Unia Europejska przygotowuje decyzję, która zmieni codzienne życie milionów Polaków. Bruksela finalizuje zakaz stosowania PFAS – substancji nazywanych „wiecznymi chemikaliami”. To ponad 9 tysięcy syntetycznych związków, które znajdują się w setkach produktów codziennego użytku. Ich trwałość sprawia, iż praktycznie nie rozkładają się w środowisku, a kolejne badania potwierdzają ich negatywny wpływ na zdrowie i przyrodę.
Fot. Pixabay / Warszawa w Pigułce
Chemikalia obecne w każdym domu
PFAS są niemal wszędzie. Chronią przed wodą w kurtkach i butach, występują w namiotach, w powłokach teflonowych patelni, a choćby w papierowych opakowaniach na żywność. Spotykamy je w kablach, klejach, farbach, a także w wielu innych produktach domowych. Eksperci wskazują, iż praktycznie każdy człowiek ma już te związki w organizmie, a ich poziom wciąż rośnie.
Coraz więcej dowodów na szkodliwość
Badania naukowe wiążą długotrwałą ekspozycję na PFAS z uszkodzeniami wątroby, zaburzeniami hormonalnymi i większym ryzykiem nowotworów. Chemikalia te mogą osłabiać układ odpornościowy i przenikać do płodu w czasie ciąży. Co gorsza, trafiają też do gleby, wód gruntowych i pożywienia, tworząc zamknięty cykl zagrożeń. W wielu miejscach Europy wykryto je w wodzie pitnej i produktach rolnych.
Europa mówi „stop”
Dania, Niemcy, Holandia, Norwegia i Szwecja już wcześniej naciskały na wprowadzenie zakazu. Teraz cała Unia planuje wycofanie PFAS z produktów konsumenckich. Firmy będą musiały zmienić składy i znaleźć bezpieczniejsze zamienniki. Dla konsumentów oznacza to, iż z rynku znikną dobrze znane produkty – od odzieży po akcesoria kuchenne.
Co dalej?
Proces wycofywania PFAS będzie rozłożony na kilka lat, by przemysł zdążył się dostosować. Cel jest jednak jasny – ograniczyć obecność toksycznych substancji i stworzyć bezpieczniejsze otoczenie dla obywateli. Dla konsumentów to początkowo zmiana przyzwyczajeń, ale w dłuższej perspektywie – większa ochrona zdrowia i środowiska.
Co to oznacza dla czytelnika
W najbliższych latach z półek znikną popularne produkty zawierające PFAS. Ulubione patelnie, kurtki czy opakowania spożywcze mogą wyglądać inaczej lub całkowicie zostać wycofane. Choć początkowo będzie to niedogodność, ostatecznie zmiany mają zapewnić nam zdrowsze życie i bezpieczniejsze środowisko.
