Wanilia Bourbon z Madagaskaru – jak się ją uprawia uprawiana i dlaczego jest taka wyjątkowa?

Wanilia Bourbon zaraz po szafranie jest drugą najdroższą przyprawą na świecie. Z jakiej rośliny pozyskiwane są strąki wanilii Bourbon? Jak ją stosować?

Czym jest wanilia Bourbon i jak jest uprawiana?

Nazwa tego gatunku pochodzi od wyspy Ile de Bourbon (dawna nazwa Reunion). Wanilia Bourbon jest najbardziej znanym rodzajem wanilii. Ceniona jest z uwagi na wyjątkowe walory smakowe.

Tak rośnie wanilia

Roślina należy do rodziny storczyków z gatunku Vanilla Planifolia. Największe uprawy są na Madagaskarze.
Drzewo wanilii Bourbon najlepiej rośnie między 10 a 20 stopniem po obu stronach równika. Jednak na wysokości nie mniejszej niż 700 m n.p.m. Preferuje klimat wilgotny w temp. 20- 30°C. Drzewo kwitnie w trzecim roku po posadzeniu. Kwiaty zapylane są manualnie metodą Edmonda Albiusa. Proces ten trwa 2- 3 miesięcy. Strąki wanilii zbierane są manualnie 6- 7 miesięcy później.

Gdy strąki są dojrzałe, to zostają poddawane kilkuetapowemu procesowi produkcji:

• Parzenie. Strąki wanilii umieszczane są w specjalnych koszach, a następnie umieszczane są na kilka chwil w wodzie o temp. 63-65°C.
• Gotowane są na parze w specjalnych koszach umieszczanych we wrzących kotłach, dopóki nie zmienią koloru z zielonego na brązowy;
• Suszenie trwa w naturalny sposób przez 1-2 tygodnie. Strąki są układane na materiale i suszone na słońcu.
• Rafinacja. Jest to ostatni etap trwa od 2 do 24 miesięcy. Strąki przechowywane są w specjalnych drewnianych pniach. Dzięki temu nabierają odpowiedniego smaku i aromatu.
• Podczas każdego etapu produkcji następuje segregacja. Uszkodzone lub spleśniałe strąki są wyrzucane.

Suszenie wanilii na Madagaskarze

Historia wanilii Bourbon

Początkowo wanilia Bourbon uprawiana była w Meksyku. Pod koniec XIX wieku została sprowadzona na wyspę Reunion, która znajduje się na Ocenie Indyjskim. Jednak jej uprawa była bardzo problematyczna, ponieważ wanilia naturalnie zapylana jest przez pszczołę bezżądłową (Meliponini), która nie występuje na wyspie Reunion. W 1841 roku młody niewolnik Edmond Albius, odkrył zasadę manualnego zapylania wanilii. w tej chwili Wanilia Bourbon uprawiana jest na kilku wyspach w Oceanie Indyjskim. W 1964 roku została oficjalnie opatentowana nazwa „wanilia Bourbon”. Dzięki temu można ją z łatwością odróżnić od wanilii uprawianej w innych częściach świata.

Madagaskar – największy producent wanilii Bourbon

Madagaskar jest największym producentem wanilii Bourbon. Z tej wyspy pochodzi 80% światowej produkcji. Uprawiana jest na 300 tys. ha, głównie w rejonie Sava, która znajduje się w południowo- wschodniej części wyspy.

Suszone strąki wanilii Bourbon

Jak smakuje wanilia Bourbon?

Wanilia Bourbon oferuje wspaniałe połączenie nut smakowych, które uwalniane są bardzo powoli. Początkowo najbardziej wyczuwalny jest kwiatowo- pikantny smak, po chwili pojawia się nuta śmietanki i karmelu. Wanilia zawdzięcza swój wielowymiarowy smak wysokiej zawartości waniliny.

Jakie ma adekwatności wanilia Bourbon?

Wanilia oprócz złożonego smaku ma również działanie prozdrowotne. Ziarna wanilii stosowane są w leczeniu wielu chorób.

Ma działanie antybakteryjne

Okazuje się, iż olejki eteryczne zawarte w wanilii zapobiegają zakażeniu przez niektóre bakterie ^[1].

