok. 60 elementów. Na każdym zaś etapie tworzenia jednej porcelanowej filiżanki może się wydarzyć coś, co sprawi, iż nie będzie mogła być ona ukończona. Tak więc na 100 wyprodukowanych porcelanowych filiżanek udaje się ukończyć tylko ok. 8 z nich – mogą bowiem np. pęknąć na każdym etapie produkcji, mogą się zniekształcić w piecu. Prawdziwą porcelanę zaś poznasz pod światłem – prześwituje ona i zachwyca swoją lekkością i delikatnością, w przeciwieństwie do innych wyrobów.
Zwiedzanie Żywego Muzeum Porcelany i warsztaty porcelanowe
Na terenie AS Ćmielów zwiedzać można Żywe Muzeum Porcelany, ale także niezwykłą wystawę starej porcelany. Dzięki temu odbędziesz podróż poprzez style, formy i dekoracje pochodzące z różnych okresów działalności Ćmielowa. W tym także słynne, ponadczasowe modele z lat 50. i 60. najsłynniejszych projektantów. W tutejszej industrialnej hali zobaczysz także galerię sztuki współczesnej z imponującą wystawą Lubomira Tomaszewskiego. To artysta, który przez lata tworzył niezwykłe porcelanowe projekty dla Ćmielowa, ale także malował ogniem.
Wyjątkowym przeżyciem są także tutejsze warsztaty porcelanowe, dzięki czemu można osobiście spróbować swoich sił w tworzeniu na porcelanie. Sami wzięliśmy udział w warsztatach malowania porcelany – kotka, filiżanki i kubka i przyznamy – nie jest to łatwe zadanie. Tym mocniej zaczęliśmy doceniać porcelanę i osoby przy niej pracujące. Można także wziąć udział w warsztatach Róża, podczas których wykonasz różę z plastycznej masy porcelanowej. Idealnym zaś zwieńczeniem zwiedzania będzie wypicie kawy lub herbaty w tutejszej Kawiarni Leżąca Kotka. Można tu skosztować ciepłych napojów w białej, różowej i szmaragdowej porcelanie lub po prostu kupić porcelanowe dzieła w tutejszym sklepie firmowym Wzorcownia.
Wychodząc zaś z AS Ćmielów zatrzymaj się na chwilę przy znajdujących się w korytarzu kolekcji “Piękne małpy Europy” i znajdującej się na zewnątrz Alei Małp. To lekcja dla nas wszystkich, by uchronić naszą cywilizację przed zagładą. Manufaktura porcelany w Ćmielowie – AS Ćmielów to miejsce absolutnie niezwykłe, które z całego serca polecamy odwiedzić! od dzisiaj mamy zupełnie inne spojrzenie i szacunek do porcelanowych dzieł.
Informacje praktyczne – Ćmielów
- na zwiedzanie oraz warsztaty należy się wcześniej umówić – wszystkie szczegóły znajdziesz na stronie AS Ćmielów
- godziny otwarcia: maj-wrzesień w godz. 9:00-18:00, październik-kwiecień w godz. 9:00-16:00
- Warsztaty realizowane są ok. godzinę, zwiedzanie z przewodnikiem 1,5-2h.
Nieopodal AS Ćmielów znajdziesz ruiny dawnego zamku Szydłowieckich. w tej chwili jest to teren prywatny, ale zamek wygląda imponująco leży bowiem na wyspie na rzece. Do dzisiaj zachowały się jedynie fragmenty zamku, ale można sobie wyobrazić, jak imponująco musiał kiedyś wyglądać.
Sery Sandomierskie – lokalne przysmaki województwa świętokrzyskiego
Nieopodal Ćmielowa, w Drygulcu warto zatrzymać się w tutejszych Serach Sandomierskich od Dziedzica, by spróbować pysznych, lokalnych serów. To wyjątkowe miejsce, w którym powstają wyśmienite, manualnie robione sery. Można je tutaj degustować, zakupić, a także odwiedzić serowarnię, w której powstają. Miejsce to zrodziło się z pasji do tego, co lokalne, ekologiczne, z pasji do wyjątkowych smaków ukrytych w kawałku sera. Są to sery z mleka krowiego, pozyskiwanego również lokalnie, sery podpuszczkowe w pełni tworzone właśnie w tym miejscu. Nieco na uboczu, z dala od zgiełku miasta, pośród zieleni i ciszy, z widokiem na Święty Krzyż.
