Szlak Zamków Gotyckich – zwiedzanie i atrakcje Pomorza

Doskonale wiecie, iż uwielbiamy zwiedzać zamki. Połączenie ciekawej historii skrytej w starych, średniowiecznych murach brzmi jak przepis na idealną wycieczkę. Ja mam okazję złapać pierwszorzędne kadry, a Paulina wsłuchuje się w opowieści o odległych naszym czasom zdarzeniach, poznaje dawne tradycje i sposób życia. Nasza odpowiedź na propozycję podążenia Szlakiem Zamków Gotyckich mogła być zatem tylko jedna. ? To właśnie te średniowieczne atrakcje Pomorza sprawiły, iż niedawny, późnowiosenny wyjazd stał się jedną z naszych najbardziej wyjątkowych podróży. Osiem zamków, osiem miejscowości, mnóstwo atrakcji, które czekają na osoby głodne wrażeń. Przekonajcie się sami co czeka na Was na Pomorzu!

Szlak Zamków Gotyckich – średniowieczne atrakcje Pomorza

Zamek w Malborku – o nim słyszał praktycznie każdy, prawda? Jedna z największych atrakcji turystycznych w Polsce i mekka wielbicieli historii opierających swoje podróżnicze plany o zwiedzanie zamków. To jednak nie jedyna warownia warta odwiedzenia na północy Polski. Przez tereny należące do dawnego państwa krzyżackiego przebiega szlak, którego przemierzenie dostarczy wielu niepowtarzalnych wrażeń. Szlak pełen krzyżackich, biskupich i kapitulnych zamków. Po pomorskiej części szlaku natrafimy na takie miejscowości jak Człuchów, Bytów, Lębork, Malbork, Sztum, Gniew, Nowe i Kwidzyn. W nich czekają średniowieczne fortyfikacje, które przyciągną nie tylko wielbicieli architektury, ale również wszystkich zainteresowanych średniowiecznymi tradycjami czy rycerskim kunsztem. Jak dowiecie się z poniższego przewodnika – na zamkach czeka na Was dużo więcej niż same ceglane mury!

Odwiedzone przez nas zamki zaprezentujemy w kolejności zgodnej z chronologią odwiedzanych przez nas miejsc. Stwierdziliśmy zgodnie, iż nie sposób stworzyć tu jakiegoś rankingu. Każda warownia ma w sobie coś wyjątkowego, czy to pod kątem historycznym, wizualnym czy ze względu na funkcję jaką pełni w obecnych czasach.

Zamek w Człuchowie

Ta mała miejscowość była niegdyś jednym z ważniejszych centrów administracji krzyżackiej. Duży wpływ miało na to strategiczne położenie Człuchowa – tuż przy granicy z Królestwem Polskim i księstwem zachodniopomorskim oraz biegnący tędy szlak, który prowadził do głównego ośrodka władzy państwa krzyżackiego. Nie dziwi zatem fakt, iż Człuchów był jedną z największych i najlepiej obwarowanych siedzib zakonnych. Za Janem Długoszem podawano nawet, iż Krzyżacy stawiali Człuchów na równi z Malborkiem. Te rewelacje traktujemy raczej z przymrużeniem oka. Daje to jednak dobry pogląd na ogrom i doniosłe znaczenie człuchowskiego zamku.

Sam zamek powstał w XIV wieku. Składał się z trzech warownych przedzamczy oraz Zamku Wysokiego. Zajmował obszar ponad trzech hektarów. Zamek został zajęty przez wojska polskie w XV wieku, w trakcie wojny trzynastoletniej. Od tej pory aż do rozbiorów, pełnił funkcję siedziby starostów, czyli królewskich zarządców ziem. Kolejne wojny i pożary poważnie osłabiły konstrukcję zamku. To w połączeniu z wrogą polityką państwa pruskiego, doprowadziły do decyzji władz pruskich o wydaniu zgody na rozbiórkę. W ten sposób jedna z najpotężniejszych krzyżackich warowni posłużyła za materiał budowlany dla okolicznych mieszkańców. Do obecnych czasów zachowały się jedynie fundamenty, wieża oraz dobudowany do niej w XIX wieku kościół ewangelicki. Nie oznacza to jednak, iż zamku nie ma po co odwiedzać ani co w nim zobaczyć. Wręcz przeciwnie. Wszystko dzięki pracom archeologicznym oraz umiejscowieniu tu siedziby Muzeum Regionalnego w Człuchowie.

Muzeum Regionalne w Człuchowie – atrakcje Pomorza

W trakcie zwiedzania można zapoznać się z tym jak Zamek w Człuchowie wyglądał w latach swojej świetności. Dowiemy się również jak wyglądało życie na zamku, gdzie były poszczególne pomieszczenia i jakie pełniły funkcje. Poza wynikami badań archeologicznych zapoznamy się z bogatą kolekcją eksponatów zaprezentowanych na wystawach tematycznych. Dla nas najciekawszymi eksponatami była Bulla papieża Grzegorza XI, kolekcja broni palnej z XVII wieku czy skarb monet. Nawiązując jeszcze do Bulli, byliśmy zaskoczeni, iż w jej przypadku chodzi o ołowianą pieczęć papieską, która była przytroczona kolorowymi sznurkami do ważnych dokumentów. Myśleliśmy, iż bulla to sam dokument.

