Savoir-vivre to przeżytek czy niezbędnik? Kompletny przewodnik po zasadach dobrego wychowania

Czy w świecie, w którym spotkania biznesowe realizowane są na Zoomie, a emocje wyrażamy emotikonami, etykieta ma jeszcze sens? Odpowiedź brzmi: tak, bardziej niż kiedykolwiek. Savoir-vivre to nie sztywny gorset zasad dla arystokracji, ale uniwersalny kod, który ułatwia życie, buduje autorytet i sprawia, iż inni czują się w naszym towarzystwie komfortowo. Oto kompendium wiedzy, które pozwoli ci odnaleźć się w każdej sytuacji.
Termin savoir-vivre pochodzi z języka francuskiego i w dosłownym tłumaczeniu oznacza "sztukę życia" (savoir - wiedzieć, vivre - żyć). To coś więcej niż znajomość tego, którym widelcem zjeść przystawkę. To wrażliwość na drugiego człowieka, umiejętność łagodzenia konfliktów i takt, który jest walutą cenniejszą niż najdroższy garnitur.


REKLAMA


W naszym przewodniku uporządkujemy zasady precedencji, etykiety stołu oraz netykiety, tworząc mapę drogową po świecie dobrych manier.


Zobacz wideo Co wolno robić, a czego należy unikać odpoczywając w Tajlandii, Dominikanie lub Meksyku?


Kto komu kłania się pierwszy? Zasady precedencji
To właśnie w tym kontekście najczęściej popełniamy błędy. Wchodzisz do biura, windy czy na przyjęcie i zastanawiasz się: "powiedzieć dzień dobry, czy czekać aż ktoś przywita się pierwszy?".
W polskim kodzie towarzyskim i biznesowym obowiązuje żelazna zasada precedencji (pierwszeństwa). Aby uniknąć niezręcznej ciszy, zapamiętaj ten prosty schemat:
Słowa powitania: Tu rządzi zasada "mniejszy kłania się większemu".


Mężczyzna kłania się kobiecie.
Młodszy kłania się starszemu.
Podwładny kłania się przełożonemu.
Osoba wchodząca do pomieszczenia wita tych, którzy już w nim są (niezależnie od rangi!).


Podawanie ręki: Tutaj sytuacja się odwraca! To osoba "ważniejsza" decyduje, czy chce skrócić dystans fizyczny.


To kobieta wyciąga dłoń do mężczyzny.
To starszy wyciąga dłoń do młodszego.
To szef wyciąga dłoń do pracownika.


Pamiętaj, iż jeżeli jesteś mężczyzną, nigdy pierwszy nie wyciągaj ręki do kobiety (chyba iż to ścisła relacja przyjacielska). jeżeli jednak już popełnisz ten błąd, kobieta nie powinna zostawiać twojej dłoni zawieszonej w próżni - to byłoby większym nietaktem niż twoja pomyłka.
Czytaj też: "Gdzie kupić tanie buty dobrej jakości? Nasz przewodnik po okazjach i wyprzedażach".
Etykieta przy stole - więcej niż "nie siorb"
Wspólny posiłek to test naszej ogłady. To przy stole zapadają najważniejsze decyzje biznesowe i zacieśniają się więzi rodzinne. Nie musisz znać wszystkich rodzajów kieliszków do wina, ale znajomość podstaw jest obowiązkowa.


Ułożenie sztućców i serwetka


Gdy siadasz do stołu, płócienną serwetkę kładziesz na kolanach (nie pod szyją!). Służy ona do delikatnego ocierania ust, a nie wycierania całej twarzy.
Co ze sztućcami? Obowiązuje zasada: zaczynamy od zewnątrz. Do przystawki używamy sztućców położonych najdalej od talerza, a z każdym kolejnym daniem "zbliżamy się" do środka.