Każdy pewnie kojarzy sery włoskie, francuskie, szwajcarskie, ale przyznać trzeba, iż w Polsce nie mamy się czego wstydzić. Tworzymy naprawdę wyśmienite sery na bardzo wysokim poziomie. Pan Mariusz Małkiewicz “Dziedzic” – właściciel Serów Sandomierskich od Dziedzica od wielu lat tworzy tutejsze sery i może pochwalić się choćby nagrodami – m.in. Laur Dobrego Smaku w 2019 roku. Wybór jest spory, tak więc świetnym pomysłem jest skorzystanie z tutejszej degustacji serów. Dzięki temu będziesz miał okazję spróbować kilku serów robionych w tutejszej serowarni wraz z pysznymi powidłami morelowymi lub lokalnym miodem, a wszystko to wraz z lokalnym winem z winnicy syna pana Mariusza – Winnicy Sandomierskiej.
Sery Sandomierskie – województwo świętokrzyskie
Sery te mogą poszczyścić się nie tylko doskonałym smakiem, ale także bardzo oryginalnymi nazwami, m.in.:
- Jaśniepanka – ser z ziołami, kozieradką, czosnkiem niedźwiedzim, czarnuszką
- Hrabianka – ser maślano-orzechowy z ziołami włoskimi, kozieradką, czarnuszką i czosnkiem niedźwiedzim
- Zawisza Czarny – lokalny hit z popiołem drzewnym i słodką lukrecją
- Królewicz – ser dojrzewający powyżej 12 tygodni z domieszką wytrawnego czerwonego wina
- Krzemień pasiasty – odwołanie do pobliskich Krzemionek tak w nazwie, jak i w wyglądzie – połączenie sera farmerskiego z popiołem drzewnym i lukrecją.
A to zaledwie kilka z serów tworzonych manualnie w Serach Sandomierskich u Dziedzica. Odwiedzenie tego miejsca jest doskonałym pomysłem na podróż przez lokalne smaki. Degustację można odbyć we wnętrzu z przepięknym piecem i rodzinnymi pamiątkami lub na tarasie z malowniczym widokiem na okolicę. Można tutaj także przyjechać camperem i spędzić noc tuż pod serowarnią. Odwiedzając zaś to miejsce polecamy wejść także do samej serowarni, w której przyjrzeć się możesz z bliska całemu procesowi manualnego tworzenia tutejszych serów.
Dziennie powstaje tutaj ok. 90 kg serów, a dostać je można w 34 miejscach w Polsce. Polecamy jednak skorzystać z tutejszej degustacji, a po niej zakupić sery właśnie w Serach Sandomierskich. Koniecznie spróbuj także krówek z…parmezanem! Jest to jedyne miejsce w Polsce, które tworzy coś tak oryginalnego! Do tego niezapomnianym przeżyciem będzie degustacja w towarzystwie pana Mariusza. Uwielbia opowiadać o swojej pasji, o serach, a może choćby przeczyta Ci napisane przez siebie wiersze? Wizyta tutaj była dla nas ogromną przyjemnością pełną wspaniałego smaku i aromatu. Jesteśmy bowiem zdania, iż to, co w Polsce mamy najlepszego powstaje właśnie własnoręcznie, z pasji i lokalnych produktów, z dala od zgiełku miasta, spalin i hałasu. A tutaj znajdziesz malutki, lokalny raj pełen świetnego smaku! Smaku i tradycji.
Serowarnia Sery Sandomierskie u Dziedzica otwarta jest od poniedziałku do soboty w godzinach 7:00 do 19:00, w niedzielę od godz. 12:00 do 19:00. Degustacja serów połączona z winem z Winnicy Sandomierskiej kosztuje 45zł od osoby.
Województwo świętokrzyskie – Mapa odwiedzonych atrakcji
Aplikacja Świętokrzyskie Szlaki
W czasie naszej wycieczki rowerowej i pieszej korzystaliśmy z niedawno uruchomionej aplikacji turystycznej Świętokrzyskie Szlaki. Powstała ona w odpowiedzi na zmieniające się trendy turystyczne. Podróżni coraz częściej bowiem korzystają z aplikacji mobilnych, które są pod ręką i łatwe w użyciu. Do tego coraz częściej poszukujemy miejsc z dala od zgiełku, takich, które zapewnią nam ciszę i spokój, a wtedy mapy turystyczne w aplikacji są świetnym rozwiązaniem i pomagają znaleźć miejsca odpowiadające naszym oczekiwaniom.
Aplikacja Świętokrzyskie Szlaki to mobilny zbiór szlaków turystycznych z podziałem na różne kategorie – piesze, rowerowe, kajakowe, edukacyjne, tematyczne. To rozbudowany zbiór szlaków i map mobilnych, które są świetną pomocą w czasie zwiedzania województwa świętokrzyskiego. Znajdziesz tutaj także bazę atrakcji wraz z opisami i zdjęciami. Bardzo interesująca alternatywa dla książkowych przewodników, którą można mieć cały czas pod ręką, w swoim telefonie.