W Muzeum znajdziecie też dział etnograficzny i wystawy czasowe. Podczas naszej wizyty prezentowano bogatą kolekcję aparatów fotograficznych od tych najstarszych – miechowych, po najnowsze aparaty cyfrowe. Chyba nie muszę wspominać, iż zatrzymałem się tu na dłuższą chwilę. ?

Największymi atrakcjami na Zamku w Człuchowie są zejście na poziom odkopanych fundamentów oraz wspięcie się na szczyt wieży, która stanowi jedyną pozostałą naziemną zabudowę zamku. Świetne jest to, iż można na nią wejść oryginalną, wąską klatką schodową. Jest też dostępna szersza, nowoczesna klatka oraz winda. Na szczycie wieży mieści się taras widokowy, z którego można podziwiać okolice, w tym Jezioro Człuchowskie oraz Jezioro Miejskie. Oczom ukazuje się też w pełnej okazałości przyzamkowy las, który jest świetnym miejscem do spacerów. Na dodatek można zobaczyć w nim pozostałości jednej z baszt oraz rekonstrukcje średniowiecznych maszyn oblężniczych. Wszystkie zbudowane w skali 1:1.

Zwiedzanie Zamku w Człuchowie – informacje praktyczne

Zamek można zwiedzać w godzinach otwarcia Muzeum, czyli od wtorku do niedzieli w godzinach od 10.00 do 18.00.

Bilet normalny to koszt 15.00 zł, a ulgowego 10 zł. Do biletu można dokupić audioprzewodnik w cenie 4 zł. Naszym zdaniem, najlepszą opcją jest zwiedzanie z przewodnikiem. Wynajęcie przewodnika dla grupy do 15 osób kosztuje 40 zł. We wtorki wstęp na wystawy stałe jest bezpłatny, przy czym nie obejmuje to przyjemności wdrapania się na wieżę.

Szczegółowe informacje odnośnie zwiedzania, biletów i dane kontaktowe znajdziecie na stronie muzeum.

Człuchów – zwiedzanie i atrakcje Pomorza

Po zwiedzaniu zamku, warto wybrać się na rynek. Wśród zabudowy wyróżniają się tu piękne XIX-wieczne kamienice. Zaraz nieopodal znajduje się kościół pw. św. Jakuba – patrona miasta. Człuchów leży na Szlaku św. Jakuba. Zresztą oznaczenia tego szlaku zdawały się nam towarzyszyć podczas całej podróży.

Inne miejsca polecane do odwiedzenia w Człuchowie:

Zamek w Bytowie

Kolejnym punktem podczas naszego polowania na gotyckie atrakcje Pomorza był Bytów. Muszę przyznać, iż zamek w Bytowie zrobił na nas ogromne wrażenie już, gdy zobaczyliśmy go z daleka. Obecna zabudowa zamkowa jest o wiele większa od zamku w Człuchowie. Nie powinno to dziwić ze względu na różną historię oraz pełnienie przez bytowską twierdzę wielu rozmaitych funkcji. w tej chwili mieści się tu Muzeum Zachodniokaszubskie, siedziba grupy rekonstrukcji historycznej – Zastęp Krzyżogryfa, hotel, znakomita restauracja oraz biblioteka.

Tereny, na których Krzyżacy wybudowali zamek zostały przez nich zakupione, a nie podbite. Twierdzę wznieśli na przełomie XIV i XV wieku. W wyniku wojny trzynastoletniej zamek trafił we władanie Polski. Następnie król Kazimierz Jagiellończyk oddał te ziemie w lenno książąt pomorskich. W XVII wieku tereny te wróciły do Królestwa Polskiego, a zamek stał się siedzibą starostów.

Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie – atrakcje Pomorza

Obecnie północne skrzydło krzyżackiego zamku jest zajęte przez Muzeum Zachodniokaszubskie. Prezentowana w nim wystawa historyczna przedstawia dzieje zamku i prezentuje przeznaczenie dawnych wnętrz zakonnych. Przechadzka średniowiecznymi korytarzami, wypróbowanie wykuszu latrynowego, wspięcie się na mury zamkowe i basztę są atrakcją samą w sobie. Muzeum prezentuje również bogatą wystawę etnograficzną związaną z dobytkiem materialnym i kulturowym Kaszubów Bytowskich. Wystawa współczesnej sztuki ludowej, ekspozycja o wielokulturowości miasta oraz o historii Bytowa, a także osobna wystawa poświęcona Józefowi Chełmowskiemu, to kolejne punkty zwiedzania muzeum.

Zastęp Krzyżogryfa – rekonstrukcja historyczna

Jedną z największych atrakcji w trakcie pobytu na Zamku w Bytowie było spotkanie z przedstawicielem lokalnej grupy zajmującej się rekonstrukcją historyczną. Panie Aleksandrze, gorąco pozdrawiamy! ? Zastęp Krzyżogryfa zajmuje się przede wszystkim rekonstrukcją walk. Stąd też nasza wizyta obfitowała w ciekawostki dotyczące ubioru średniowiecznego rycerza oraz jego wyposażenia wojennego. Członkowie Zastępu sami tworzą wiele z tych elementów, w tym m.in. kolczugę składającą się z kilkudziesięciu tysięcy metalowych oczek. ?

