We antreju przi kafeju. Aneczka z Łosieka

opowiecie.info 16 godzin temu

Prezentujemy kolejną z prac przesłanych na Regionalny Konkurs Literacki „Ze Śląskiem na ty”. Autorką pracy jest Iwona Kondziela.

“Aneczka z Łosieka”

Nazywóm sie Iwona Kondziela; miyszkóm w Grodzisku od urodzynia z rodzicami, siostróm i mojóm ołmóm Anką. Ołma Anka to je mama mojej mamy i właśnie ło ołmie Ance chciałach wóm łopowiedzieć i jej historyjach, które mi łopowiadała.

Jednego zimowego wieczora tak my se leżały w łóżku u ołmy i rozprawiały. Joł opowiadałach ło całym dniu co robiłach na uczelni, a ołma mi wtedy pedziała “dziołcha, ucz sie ucz, bo joł nie mógłach sie uczyć”. Tak mie to zainteresowało, iż zaczełach zadołwać pytania, a ołma mi bardzo chyntnie opowiadała, ale w niewtórych mómyntach bardzo posmutniała. Tak mie ta cało historyjo ciekawiła, iż postanowiłach to spisać i sie z wami tym podzielić i wóm ło tym łopowiedzieć, jak to było za czasów mojej ołmy.

Moja ołma Anka (Anna Glinka, z domu Kałka) urodziła się 16 lipca 1949 roku w Osieku/ Łosiek. Jej rodzice, Cecylia i Wawrzyn Kałka zajmowali się gospodarstwem rolnym. Była piyrszoł z rodzyństwa, potym miała jeszcze dwóch braci, Janka i Norbeta.

Anna Kałka w szkole podstawowej

Ołma Anka wspóminoł, iż bardzo dużo czasu spyndzała ze swojym papóm (tatą). Papa nauczuł Anka liczyć, czytać i pisać, a jak szła do szkoły to już wszystko umiała. Liczynioł to sie nauczóła jak sypała
z papóm miechy zbożoł, to liczyli po polsku i po niymiecku.

Wieczoróma bardzo lubiyli grać w Młónek (gra planszowa), ale wtedy nie było taki gotowych planszów, to papa narysowoł jó na karce, a grali guzikóma.

Anka jako dziecko, chodzióła tyż do swojyj ołmy, a ta czytała jyj “Żywoty Świyntych” i nałuczyła jóm wszystkich Tajymnic Różańca Świntego na pamiyńć. Małoł Anka bóła bardzo odważnoł i pyjszy roz do szkoły podstawowej poszła cołkiem sama, bez mamy i nic, a nic sie nie boła. A na piyrwszym katejmusie, w I klasie, to ks. Pilot sie spytoł czy wtojś umiy Tajymnice Różańca, no i odważno Aneczka sie zgłojsióła i pjynkie wszystko pedziała, i dostała łod ksiyndza Biblia.

Ołma dzieciństwo wspómino dobrze, jedynie czego nie lubióła to tego jak w niedzielam, po łobiedzie, musieli wszyjscy rzykać różaniec. Wspóminoł, iż koleżanki już chodzióły pod łoknym z lalkóma i wózkóma, a łóna musiała batać różaniec.

Anna Kałka w pierwszej klasie szkoły podstawowej

Ale to wesołe dzieciństwo bardzo gwałtownie sie skończóło. Mając 12 lat, stracióła swego ukochanego papy (zmarł nagle), a dwa lata później umarła kochanoł ołma. Na gospodarstwie została sama z mamą i braćmi. Wspóminoł, iż nie mógła tego zrozumieć jak papa móg ich tak łostawić.

I tera zaczła sie ciynszkoł praca na gospodarswie, musiała pómołgać swojej mamie we wszystkim, bo bracia jeszcze nie mieli tela siół, żeby robić. W dóma z mamą robiła masło, syr i piykła chlyb. A co jakiś czas mama posyłała jóm do sklepu sprzedać jajka, to wtedy mógła sie za złotówka kupić tytka cukierków, jakoł to bóła uciecha, a wtedy w dóma dzielyli sprawiedliwie na sztyry kupki….. jakie to były pyszne maszkyty.