Województwo świętokrzyskie aktywnie
To nasza pierwsza wycieczka po atrakcjach województwa świętokrzyskiego i przyznamy, iż już teraz wiemy, iż nie będzie to ostatnia. Województwo świętokrzyskie to miejsce, którym bez wątpienia można się zachwycić. Bujne lasy, piękne rzeki układające się w malownicze meandry, wąwozy lessowe… Podziemne kopalnie krzemienia pasiastego, tajemnicze zamki i pałace, a także elegancka porcelana i wyśmienite lokalne specjały to zaledwie garstka atrakcji, które czekają na podróżych w tym pięknym zakątku Polski. A do tego życzliwość tubylców i ich gościnność oraz wszechobecny spokój i sielankowy klimat. Województwo świętokrzyskie ma to coś!
Jako iż chcieliśmy pokazać, iż miejsca, które tu opisaliśmy może odwiedzić każdy, bez względu na swoją kondycję, postanowiliśmy tym razem skorzystać z możliwości jazdy na coraz popularniejszych dzisiaj rowerach elektrycznych. Dzięki temu każdy może bez większego wysiłku wybrać się na rowerową wycieczkę. A do tego przyznać trzeba, iż rowery te świetnie sprawdziły się na szlaku niebieskim pomiędzy Bałtowem a Krzemionkami, który niejednokrotnie wiódł po ścieżce z piasku. Szerokie opony były tutaj świetnym rozwiązaniem. Rowery wypożyczyliśmy w Kompleksie Turystycznym w Bałtowie, a miejsca pomiędzy Bałtowem a Krzemionkami odwiedziliśmy właśnie na rowerze w połączeniu z pieszym zwiedzaniem Krzemionek. Jesteśmy zachwyceni ilością szlaków i tras rowerowych i pieszych w województwie świętokrzyskim. Jest w czym wybierać, a my z przyjemnością wrócimy tutaj po więcej. Tymczasem zachęcamy i Ciebie, byś ruszył odkrywać województwo świętokrzyskie, a ten wpis, mamy nadzieję, niech będzie dla Ciebie do tego inspiracją.
Województwo świętokrzyskie – Dziękujemy!
Wpis ten powstał we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego.
W tym miejscu chcieliśmy z całego serca podziękować tym, którzy przyczynili się do powstania materiału z województwa świętokrzyskiego. Dziękujemy bardzo panu Grzegorzowi Szczęsnemu za ogrom wsparcia, pomoc w organizacji wyjazdu, a także życzliwość i pomoc merytoryczną. Dziękujemy pani Sylwii Skucie za wsparcie merytoryczne i poświęcony nam czas. Podziękowania także dla pracowników Muzeum Archeologicznego i Rezerwatu “Krzemionki”, w tym przede wszystkim dla fantastycznego przewodnika Macieja – oby Twoja pasja pozostała zawsze tak żywa i zaraźliwa! Dziękujemy Kompleksowi Turystycznemu Bałtów za możliwość skorzystania z rowerów, które okazały się strzałem w dziesiątkę podczas tej wycieczki.
Z całego serca dziękujemy także Muzeum Żywej Porcelany w Ćmielowie – Pani Emilii Kwiecień za ogromną życzliwość i pomoc, pani przewodnik za niezwykle ciekawą wycieczkę i opowieści, a także panu Adamowi Spale – właścicielowi AS Ćmielów za pełne pasji opowieści o porcelanie i ogromne zaangażowanie w życie tego miejsca. Dziękujemy także panu Mariuszowi Małkiewiczowi “Dziedzic” – właścicielowi Serów Sandomierskich za gościnę i urocze opowieści z życia serowarni oraz pełną pasji i życzliwości rozmowę i degustację połączoną z możliwością wysłuchania jego wierszy.
Na naszej drodze przez województwo świętokrzyskie spotkaliśmy przypadkiem sporo osób, których nie znamy z imienia i nazwiska, ale z którymi rozmowy o tym regionie były ogromną przyjemnością. Życzliwość i otwartość mieszkańców Świętokrzyskiego już na zawsze pozostanie w naszych sercach i będzie sprawiać, iż z przyjemnością będziemy tutaj wracać. Dziękujemy!
WYBIERASZ SIĘ W PODRÓŻ?
- Szukasz więcej informacji na temat województwa świętokrzyskiego? Zaglądaj do nas na
i Facebook, gdzie publikujemy jeszcze więcej na temat tego pięknego zakątka Polski!
- Zobacz nasze inne wpisy i inspiracje z Polski!
- Sprawdź nasze interaktywne przewodniki o Malcie!
- Jeśli podobał Ci się ten wpis, przekaż go dalej! Będzie nam też bardzo miło, jeżeli zechcesz zostawić po sobie ślad w formie komentarza pod tym wpisem!