Poza ciekawymi opowieściami i zarażeniem nas entuzjazmem do rekonstrukcji, Pan Aleksander pokazał nam podstawy fechtunku, pozwolił przymierzyć elementy zbroi oraz wybił z nami pamiątkową monetę. Z tego miejsca apelujemy do wszystkich osób, którym podobają się XIV-wieczne klimaty i mieszkają w okolicy Bytowa, by zgłosili się do Zastępu. To naprawdę niesamowita przygoda i szansa na zdobycie wspaniałych przyjaciół na całe życie.

Dla zwiedzających Zamek w Bytowie mamy dodatkową informację wartą zapamiętania. Otóż członkowie Zastępu Krzyżogryfa trenują na dziedzińcu zamkowym w niedziele. Organizują wówczas często pokazy walk rycerskich. Warto mieć to na uwadze wybierając się w te okolice na weekend. Uważamy, iż taki trening może być świetną dodatkową atrakcją podczas zwiedzania. Kto wie, być może rycerze pozwolą niektórym śmiałkom wziąć udział w morderczych zmaganiach. Dla chętnych dodatkowych wrażeń – jest też opcja, by skontaktować się z przedstawicielami Zastępu i zamówić u nich pokaz rycerski. Odsyłamy Was do ich profilu na Facebooku oraz świeżo założonego

Wyświetl ten post na Instagramie

konta na Instagramie

Zwiedzanie Zamku w Bytowie – informacje praktyczne

Zamek można zwiedzać w godzinach otwarcia Muzeum, tj. od poniedziałku do piątku w godzinach od 10.00 do 16.00, a w soboty i w niedziele od 10.00 do 18.00.

Bilet normalny to koszt 15.00 zł, a ulgowego 10 zł. Muzeum można zwiedzać z wcześniej umówionym przewodnikiem. Jest to dodatkowy koszy 70 zł. W poniedziałki obowiązuje wstęp wolny na wystawę etnograficzną.

Szczegółowe informacje dotyczące zasad wstępu i zwiedzania znajdziecie na stronie muzeum.

Bytów – dodatkowe atrakcje Pomorza

Warto również podejść kilka kroków do centrum miasta i zobaczyć gotycką wieżę i fundamenty kościoła św. Katarzyny z XIV wieku. Wnętrze wieży przeznaczono na wystawę archeologiczną. Bilet zakupiony w zamku upoważnia do zwiedzania także tej gotyckiej budowli.

Zamek w Lęborku

Kolejnym punktem na Szlaku Zamków Gotyckich był Lębork. Tutejszy zamek krzyżacki z XIV wieku pełni w tej chwili funkcję sądu rejonowego i prokuratury. Z tego względu nie można go już zwiedzać. Do dzisiejszych czasów z oryginalnej zabudowy zachował się gotycki szczyt wschodni, część piwnic, strzelnica, fragment muru oraz młyn.

Poza zamkiem w Lęborku zachowało się sporo reliktów zabudowy średniowiecznej. Warto zarezerwować sobie cały dzień na zwiedzenie miasteczka i Muzeum w Lęborku.

Ze względu na liczbę średniowiecznych zabytków oraz dwa interesujące oddziały muzealne, informacje na temat atrakcji Lęborka opiszemy szczegółowo w osobnym artykule na blogu. Tu jedynie wymienimy listę najciekawszych punktów, by ułatwić Wam zwiedzanie.

Lębork – gotyckie atrakcje Pomorza

Podczas wizyty w Lęborku koniecznie:

Lęborskie Bractwo Historyczne

Szlak Zamków Gotyckich pozwolił poznać nieznane nam dotąd atrakcje Pomorza. Odkrył przed nami również niesamowicie bogaty świat rekonstrukcji historycznej. Szczerze mówiąc, nie spodziewaliśmy się, iż są ludzie, którzy z takim zapałem odkrywają karty średniowiecznej tradycji, historii i dawnego życia. To właśnie ta podróż postawiła na naszej drodze osoby z wielką pasją, dzięki którym nasza przygoda na Pomorzu stała się jeszcze bogatsza.

Właśnie w Lęborku, w jednej z gotyckich baszt, swoją siedzibę ma Lęborskie Bractwo Historyczne. Z tego miejsca pragniemy jeszcze raz podziękować Panu Marcinowi i Panu Igorowi za ich czas i podzielenie się swoją wiedzą i pasją. Po raz kolejny podczas tej podróży byliśmy zaskoczeni tym jak bardzo wśród grup rekonstruktorskich dba się o precyzyjne odwzorowanie elementów życia średniowiecznego.

Lęborskie Bractwo Historyczne bierze udział w organizowaniu wielu ciekawych wydarzeń w mieście, a także w inscenizacjach na terenie Polski i za granicą. Dla chętnych, za uprzednim umówieniem, mogą zorganizować warsztaty i pokazy historyczne. Wszystkim wybierającym się na Pomorze pod koniec lipca polecamy zainteresować się spacerem z duchami Krzyżaków organizowanym przez członków bractwa. To nocny spacer po Lęborku w towarzystwie pochodni. Jest on częścią trwającego w mieście Jarmarku Świętego Jakuba, który przypada na wspomnianą końcówkę lipca. Więcej o działalności bractwa możecie przeczytać tutaj lub na ich profilu na Facebooku.