Ołma Anka wspóminoł, iż jak muter szła na pole robić, kopać ćwikel, albo do siana, to łónyj kołzała zrobić łobiołd, miała uworzić nudel zupa. Ja dobre …. ale to cza bóło nojpiyrw zabić kura, łoszkubać, wynónczyć, a potym ta zupa uworzić. Ołma pedziała, iż tyj piyrszej zupy uworzynej przez siebie to już choćby jeś nie chciała. Ale nastympny rołz to już bóło lepij.

Do dzisiej ołma Anka nie lubi zapachu suszónego siana i koszónyj trołwy, bo to jyj sie kojarzy jyno z ciyżkóm pracóm.

Po skóńczyniu szkoły podstwowej, Anka nie mogła iść dalej sie uczyć, bo dalyj musiała pómołgać w gospodarstwie. Jyno zimóm bóły takie kursy “przysposobienia rolniczego” dla dzieci rolników i ołma na nie jeździóła żeby zostać rolnikiym. Anka bóła bardzo zdolnół i jejeździóła na wszyske olimpiady rolnicze i Zjazdy Dziołch Wiejskich.

Na jednyj Wojewódzkiej Olimpiadzie Rolniczej ołma Anka zdobóła 1. miejsce i tym samym przepustka od razu, bez egzaminów, na 3 rok do Technikum Rolniczego w Izbicku.

Z Osieka do Izbicka je 20 km., tera każdy by pedzioł blisko, ale w tamtych czasach to bóło bardzo daleko, bo cza bóło jechać tam na kole i być tam cały tydziyń na zajęciach.

Anka bardzo sie cieszyła z takiego wyróżnienia, ale nie mógła zostawić mamy Cilki samyj na gospodarstwie, a tyż mama nie chciała jyj pujścić do tyj szkoły, bo sie ło cera boła i powtarzała: “bo cie tam dziołcha zabijóm”.

”Trybuna Młodych Rolników“,( zdj. Nr 2, Anka z koleżanką)

I tak Aneczka musiała zrezygnować ze swojej życiowej szansy i poświyńcić sie na gospodarstwie. Zimóm jak na gospodarstwie bóło manyj roboty, to Anka jejździóła do takiej pani Piątek, uczyć sie szyć, bo tak bardzo to lubiła i chciała kiedyś zostać krawcowóm.

Potym poznałą synka Sztefana (Stefan) wtory to bół krawcym i w roku 1970 wziyli ślub. Przez piyrsze 3 lata miyszkali w dóma rodzinnym Anki, a potym kupili se dóm w Grodzisku, rodzinnej wsi męża Sztefana.

Anna i Stefan Glinka na zabawie karnawałowej w strojach przez siebie uszytych.

Mieli razem 3 cery, Edyta, Jadwiga i Sylwia. W tym dómu ołma Anka miyszkoł do dzisiejszego dnia. Z córką Sylwią i jej rodzinóm.

Anka ze Sztefanym lubiyli razym szyć, dlatego szyli wszystko dloł siebie i swojych cerów. Anka bardzo sie cieszyła, bo lubiła to co robi.

Nawet Anka ze Sztefanym w roku 1993 założyli swój własny zakład krawiecki pod nazwóm “Usługi Krawieckie” i tam zaczyli codziennie jeździć i szyć dla innych. Do roku 2015 prowadzili ten zakład razem, a po śmierci Sztefana, ołma Anka prowadzi go dalej z córkami i szyje dla innych do dnia dzisiejszego.

Ołma Anka doczykała sie tyż 6 wnuków, 3 prawnuków, a pewnie jeszcze jakie w dródze, żeby sie ołma mogła cieszyć tymi pociechami jeszcze długie lata.

I tak po krótce przedstawiłach wóm jak to bóło kiedyjś, dzieci bóły zdolne, a nie mógły sie uczyć, a tera mają warunki, możliwości, a im sie nie chce.

Idź do oryginalnego materiału