To jedyny ślad po Małym Wersalu. Kiedyś była dumą Górnego Śląska. Gościł choćby cesarza Niemiec

g.pl 1 tydzień temu
Na przestrzeni wieków na terenie Polski powstało wiele pięknych budynków. Niestety część z nich nie przetrwała do dzisiaj. Przykładem tego jest Mały Wersal, który kiedyś zdobił tereny obecnego województwa śląskiego. Teraz stoi tu tylko Pałac Kawalera.
Świerklaniec to niewielka wieś położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim. To właśnie na jej terenie powstał kiedyś Mały Wersal, nazywany również Śląskim Wersalem. Budynek przez długi czas zachwycał przepychem, podobnie jak cały kompleks pałacowo-parkowy. Niestety, koniec drugiej wojny światowej przetrwał tylko Pałac Kawalera i otaczający go park, ale związana z tym historia wciąż skrywa wiele niewiadomych.


REKLAMA


Zobacz wideo Były niemal doszczętnie zniszczone, ale mają nowe życie


Jaka jest historia Pałacu Kawalera w Świerklańcu? Mały Wersal potrzebował miejsca dla wybitnych gości rodziny
Mały Wersal powstał na przełomie lat 60. i 70. XIX wieku na zlecenie Guido Henckel von Donnersmarcka, na życzenie jego pierwszej żony, markizy Blanki de Paiva. Gmina Świerklaniec podkreśla, iż w przedsięwzięcie to było zaangażowanych wielu znakomitych specjalistów. Sam projekt przygotował Hector Lefuel, nadworny architekt francuskiego cesarza Napoleona III. Swój udział miał tu też Charles Rissignneux, który urządzał m.in. pałac wicekróla Egiptu, a autorem rzeźb na tarasie był Emmanuel Fremiet. Budowa Małego Wersalu nie była jednak łatwym zadaniem, ponieważ rezydencja miała stanąć na podmokłym terenie. W związku z tym przed wylaniem fundamentów konieczne było wbicie w ziemię ponad 2000 długich dębowych pali. W końcu postawiono pałac mieszczący około 100 pomieszczeń, ale na tym się nie skończyło.
Jakiś czas po zakończeniu prac nad Małym Wersalem postanowiono postawić Pałac Kawalera, który miał służyć gościom odwiedzającym rodzinę Donnersmarcków. Szczególnie często bywał u nich cesarz Niemiec, Wilhelm II, który przyjeżdżał tu na polowania. Według informacji udostępnionych przez portal slaskie.travel, ten wyjątkowy "dom gościnny" w stylu neobaroku francuskiego został zaprojektowany przez Ernesta von Ihne, architekta cesarza Wilhelma II. Jego budowa trwała w latach 1903-1906. Charakterystycznymi elementami Pałacu Kawalera była ceglana, czerwono-biała elewacja, owalny hall z marmurowo-lustrzaną klatką schodową oraz napis "Memento vivre" (Pamiętaj o życiu) wyryty na fasadzie. Hasło to zachęcało gości do zabawy i wypoczynku. Niemniej, beztroskie lata Donnersmarcków w końcu zostały przerwane.


Co się stało z pałacem w Świerklańcu? Rezydencja von Donnersmarcków nie przetrwała, ale Pałac Kawalera wciąż zachwyca
Jak podkreśla portal slazag.pl, jedyną pewną rzeczą dotyczącą końca Małego Wersalu jest to, iż w styczniu 1945 roku wybuchł tu pożar, który był powodem ostatecznego zniszczenia trzech pałaców należących do Donnersmarcków. Warto dodać, iż sama rodzina ewakuowała się z częścią majątku już w grudniu 1944 roku i zaszyła się w austriackim Wolfsbergu. Najczęściej za podłożenie ognia obwinia się Armię Czerwoną, która do Świerklańca wkroczyła 23 stycznia 1945 roku. Inne przypuszczenia mówią o tym, iż pałace spalili szabrownicy, gdy nie pozostało w nich już nic do skradzenia. Istnieje także teoria, iż to dawni właściciele zlecili podpalenia, aby budynki nie przeszły w obce ręce. Żadna wersja wydarzeń nie została w stu procentach poparta dowodami.


Zobacz też: Piramidy starszą ciszą. Górskie sanatorium gwiazd stało się postapokaliptyczną ruiną
Pożary szczęśliwie przetrwał Pałac Kawalera. Budynek został odrestaurowany i przez jakiś czas służył jako ośrodek szkoleniowy dla górnictwa, a potem mieścił się tam trzygwiazdkowy hotel i restauracja. Portal swierklaniec.pl podaje, iż część hotelowa jest w tej chwili nieczynna, ale od 12 lipca 2025 roku działa tu restauracja. Istnieje choćby możliwość wynajmu Pałacu Kawalerów na organizację różnorodnych imprez. Osoby zainteresowane bardziej historyczną stroną Pałacu mogą skorzystać ze zwiedzania z przewodnikiem, które w weekendy organizuje Stowarzyszenie Wrazidlok.


Źródło: gov.pl, slaskie.travel, slazag.pl, swierklaniec.pl


Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł.


Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Idź do oryginalnego materiału