Zamek w Malborku

Jeśli jest tu choć jedna osoba, która nie słyszała jeszcze o Malborku, to proszę napiszcie to w komentarzu! Takie atrakcje Pomorza jak Malbork sprawiają, iż człowiek zastanawia się co było dla średniowiecznego człowieka niemożliwe. Ogrom, piękno i detale architektoniczne wprawiają w czysty zachwyt. Zwiedzanie Pomorza bez odwiedzenia Malborka, to tak jak zwiedzanie Małopolski i pominięcie Wawelu. Można, ale po co?

Zamek w Malborku jest największym założeniem zamkowym jakie widzieliśmy do tej pory w życiu. Nie ograniczamy się tu do Szlaku Zamków Gotyckich, ale odnosimy to do wszystkich naszych podróży i odwiedzonych fortyfikacji.

Zamek w Malborku stanowił centrum władzy potężnego w średniowieczu państwa krzyżackiego. Cała fortyfikacja obejmowała teren 21 hektarów, była budowana przez około 120 lat i dzięki temu osiągnęła status największej ceglanej gotyckiej budowli. Ze względu na znaczenie zamku i jego ogrom, zdecydowaliśmy się stworzyć o nim osobny artykuł i serdecznie zapraszamy do jego lektury. ?

Zwiedzanie stolicy państwa krzyżackiego – atrakcje Pomorza

Zamek w Malborku można zwiedzać jak każdy typowy turysta. Wystarczy wykupić bilet w kasie i dać się porwać ciekawej opowieści o minionych latach, dawnych zwyczajach i rycerskich potyczkach. Dla chętnych dodatkowych wrażeń, można jednak pójść o krok dalej i zainteresować się jedną z opcji warsztatów czy lekcji historycznych prowadzonych przez zamkowych edukatorów. Dzięki temu można nabyć umiejętności czy wiedzę z zakresu kaligrafii, drukarstwa, mozaiki, witrażu, muzyki czy średniowiecznego uzbrojenia i militariów. Te interesujące zajęcia cieszą się dużą popularnością, dlatego warto zaplanować je zawczasu.

Odwiedzając Malbork latem warto mieć na uwadze, iż właśnie pod koniec lipca odbywa się tu cykliczna impreza – rekonstrukcja oblężenia Malborka. W tym roku odbędzie się w dniach 22-24 lipca. Poza inscenizacją walk pod murami zamkowymi powstanie cała osada rycerska oraz jarmark. Zdecydowanie warto się tam wybrać. My już wiemy, iż w przyszłości odwiedzimy Malbork właśnie w tej dacie. ?

O ciekawych formach poznawania historii, rekonstrukcji i wydarzeniach zamkowych opowiedział nam pracownik Muzeum – Pan Arkadiusz, za co mu serdecznie z tego miejsca dziękujemy!

Zamek w Malborku – informacje praktyczne

Zamek jest dostępny od poniedziałku do niedzieli w godzinach od 9.00 do 20.00, przy czym wystawy muzealne są udostępnione dla zwiedzających od wtorku do niedzieli w godzinach od 9.00 do 19.00.

Na zwiedzających czeka trasa historyczna (zwiedzanie trwa około 3,5 godziny) w cenie 70 zł za bilet normalny lub 50 zł za bilet ulgowy. Zwiedzanie odbywa się obowiązkowo z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem, co jest już uwzględnione w cenie biletu. My zdecydowaliśmy się na tę pierwszą opcję. Zawsze istnieje możliwość dopytania się o szczegóły czy łatwiejszy sposób na znalezienie odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Dla zwiedzających udostępniono też drugą trasę – trasę zieloną, gdzie zwiedzanie trwa około 1,5 godziny. Skupia się na zewnętrznej architekturze poszczególnych części zamku, a pomija całkowicie wnętrza. Koszt takiego zwiedzania to 30 zł za bilet normalny, a 20 zł za ulgowy. Szczegółowe informacje dotyczące zasad zwiedzania, dodatkowych opcji biletów oraz godzin otwarcia odnajdziecie na stronie Muzeum Zamkowego w Malborku.

Jeśli planujecie odwiedzić także Sztum i Kwidzyn, warto pomyśleć o zakupieniu biletu łączonego. Bilet uprawniający do zwiedzania Zamku w Malborku z przewodnikiem w języku polskim lub audioprzewodnikiem, Zamku w Kwidzynie z audioprzewodnikiem, Zamku w Sztumie z audioprzewodnikiem to koszt 100,00 zł (bilet ulgowy – 70,00 zł). Bilety są ważne przez 14 dni, od wtorku do niedzieli. Można je zakupić w Malborku lub w Kwidzynie.

Zamek w Sztumie

Po malborskim zawrocie głowy kontynuowaliśmy naszą podróż Szlakiem Zamków Gotyckich. Kolejny naszym łupem padł Zamek w Sztumie. Pełnił on funkcję siedziby wójta – niższego urzędnika w państwie krzyżackim. Z tego względu sam zamek nie osiągnął jakichś imponujących rozmiarów. Mimo to, po dziś dzień zachęca przybyłych swoimi rozległymi murami, piękną bramą wjazdową i pozostałymi do dzisiejszych czasów zabudowaniami.

