W Zespole Szkół Drzewnych i Leśnych w Garbatce-Letnisku miało miejsce wyjątkowe wydarzenie – wystawa „Mikroprzedsiębiorcy” i „Prywaciarze”. To wyjątkowe przedsięwzięcie, zorganizowane przez Fundację Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości dr. Bogusława Federa, poświęcone jest początkowym etapom polskiej mikroprzedsiębiorczości w trudnych realiach Polski Ludowej.
Otwarcie wystawy
Uroczystość otwarcia rozpoczął dyrektor szkoły, Mirosław Dziedzicki, witając uczniów i gości. Następnie głos zabrał Piotr Kutkowski, komisarz wystawy, który podkreślił znaczenie tej inicjatywy. Jak stwierdził Kutkowski, wystawa jest próbą dokumentacji historii ludzi, którzy tworzyli polską przedsiębiorczość w czasach PRL, oraz przeszkód, jakie napotykali, będąc określanymi pejoratywnym mianem „prywaciarzy”.
– Mam przyjemność zaprezentować wystawę Prywaciarze. Początki polskiej mikroprzedsiębiorczości, którą zorganizowała Fundacja Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Bogusława Federa. Wystawa prezentuje, dokumentuje historię tych osób, które tworzyły prywatną przedsiębiorczość w latach 45-89 i losy tych ludzi, a także przeszkody, jakie ówczesne władze stawiały ludziom, których nazywano, określano mianem prywaciarzy, takim pejoratywnym określeniem dyskredytującym. – mówi Piotr Kutkowski
– Wystawa składa się z części obrazowej, to jest 28 plansz pokazujących historię przedsiębiorców, zdjęcia unikalne tych ludzi, którzy tworzyli tę przedsiębiorczość, zawodów unikalnych, a druga część wystawy to przedmioty z tamtych lat, również z unikalnymi rzeczami, na przykład maszynką do produkcji wkładów długopisowych, czy maszynką zakładu fryzjerskiego, która służyła do robienia loków, a polegała na ogrzewaniu gorącą parą. Zachęcam wszystkich do oglądania tej wystawy i zachęcam do dokumentowania własnych przedsiębiorców z tamtych lat. – dodał Kutkowski
Przesłanie i struktura wystawy
Wystawa składa się z dwóch głównych części. Pierwsza obejmuje 28 plansz z archiwalnymi zdjęciami i dokumentami przedstawiającymi historie mikroprzedsiębiorców tamtych czasów. Unikalne fotografie rzemieślników, kupców i osób prowadzących małe zakłady ukazują ich codzienną pracę i wyzwania, jakie napotykali w socjalistycznym systemie. Druga część to zbiór przedmiotów z tamtych lat, takich jak narzędzia rzemieślnicze czy urządzenia używane przez prywatnych przedsiębiorców. Wśród eksponatów znalazły się między innymi maszyna do produkcji wkładów do długopisów oraz urządzenie do tworzenia loków fryzjerskich, które działało na zasadzie pary wodnej.
Wójt Gminy Garbatka-Letnisko, Teresa Fryszkiewicz, również zabrała głos, podkreślając wartość rzemiosła przedstawionego na wystawie. Zwróciła uwagę na tęsknotę za dawnymi czasami, kiedy rzemiosło charakteryzowało się wysoką jakością, w przeciwieństwie do współczesnych masowych, niskiej jakości produktów.
– Naprawdę kawał historii. Naprawdę gratuluję. Świetna rzecz, kawał historii. I moi drodzy, to co możemy oglądać teraz na tych planszach, mnie osobiście, a prawdopodobnie większości z Was, kojarzy się z dobrym rzemiosłem. Z czymś, co było dobre i co jest dobre, za czym w tej chwili tęsknimy. Bo jesteśmy zalewani przedmiotami, milionem przedmiotów, niekoniecznie dobrej jakości. I tak naprawdę ta wystawa jest chyba w bardzo dobrym miejscu, jeżeli mówimy o rzemiośle, bo Wy kształcąc się w tak pięknej szkole, też uczycie się takiego prawdziwego rzemiosła. Więc raz jeszcze bardzo serdecznie dziękuję za zaproszenie. – powiedziała wójt Gminy Garbatka-Letnisko Teresa Fryszkiewicz
Historia „prywaciarzy” – symbol walki z systemem
W PRL osoby prowadzące prywatne działalności gospodarcze były często marginalizowane i dyskredytowane przez państwo, które oficjalnie wspierało spółdzielczość. „Prywaciarze” stali się wrogiem ideologicznym socjalistycznej władzy, co uwidaczniało się zarówno w propagandzie, jak i w praktykach gospodarczych. Pomimo to mikroprzedsiębiorcy przetrwali, a ich działalność stała się fundamentem rozwoju wolnego rynku po upadku komunizmu. Wystawa „Prywaciarze – początki polskiej mikro przedsiębiorczości” oddaje hołd tym, którzy podjęli się wyzwania prowadzenia biznesu wbrew politycznym i społecznym ograniczeniom.
Idea i cel wystawy
Celem wystawy jest nie tylko upamiętnienie historii polskiej mikroprzedsiębiorczości, ale również zmiana jej negatywnego wizerunku, który ukształtował się w czasach PRL. Wystawa zwraca także uwagę na bariery, jakie wciąż napotykają mikroprzedsiębiorcy we współczesnej Polsce, oraz na znaczenie wsparcia dla tego sektora gospodarki. Projekt, który od 2012 roku jest realizowany przez Fundację dr. Bogusława Federa, promuje przedsiębiorczość i buduje pozytywny obraz małych firm.
Prezentowane na wystawie fotografie i eksponaty mają na celu nie tylko edukację, ale także wzbudzenie szacunku dla ludzi, którzy podejmują wyzwania związane z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. Inicjatywa jest również narzędziem wsparcia dla lokalnych działań na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i może służyć jako doskonały przykład, jak ważne jest budowanie świadomości ekonomicznej wśród młodych pokoleń.
Wznowienie cyklu wystaw
Po przerwie spowodowanej pandemią, organizatorzy planują wznowienie cyklu wystaw w różnych miastach Polski, aby przez cały czas popularyzować historię polskiej mikroprzedsiębiorczości oraz podkreślać jej wkład w rozwój gospodarki. Wystawa w Garbatce-Letnisku to istotny krok w kontynuacji tego projektu, który już od lat przyciąga uwagę zarówno społeczności lokalnych, jak i decydentów na szczeblu krajowym.
Wystawa będzie dostępna w Zespole Szkół Drzewnych i Leśnych w Garbatce-Letnisku przez dwa tygodnie, oferując wyjątkową okazję do zapoznania się z historią polskiej przedsiębiorczości oraz inspirując do refleksji nad przyszłością tego sektora.
