ZUS przygotowuje rewolucyjne zmiany w systemie świadczeń dla osób owdowiałych. Od stycznia 2025 roku będzie można składać wnioski o łączenie renty rodzinnej z innymi świadczeniami, a pierwsze wypłaty ruszą w lipcu. Co więcej, od 2027 roku wysokość dodatkowego świadczenia wzrośnie z 15% do 25%.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
System oferuje dwa warianty wypłat do wyboru: można otrzymywać pełną kwotę własnego świadczenia plus 15% renty rodzinnej lub odwrotnie. Warunkiem otrzymania świadczenia jest odpowiedni wiek (60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn), pozostawanie w stanie wolnym oraz udowodnienie wspólnoty małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka.
Aby ułatwić podjęcie decyzji, ZUS udostępni od stycznia 2025 specjalny kalkulator online do samodzielnego obliczenia wysokości świadczeń. Ważne jest jednak, by pamiętać o konieczności złożenia odpowiedniego wniosku – ZUS nie przyznaje świadczenia automatycznie.
Nowy system może znacząco wpłynąć na decyzje życiowe osób owdowiałych. Warunek niepozostawania w związku małżeńskim może skłaniać do wyboru nieformalnych związków zamiast ponownego małżeństwa, co może prowadzić do zmian w strukturze społecznej i prawnej sytuacji seniorów. To z kolei może wymagać dostosowania innych przepisów, na przykład dotyczących dziedziczenia czy uprawnień partnerów życiowych.
Program może też zmienić relacje międzypokoleniowe i rodzinne. Lepsze zabezpieczenie finansowe osób owdowiałych może zmniejszyć ich zależność od pomocy dzieci, ale jednocześnie może wpłynąć na decyzje o opiece nad starszymi rodzicami. Rodziny mogą częściej decydować się na pozostawienie seniorów w ich własnych domach, wiedząc iż mają oni zapewnione odpowiednie środki do życia.
Może to również prowadzić do zmian w postrzeganiu starości i wdowieństwa w społeczeństwie. Większa niezależność finansowa może przyczynić się do aktywizacji społecznej seniorów i zmniejszenia ich wykluczenia. Jednocześnie może pojawić się nowy rodzaj rozwarstwienia społecznego między osobami owdowiałymi otrzymującymi podwójne świadczenia a pozostałymi emerytami, co może prowadzić do napięć społecznych i dyskusji o sprawiedliwości systemu emerytalnego.