Zamek został wybudowany przez Zakon Krzyżacki w I połowie XIV wieku. Powstał dzięki fundacji austriackiego księcia Albrechta III Habsburga zwanego Długowłosym. Mówi się, iż miał pełnić funkcje osłaniające dla Malborka. Podejrzewało się, iż pełnił też funkcję letniej rezydencji wielkich mistrzów Zakonu, choć jak pokazują najnowsze badania archeologiczne i źródłowe, wielcy mistrzowie przebywali w Sztumie przez cały rok. Istnieją podania, zgodnie z którymi woda ze studni na Zamku w Sztumie miała mieć jakieś szczególnie zdrowotne adekwatności. Być może z tych względów mistrzowie chętnie odwiedzali to miejsce. W XV wieku tereny te trafiły pod władanie polskie i stały się siedzibą starostów.

Sam zamek jest bardzo malowniczo położony. Tuż obok znajduje się Jezioro Barlewickie oraz Jezioro Sztumskie. Zdecydowanie warto przespacerować się przyjemnymi alejkami wokół zamku i podziwiać czerwień gotyckiej cegły w otoczeniu pięknej natury.

Oddział Muzeum Zamkowego w Malborku – atrakcje Pomorza

Zamek w Sztumie jest siedzibą Oddziału Muzeum Zamkowego w Malborku. W jednym z dawnych skrzydeł zamkowych można zwiedzić szereg wystaw tematycznych. Nas najbardziej zainteresowała ekspozycja archeologiczna, prezentująca dawne nekropolie oraz kopie strojów z dworu królewskiego oraz dworu wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego.

W nawiązaniu do tych strojów, na zwiedzających czeka dodatkowa niespodzianka. Otóż można bardzo szybko przeobrazić się w dostojną dwórkę lub dworzanina. Wszystko to dzięki własnoręcznej pracy Pań zatrudnionych w muzeum. Wyszywane przez nie stroje oddają to jak wyglądał ubiór poszczególnych warstw społecznych w średniowieczu. Nie ukrywamy, iż mieliśmy sporą frajdę w przebraniu się i przeparadowaniu przez dziedziniec w szatach oddających czasy średniowieczne. Dzięki temu zwiedzanie zamku okazało się jeszcze ciekawsze.

Bractwo Rycerzy Ziemi Sztumskiej

Na terenie Zamku w Sztumie swoją siedzibę ma kolejna grupa pasjonatów zajmujących się rekonstrukcją historyczną. Mieliśmy przyjemność spotkać się z ich przedstawicielem – pozdrawiamy Pana Arkadiusza. ? Bractwo działa bardzo prężnie, organizując lub biorąc udział w organizacji szeregu wydarzeń. Ich celem jest przede wszystkim popularyzacja kultury rycerskiej średniowiecza, walorów historycznych i turystycznych Sztumu i okolic. Członkowie zajmują się rekonstrukcją w szerokim spektrum kulturowym. Ich działania nie skupiają się zatem tylko na militariach, a wręcz w szerszym zakresie poruszają tematykę średniowiecznej kuchni, ziołolecznictwa, garncarstwa czy kaligrafii.

Bractwo spotyka się co sobotę i wówczas dla chętnych umożliwiony jest wstęp do siedziby, podejrzenie ich działalności i zaczerpnięcie ciekawostek na temat prowadzonej przez nich misji. Być może po takim spotkaniu ktoś poczuje się zachęcony przystąpić do Bractwa. W ogóle by nas to nie zdziwiło. Jednym z największych wydarzeń organizowanych przez Bractwo Rycerzy Ziemi Sztumskiej jest turniej rycerski im. Albrechta III von Habsburg, który w tym roku odbędzie się w dniu 20 sierpnia.

Zamek w Sztumie – informacje praktyczne

Zamek w Sztumie jest dostępny do zwiedzania codziennie w godzinach od 9.00 do 17.00, przy czym najpóźniej można wejść na teren o godzinie 16.00. Ceny podstawowych biletów prezentują się następująco: bilet normalny z audioprzewodnikiem – 20 zł, ulgowy z audioprzewodnikiem – 17 zł, bilet normalny bez audioprzewodnika – 10 zł, ulgowy bez audioprzewodnika – 7 zł. My oczywiście polecamy wersję z audioguidem, który w fajny sposób oprowadził nas po zamkowym dziedzińcu i obrazowo przekazał jak wyglądała twierdza w czasach swojej świetności. O szczegółowych zasadach zwiedzania oraz dodatkowych opcjach biletowych przeczytacie na stronie muzeum.

Zamek w Gniewie

Kolejnym punktem naszego zwiedzania Pomorza była najbardziej skomercjalizowana twierdza na Szlaku Zamków Gotyckich. Zamek w Gniewie pełni w tej chwili funkcję czterogwiazdkowego hotelu. Nie oznacza to jednak, iż pokrzyżackiej twierdzy nie można zwiedzać. Wręcz przeciwnie. My z tej opcji chętnie skorzystaliśmy, a po zamkowych włościach oprowadzał nas Pan Patryk. Ślemy pozdrowienia! ?

Zamek w Gniewie powstał na przełomie XIII i XIV wieku i był najpotężniejszą warownią Krzyżaków na lewym brzegu Wisły. Stanowił siedzibę konwentu i komtura. W czasach polskich stanowił siedzibę starostów. Funkcję starosty pełnił tu sam Jan III Sobieski i to choćby po objęciu tronu. To nie było wcale takie oczywiste, gdyż zgodnie z prawem, nowo wybrany król powinien zrzec się pozostałych tytułów. W przypadku Gniewu, tak się jednak nie stało, gdyż Królestwo było zadłużone u przyszłego króla. Spłacając ten dług, pozostawiono w jego władaniu właśnie Gniew.