Ma działanie przeciwstarzeniowe

Wanilia zawiera antyoksydanty, które zapobiegają uszkodzeniom skóry przez wolne rodniki. Spowalnia również oznaki starzenia m.in. zmarszczki, drobne linie czy plamy starcze. Dlatego ma zastosowanie w przemyśle kosmetycznym.

Ma adekwatności antydepresyjne

Badanie przeprowadzone na myszach wykazało, iż wanilia łagodzi objawy depresji. Dzięki temu jej stosowanie może być skuteczne w leczeniu pierwszych objawów tej choroby ^[2].

Łagodzi dolegliwości bólowe

Zawarte w wanilii olejki eteryczne mają działanie przeciwbólowe. Dzięki temu mogą być stosowane przy niewielkich dolegliwościach bólowych.

Obniża ciśnienie krwi

Naturalny olejek zawarty w wanilii ma działanie uspokajające. Dzięki temu w naturalny sposób pomaga obniżyć ciśnienie krwi.

Łagodzi skutki poparzeń

Wanilia w medycynie tradycyjnej była stosowana do łagodzenia skutków oparzeń. Okłady z wanilii były stosowane do leczenia ran i skaleczeń.

Ma korzystny wpływ na skórę

Wanilia jest świetnym źródłem witamin z grupy B, które korzystnie wpływają na stan skóry. Ma adekwatności przeciwutleniające, dzięki temu pomaga chronić skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki.

Wspomaga układ trawienny

Wanilia wspomaga układ trawienny. Pomaga również zapobiegać nudnościom. Zapobiega także wymiotom, biegunkom i bólom brzucha związanym, z tymi dolegliwościami.

Ma działanie przeciwzapalne

Zawiera przeciwutleniacze, które zwalczają wolne rodniki. Wanilia ma działanie przeciwzapalne. Dzięki temu zapobiega występowaniu chorób wywołanych przez stan zapalny ^[3].

Działa jak afrodyzjak

Wanilia Bourbon podnosi poziom libido. Wspomaga wydzielanie oksytocyny i dopaminy, które powodują uczucie szczęścia.

Jaka jest różnica między zwykłą wanilią a wanilią Bourbon?

Jest to tylko różnica w nazwie i kraju pochodzenia. Oryginalna wanilia Bourbon pochodzi z Madagaskaru. Natomiast wanilia uprawiana jest w strefach tropikalnych na całym świecie.

Wanilia Bourbon a wanilia – czym się różnią?

Wanilię Bourbon bardzo rzadko znajdziemy w zwykłym sklepie spożywczym. jeżeli już, to można ją spotkać w dyskontach lub delikatesach, na półce z egzotycznymi przyprawami. Na co dzień, zamiast wanilii Bourbon, w kuchni do zwykłych wypieków stosuje się jej tańszy zamiennik, określany mianem waniliny lub cukru wanilinowego.

Zazwyczaj w tym przypadku dochodzi do wielu nieporozumień, ponieważ terminy „wanilia” i „wanilina” są często używane zamiennie. Ważne jest jednak, aby zrozumieć, iż odnoszą się one do dwóch zupełnie różnych rzeczy.

Wanilia Bourbon to naturalny produkt pozyskiwany z lasek wanilii gatunku Vanilla planifolia, uprawianych na Madagaskarze, Komorach i Reunionie. Wanilina to natomiast pojedynczy związek chemiczny (aldehyd aromatyczny), który jest głównym składnikiem aromatu wanilii.

Czym różnią się zatem te dwa dodatki do wypieków?

Wanilia Bourbon vs wanilina – porównanie

Wanilia Bourbon to naturalny produkt o bogatym i złożonym profilu smakowo-aromatycznym, wynikającym z obecności ponad 200 związków, w tym waniliny. Wanilina, będąc jednym z tych związków, ma prostszy smak i zapach, dlatego nie oddaje pełnej złożoności aromatu naturalnej wanilii Bourbon.

Wanilia Bourbon – jak wykorzystać w kuchni?

O ile zastosowanie cukru waniliowego jest dla większości z nas oczywiste, to oryginalna, naturalna wanilia nie jest częstym gościem na naszych stołach i w przygotowywaniu wypieków – a szkoda. Każdy, kto choć raz spróbował naturalnego smaku wanilii, wie, iż żaden zamiennik, taki jak cukier wanilinowy, nie może się z nim równać. Różnica w aromacie jest naprawdę odczuwalna.

