Ruiny dworu obronnego w Majkowicach nie są topową atrakcją województwa łódzkiego, ale będąc w okolicy warto je odwiedzić i poznać historię tego miejsca. Te znajdujące się praktycznie w centrum ruiny są pozostałością dworu obronnego z XVI wieku.
Wiele osób nazywa obiekt ten zamkiem, inni, wspomnianym już dworem obronnym, ale jego historia jest interesująca i świadczy o historycznym znaczeniu dóbr w przeszłości i smutnym końcu ich historii.
Lokalizacja i dojazd
Ruiny dworu obronnego w Majkowicach leżą przy drodze wjazdowej do wsi od strony południowej. Należy skręcić w prawo jadąc od południa, ale droga ta jest wąska więc polecam zostawić samochód kilkadziesiąt metrów dalej w samym centrum Majkowic, nad zbiornikiem wodnym.
Majkowice leżą w województwie łódzkim. Od Kielc oddalone są one o 75 kilometrów, od Piotrkowa Trybunalskiego o 36 kilometrów, a najbliższym, większym miastem jest Przedbórz, oddalony o 10 kilometrów. Ruiny dworu obronnego w Majkowicach leżą na wzniesieniu więc nie powinniście mieć problemu ze znalezieniem ich.
Ruiny dworu obronnego w Majkowicach – historia
Ruiny dworu obronnego w Majkowicach związane są mocno z historią osadnictwa w tym regionie. Same Majkowice założył prawdopodobnie Mojek z rodu Niegodziców. Wśród kolejnych właścicieli wymienia się m.in. Żegotę z Majkowic. W 1451 roku jako właściciel wymieniany jest Mikołaj, a w 1473 Jan Żegota. Siedemdziesiąt lat później dokumenty wymieniają Stanisława Majkowskiego z Majkowic, który był kasztelanem rozpierskim. Na przestrzeni lat właściciele Majkowic się zmieniali, podobnie jak budynki znajdujące się w nich.
Widok na ruiny od strony zachodniej – 1907 (źródło: fotopolska.eu)Obiekt, którego ruiny oglądamy, był renesansowym dworem obronnym. Powstał prawdopodobnie w XVI wieku, a jego fundatorami była rodzina Majkowskich-Niegodziców. Powstał on na miejscu lub w pobliżu innego, wcześniejszego założenia. Zniszczenie dworu przypisuje się wojskom szwedzkim w XVIII wieku (prawdopodobnie w 1702). O kiepskim stanie obiektu może świadczyć fakt, iż w 1733 roku, właściciel obiektu Adam Małachowski nie mieszkał już w Majkowicach, a w położonej niedaleko (4 km) Bąkowej Górze.
Nowsza historia majątku była podobnie rozbudowana. W 1798 roku Józef i Michał Romanowscy otrzymali dobra w testamencie, ale już w 1829 ich rodzina sprzedała je hrabiemu Władysławowie Ostrowskiemu. Cieszył się nimi przez 5 lat, ale w 1834 zostały one skonfiskowane przez zaborcę. Później właścicielami Majkowie byli Potoccy, a następnie Czaińscy.
Stan obecny
Stan obecny można by skwitować jednym zdaniem – „Zakaz wstępu – grozi zawaleniem”. Ruiny są w bardzo kiepskim stanie i wchodzenie na ich teren nie należy do najbezpieczniejszych. Znajdują się one na terenie prywatnym. W Majkowicach możemy spróbować odnaleźć także wzgórze, które jest śladem grodziska stożkowatego oraz pozostałości murowanego zamku (tego nie udało nam się odszukać).
W najlepszym stanie jest znajdująca się od strony drogi wieża, która przez cały czas przypomina swoją pierwotną formę. Zobaczyć w niej możecie otworzyć strzelnicze. Część historyków twierdzi, iż były one tylko ozdobą i obiekt nie pełnił funkcji obronnych. Baszta zmienia swój kształt z ośmioboku na kwadrat. W oknach zachowały się elementy renesansowej kamieniarki.
Pozostałe elementy trudno przypisać do konkretnego kształtu, ale patrząc na plan można się domyślić ich przeznaczenia. Ruiny dworu obronnego w Majkowicach mają swoje lata i na rycinach z końca XIX wieku już portretowane są jako ruiny, więc ich stan obecny nie jest kwestią zaniedbań z ostatnich lat, a dłuższego procesu.
Renesansowy dwór, którego ruiny możemy dzisiaj oglądać, zbudowany był na planie nieregularnego prostokąta o wymiarach około 15,5 na 13,5 metra. Przylegała do niego baszta, ryzalit i przybudówka.
Warto odwiedzić?
Ruiny dworu obronnego w Majkowicach to ciekawostka historyczna, ale ja bym nie traktował tego miejsca jako cel wycieczki samej w sobie. Warto jednak mieć to miejsce na uwadze, zwiedzając pogranicze województwa świętokrzyskiego i łódzkiego.
Z czym możemy wizytę w Majkowicach połączyć? Całkiem niedaleko znajdują się ruiny zamku w Fałkowie czy też Przedbórz. W drodze powrotnej możecie zajrzeć do Rudy Malenieckiej, gdzie czeka na Was wyjątkowy pomnik karpia królewskiego oraz zabytkowy zakład hutniczy. Niedaleko znajdują się także ruiny dworu obronnego w Bąkowej Górze, które warto odwiedzić.