W wyniku rozbiorów Gniew trafił do Prus co doprowadziło do stopniowej degradacji zamku. Po licznych rozbiórkach, przebudowach i zmianie funkcji, wnętrza twierdzy praktycznie doszczętnie spłonęły w wielkim pożarze. Na szczęście duża część oryginalnych murów przetrwała.

Zwiedzanie Zamku w Gniewie – atrakcje Pomorza

Zamek w Gniewie można zwiedzić wyłącznie z przewodnikiem, a godziny zwiedzania są z góry ustalone. Pierwsze wejście możliwe jest o 11:00, a ostatnie o 15:30. Na trasie zwiedzania można zobaczyć m.in. dziedziniec, kaplicę, zbrojownię, krużganki obronne czy wystawę grunwaldzką (w sezonie letnim).

Poza możliwością podziwiania piękna historycznych zamkowych wnętrz, najciekawsza dla nas była rozmowa z przewodnikiem. Dzięki temu poznaliśmy nieco szczegółów z życia zamku oraz złapaliśmy szereg ciekawostek natury architektonicznej. Tak więc np. okazuje się, iż warto zostać gościem hotelowego spa, nie tylko ze względów zdrowotnych czy relaksacyjnych, ale także historycznych. To dlatego, iż obecna herbaciarnia strefy spa funkcjonuje w wieży zamkowej, która pełniła rolę wieży ostatecznej obrony. Wnętrze wieży robi wrażenie. Grubość murów sięgała tu choćby siedmiu metrów.

Rycerze Gniewu

Tak jak przy innych ciekawych ośrodkach historycznych na Szlaku Zamków Gotyckich, tak i w Gniewie działa grupa pasjonatów rekonstrukcji. Dziękujemy Panu Stanisławowi za interesujące spotkanie i opisanie przedmiotu działalności rekonstruktorów. Warto pamiętać, iż poza organizowaniem przez nich wspaniałych turniejów rycerskich (prawdziwa średniowieczna walka na kopie!) czy rekonstrukcji bitew, to właśnie Rycerze Gniewu działali aktywnie na rzecz odbudowy i zachowania historii zamku.

Jedną z największych imprez, w której biorą udział Rycerze Gniewu jest rekonstrukcja bitwy pod Gniewem z 1626 roku. Mieliśmy okazję oglądać nagrania z tego wydarzenia i powiemy Wam szczerze, iż to wydarzenie to jakiś totalny sztos! Miejcie to na uwadze planując Wasze letnie wyjazdy, gdyż impreza ta odbywa się cyklicznie w pierwszy weekend sierpnia.

Zamek w Gniewie – informacje praktyczne

Tak jak już wspomniano, zwiedzanie zamku jest możliwe wyłącznie z przewodnikiem. Kolejne grupy chętnych przejścia trasą turystyczną wpuszczane są o godzinach 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, 15.00 i 15.30. Za zwykły bilet zapłacicie 20 zł, a za ulgowy 15 zł.

Przybywając do zamku warto zapoznać się z bogata ofertą rozrywkową, którą we współpracy z Rycerzami Gniewu zapewnia hotel. Szczególnie zainteresowała nas oferta dla grup zorganizowanych czy eventów firmowych. Inscenizacje, biesiady, pokazy szermierki, gry integracyjne z historycznym zacięciem to jedynie część tego co na Was czeka w Gniewie. Po tym wszystkim, zgodnie stwierdziliśmy, iż musimy podsunąć naszym krakowskim firmom pomysł na wyjazd integracyjny w te okolice. ? Szczegółowe informacje odnośnie zwiedzania i dodatkowych atrakcji znajdziecie na hotelowej stronie internetowej.

Warto mieć też na uwadze, iż zwykle w wakacyjne weekendy na terenie zamku realizowane są jakieś pomniejsze turnieje czy pokaz husarskie. Zdecydowanie jest tu co robić. ?

Zamek w Nowem

By odwiedzić kolejną zaplanowaną przez nas atrakcję odbiliśmy do województwa kujawsko-pomorskiego, do miejscowości Nowe. Jest to jedyny zamek na przemierzanej przez nas części Szlaku Zamków Gotyckich poza województwem pomorskim.

Po Nowem oprowadzał nas Pan Zbigniew, który podzielił się z nami swoją obszerną wiedzą na temat historii i zabytków tego regionu. Serdecznie dziękujemy!

Zamek w Nowem został zbudowany przez Krzyżaków w połowie XIV wieku. Miał dość nieodgadnioną funkcję. Nie był siedzibą komturii. Być może pełnił funkcję nieoficjalnych spotkań Krzyżaków. Po wojnie trzynastoletniej zamek przeszedł we władanie polskie i stał się siedzibą starostów. Po rozbiorach zamek przypadł gminie ewangelickiej, która poczyniła w nim wiele szkód, przystosowując go do zabudowy kościelnej.