Mowa sztućców, czyli jak dać sygnał kelnerowi
Ułożenie noża i widelca na talerzu to cichy komunikat dla obsługi:


Przerwa w posiłku: Układamy sztućce na kształt litery "A" lub godziny 8:20 (nie krzyżujemy ich!).
Koniec posiłku: Kładziemy sztućce równolegle do siebie, trzonkami w prawą stronę (na godzinę 17:00). To znak dla kelnera: "można zabrać talerz".


Dress code - szacunek wyrażony strojem
Mówi się, iż "nie szata zdobi człowieka", ale w kontekście savoir-vivre strój jest wyrazem szacunku dla gospodarza i okoliczności. Ubiór powinien być zawsze adekwatny do pory dnia i rangi wydarzenia.


Casual: Styl codzienny, swobodny (jeansy, t-shirt), akceptowalny w branżach kreatywnych i po godzinach pracy.
Smart casual: Sportowa elegancja. Dla panów: marynarka i chinosy (bez krawata). Dla pań: luźniejsza sukienka lub elegancka bluzka i spodnie. To najbezpieczniejszy wybór na większość spotkań półformalnych.
Business formal: Klasyczny garnitur w stonowanych kolorach (granat, grafit), biała lub błękitna koszula. Obowiązkowy w dyplomacji, prawie i finansach.
Black tie: Strój wieczorowy. Smoking dla pana, długa suknia dla pani.


Pamiętaj, iż lepiej być ubranym odrobinę zbyt elegancko, niż zbyt swobodnie. Przyjście w dresie na uroczystą kolację to sygnał: "lekceważę was".
Netykieta i telefon. Poznaj grzechy główne XXI wieku
Współczesny savoir-vivre musiał zaadaptować się do cyfrowej rewolucji. telefon stał się przedłużeniem naszej ręki, ale kładzenie go na stole restauracyjnym to absolutne faux pas. Telefon na stole krzyczy: "to, co dzieje się w sieci, jest dla mnie ważniejsze niż Ty".


Złote zasady cyfrowej elegancji:


Dzwonienie: Nie dzwoń przed 8:00 rano i po 21:00 (chyba iż to nagły wypadek lub bliska rodzina).
E-maile: Zaczynaj od zwrotu grzecznościowego ("Szanowna Pani"), a nie od "Witam" (które sugeruje wyższość nadawcy). Kończ podpisem. Dbaj o poprawność językową - błędy ortograficzne to brak szacunku dla czytającego.
Słuchawki: Zawsze wyjmuj słuchawki z uszu, gdy z kimś rozmawiasz - choćby jeżeli płacisz za zakupy w osiedlowym sklepie.


Najczęstsze faux pas. Jakich zachowań unikać jak ognia?
choćby najlepszym zdarzają się wpadki. Oto lista zachowań, które w towarzystwie uchodzą za rażące błędy:


Mówienie "Smacznego". Choć w Polsce powszechne, w ścisłej etykiecie uchodzi za błąd (sugeruje, iż jedzenie mogłoby być niesmaczne). Zamiast tego gospodarz może powiedzieć: "Proszę, częstujcie się".
Poprawianie makijażu przy stole. To czynność intymna. jeżeli musisz poprawić makijaż, udaj się do łazienki.
Spóźnianie się. Kwadrans akademicki nie obowiązuje w biznesie ani na uroczystych kolacjach. Punktualność to cnota królów.


Savoir-vivre to nie zbiór zakazów, ale sztuka ułatwiania życia sobie i innym. Znajomość zasad daje pewność siebie. Wchodząc na bankiet, do nowej pracy czy na pierwszą randkę, nie musisz martwić się o to, jak się zachować. Możesz skupić się na tym, co najważniejsze: na rozmowie i drugim człowieku. Bo w ostatecznym rozrachunku, jak dobrze wiemy, klasę człowieka poznaje się nie po tym, jak traktuje swoich szefów, ale jak traktuje kelnerów.