Koktajl z wanilii Bourbon

Czy wanilia Bourbon jest droga?

Tak. Zaraz po szafranie jest jedną z najdroższych przypraw na świecie. Jest to spowodowane rzadkością upraw i bardzo żmudnym ręcznym procesem produkcji. Do upraw wanilii nie stosuje się środków chemicznych zwiększających ilość plonów, co również wpływa na wysokość ceny.

Jak używać wanilii Bourbon?

Wanilia Bourbon stosowana jest do aromatyzowania i przyprawiania różnego rodzaju dań m.in. crème brulee, ciasteczka i sos waniliowy. Wiele osób stosuje również wanilię Bourbon w daniach mięsnych i rybnych lub do owoców morza, dzięki temu zyskują delikatny, a zarazem wykwintny smak.

Wanilia Bourbon w kuchni – jak stosować laski wanilii?

Laski wanilii Bourbon to niezwykle wszechstronny składnik, który może wzbogacić smak i aromat wielu potraw. Oto szczegółowe pomysły na ich zastosowanie:

Wydobywanie ziarenek

Aby uwolnić intensywny aromat wanilii:

• Przetnij laskę wanilii wzdłuż ostrym nożem.
• Zeskrob ziarenka z wnętrza laski.
• Zarówno ziarenka, jak i pozostała część laski (skórka) mogą być używane do aromatyzowania potraw.

Aromatyzowanie płynów

• Mleko i śmietana: Dodaj laskę wanilii do gotującego się mleka lub śmietany. Idealne do deserów (np. kremów, lodów) oraz sosów.
• Alkohole: Włóż laskę wanilii do butelki wódki, rumu lub brandy, aby przygotować aromatyzowany alkohol do koktajli lub deserów.

Przygotowanie cukru waniliowego

• Umieść laskę wanilii w słoiku z cukrem. Cukier wchłonie jej aromat, tworząc naturalny cukier waniliowy – idealny do wypieków, napojów i deserów.

Sól waniliowa

• Zmiel wysuszoną laskę wanilii z solą. Otrzymana sól waniliowa sprawdzi się jako nietypowy dodatek do:
  • Wypieków i deserów (np. karmelu, puddingów).
  • Wytrawnych dań (np. pieczonych warzyw, ryb, owoców morza).

Domowy ekstrakt waniliowy

• Przetnij laski wanilii wzdłuż i umieść w butelce wódki.
• Odstaw na kilka miesięcy w ciemne miejsce. Uzyskany ekstrakt waniliowy to naturalny dodatek do deserów i wypieków.

Dodatek do dań

• Desery: Dodaj ziarenka wanilii do ciast, ciasteczek, lodów, kremów, puddingów, kompotów lub dżemów, aby nadać im niepowtarzalny smak i aromat.
• Sałatki owocowe: Kilka ziarenek wanilii podkreśli smak owoców.

Dekoracja deserów i napojów

• Całe laski wanilii świetnie sprawdzą się jako dekoracja koktajli, ciast, lodów lub kawy.

Ponowne wykorzystanie lasek wanilii

• Po zeskrobaniu ziarenek, laskę wanilii można:
  • Dodać do cukru, aby wzmocnić jego aromat.
  • Użyć do przygotowania ekstraktu.
  • Wrzucić do gotujących się płynów, np. mleka, kompotu lub sosu, aby przez cały czas wydobywać aromat.

Jak kupować wanilię Bourbon?

Kupując wanilię Bourbon, należy zwracać uwagę na kraj pochodzenia i cenę. Prawdziwa wanilia Bourbon pochodzi z Madagaskaru, dlatego przed zakupem warto sprawdzić kraj pochodzenia. Choć w tej chwili hodowana jest w różnych krajach na świecie, to nie dorównuje smakiem wanilii Bourbon z Madagaskaru. Warto zwrócić również uwagę na cenę. jeżeli produkt będzie podejrzanie tani, to zawiera syntetyczną wanilię- wanilinę, która najczęściej pozyskiwana jest z olejku goździkowego, olejku sosnowego lub miazgi drzew.