Do czasów dzisiejszych zachowało się skrzydło mieszkalne zamku. w tej chwili działa w nim centrum kultury i biblioteka. Ze względu na liczne przebudowy, pełnienie historycznie różnych funkcji, nie pozostało zbyt wiele z dawnych czasów. Taką zabytkową atrakcją we wnętrzach zamku są średniowieczne polichromie. Można je dostrzec w sali koncertowej czy w części bibliotecznej. Pięknie zrekonstruowane piwnice zamku niedługo zaczną pełnić rolę wystawową. Zwiedzanie zamku jest bezpłatne. W tej sprawie należy skontaktować się z pracownikiem biblioteki. Przed wejściem do zamku wisi tablica z kodem QR. Po odpaleniu udostępnionego w ten sposób audioprzewodnika można wysłuchać historii zamku.

Pozostałe atrakcje Nowem – Szlak Zamków Gotyckich

Gotyckie atrakcje Pomorza to nie tylko zamki. Częstokroć są to również zabytki o charakterze sakralnym czy też mury i zabudowa fortyfikacyjna miasta. Tak też jest w Nowem. Warto tu wspomnieć o kościele św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty. Jest to jedna z najstarszych budowli w mieście, powstał w połowie XIV wieku. Tu, tak jak i na zamku, odkryto liczne XV-wieczne polichromie, które poddano pieczołowitej renowacji.

Nowe było niegdyś otoczone murami miejskimi (ich grubość dochodziła do 1,5 metra) z 16 basztami obronnymi. Do naszych czasów zachowały się fragmenty tych fortyfikacji. Można je dostrzec m.in. przy wspomnianym kościele św. Mateusza. Polecamy również przespacerować się na miejski ryneczek, który jest otoczony kolorowymi kamieniczkami z XIX i XX wieku.

Zamek w Kwidzynie

Ostatnią twierdzą, którą odwiedziliśmy na Szlaku Zamków Gotyckich w części pomorskiej był Kwidzyn. Zamek w Kwidzynie nie był twierdzą krzyżacką ale siedzibą kapituły pomezańskiej. Władzę sprawowali tu biskupi. Co interesujące w Kwidzynie był też drugi zamek, przeznaczony już konkretnie dla kapituły. Te dwa zamki, katedra oraz samo miasto miały osobne systemy umocnień, to sprawiało, iż cały Kwidzyn był dobrze ufortyfikowany. Warto też wspomnieć, iż warownia pierwotnie stanowiła samodzielną budowlę. Katedrę dobudowano do niej później. Zamek w Kwidzynie, choć nie krzyżacki, jest elementem szlaku, gdyż był budowany z zastosowaniem takich samych rozwiązań i w tym samym, gotyckim stylu.

Na terenie zamku swoją siedzibę ma Muzeum Zamkowe w Malborku – Oddział w Kwidzynie. W nim, tak jak i w Malborku, można zakupić bilet łączony uprawniający do wejścia na trzy zamki – w Malborku, w Sztumie i właśnie w Kwidzynie. Na zwiedzających czeka szereg wystaw tematycznych, w tym wystawa pochówku ciałopalnego od epoki brązu, ekspozycja etnograficzna z podkwidzyńskiej wsi, a choćby wystawa przyrodnicza. Nas jednak najbardziej zaciekawiły same wnętrza zamku i to co się w nim zachowało oryginalnego z okresu średniowiecza.

Katedra, krypta i wieża zamkowa w Kwidzynie – atrakcje Pomorza

Zwiedzając Kwidzyn nie sposób pominąć katedrę św. Jana Ewangelisty, która przylega bezpośrednio do zamku. Jest to jeden z największych kościołów w północnej części Polski. W katedrze znajdują się także krypty, w których odnaleziono ciała trzech wielkich mistrzów zakonnych. Miejsce ich pochówku może dziwić. W końcu powinni spoczywać na Malborku. Są pewne interesujące teorie na ten temat. Pewne jest jednak to, iż po ich śmierci chciano wyciszyć związane z nimi historie i dlatego pochówek musiał odbyć się gdzie indziej.

Zamek w Kwidzynie, katedra, krypta i wieża – informacje praktyczne

Bilety na zwiedzanie zamku można nabyć w kasie Muzeum Zamkowym w Malborku z Odziałem w Kwidzynie. Muzeum jest otwarte codziennie oprócz poniedziałków i świąt. w okresie letnim bilety można nabyć od godziny 9.00 do 16.00, a zwiedzanie może trwać do godziny 17.00. Bilet normalny to koszt 16 zł, a ulgowy 10 zł. Za dodatkową opłatą 10 zł można wypożyczyć audioprzewodnik. We wtorki można wejść do muzeum za darmo, obowiązuje jedynie opłata za audioguida. Szczegóły znajdziecie na stronie internetowej muzeum.

Katedrę, kryptę oraz wieżę można zwiedzać po nabyciu odrębnych biletów w sklepiku „Tabularium” znajdującym się nieopodal Katedry. Tabularium jest czynne codziennie od 9.00 do 17.00, przy czym ostatnie wejście na trasę zwiedzania przypada na godzinę 16.00. Cena biletu do katedry i krypty to 16 zł (normalny) lub 12 zł (ulgowy).

Wejście na wieżę dzwonną jest także osobno biletowane i jest to koszt odpowiednio 10 zł lub 8 zł. Z tarasu widokowego rozpościera się piękny widok na miasto oraz pradolinę Wisły. Szczegóły dotyczące zwiedzania i biletów znajdziecie na stronie internetowej Tabularium.

Szlak Zamków Gotyckich na Pomorzu – podsumowanie

Zwiedzanie Pomorza Szlakiem Zamków Gotyckich było idealnym pomysłem na interesujące spędzenie urlopu. W takiej podróży można nie tylko podziwiać piękne średniowieczne zamki i zapoznawać się z ich historią, ale także dowiedzieć się wiele o regionie i miło spędzić czas w uroczych małych miasteczkach. Dzięki pracy i zaangażowaniu wielu wspaniałych ludzi podążanie Szlakiem Zamków Gotyckich może stać się niezapomnianą przygodą. Tam gdzie górują nad miastem pokrzyżackie twierdze można często obcować z żywą historią i to pod różnymi postaciami. Liczne wydarzenia, jarmarki, festyny i rekonstrukcje bitew są dobrą okazją do zobaczenia, poznania, a choćby sprawdzenia na własnej skórze (lub języku) jak wyglądało życie w czasach średnich. Znajdzie się coś dla dorosłych i dla dzieci. Takie atrakcje Pomorza przyciągają każdego. Tu nie ma miejsca na nudę.

Wyświetl ten post na Instagramie

Nam zwiedzanie zamków gotyckich na Pomorzu bardzo się spodobało. Każda z twierdz ma coś do zaoferowania. Poczynając od pięknych, majestatycznych murów, zaskakujących detali architektonicznych przez przemyślane rozwiązania techniczne aż po historię dawnych wydarzeń mających wpływ na dzieje miast czy całych regionów. Dodatkowym wzbogaceniem naszej podróży były spotkania z grupami rekonstrukcji historycznej. Takie organizacje działają bardzo prężnie na rzecz popularyzacji historii i tradycji średniowiecznych jakie panowały na tych terenach. Często pielęgnują nie tylko pamięć, ale też działają na rzecz ochrony reliktów z dawnych lat. Każde ze spotkań z rekonstruktorami było dla nas ogromną przyjemnością. ? Polecamy Wam zainteresować się ich działalnością i skorzystać z bogatej oferty atrakcji.

Poznaj lepiej atrakcje Pomorza – interaktywna mapa Szlaku Zamków Gotyckich

Gotyckie atrakcje Pomorza można odkrywać w bardzo przystępny sposób korzystając z interaktywnej mapy Szlaku Zamków Gotyckich. Mapa ta została przygotowana by przybliżyć zainteresowanym historię zamków i pokazać jak wyglądały w I połowie XV wieku. Na te potrzeby opracowano specjalne modele 3D twierdz, dzięki czemu można dokładniej poznać ich budowę. Szczegóły znajdziecie na stronie Polskich Zamków Gotyckich.

Szlak Zamków Gotyckich – aplikacja mobilna

Jakby tego było mało, to Stowarzyszenie gmin „Polskie zamki gotyckie” wypuściło także specjalną aplikację na telefon. Prezentuje ona poszczególne punkty Szlaku Zamków Gotyckich, zawiera dodatkowe informacje i opisuje historię każdego z miejsc. Dodatkową atrakcją jest możliwość przejścia questów, które sprawdzają naszą wiedzę po zwiedzeniu danego zamku. Naszym zdaniem jest to świetny sposób na ugruntowanie zdobytej wiedzy i jednocześnie fajna zabawa.

Szlak Zamków Gotyckich – Warmia i Mazury

Zwiedzanie Szlaku Zamków Gotyckich można podzielić na część fortyfikacji znajdujących się na Pomorzu oraz część na Warmii i Mazurach. My podczas tej podróży odwiedziliśmy osiem zamków stanowiących atrakcje Pomorza. Na sam koniec udało nam się zahaczyć także o tę drugą część, a mianowicie o Lidzbark Warmiński.

Rok temu mieliśmy okazję zobaczyć też piękny zamek w Olsztynie oraz odwiedziliśmy Kętrzyn. Z kolei w zimie zawitaliśmy w Giżycku. Z każdego z tych miejsc przywieźliśmy masę miłych wspomnień i tonę pięknych zdjęć. Po naszej podróży tematycznej Szlakiem Zamków Gotyckich czujemy się zachęceni by odwiedzić pozostałe twierdze z tej listy. Pozostał nam jeszcze Ryn, Ostróda, Nidzica i Działdowo.

Nasi zaprzyjaźnieni blogerzy Dorota i Jarek znani jako Szalone Walizki przemierzyli całą warmińsko-mazurską część Szlaku Zamków Gotyckich i w piękny sposób zaprezentowali odwiedzone warownie. Bardzo polecamy zajrzeć do ich wpisu, a także obejrzeć film pełen pięknych kadrów!

Czy lubicie zwiedzać zamki? Która z opisanych przez nas twierdz najbardziej przypadła Wam do gustu? Czekamy na Wasze opinie i komentarze. ?

Ten artykuł powstał we współpracy ze Stowarzyszeniem gmin „Polskie zamki gotyckie”, za pomocą którego wybraliśmy się w tę barwną i obfitującą w interesujące przeżycia podróż. Jeszcze raz dziękujemy za zaproszenie!

Partnerzy: Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, Warmińsko-Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna

Zadanie współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego oraz Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego.